Supply Chain Management (SCM): de betekenis en uitleg

Supply chain management: in dit artikel wordt supply chain management praktisch uitgelegd. Naast de uitleg wat het is en de betekenis, wordt de relatie met inkoop, productie, planning en operations toegelicht. Veel leesplezier!

Wat is supply chain management (SCM)? De betekenis en uitleg

Supply chain management (SCM) is het beheer van alle activiteiten gerelateerd aan goederen en diensten, van het verwerven van grondstoffen voor het product tot het retour zenden van het product door de consument. De supply chain, de toeleveringsketen, bestaan uit een netwerk van kanalen en verbindingen.

Dat netwerk bestaat uit producenten, maar ook uit verwerkers van grondstoffen, transportbedrijven, leveranciers en retailers. Het complete netwerk zorgt ervoor dat producten en diensten bij de klant terecht komen, en bestaat uit een stroom van fysieke producten en informatie.

supply chain management betekent ketenmanagement, is heel erg breed en omvat het ontwerpen, plannen, uitvoeren, beheren en bewaken van activiteiten. Het doel van supply chain management is nettowaarde creëren voor de consument, op een zo kosteneffectieve manier mogelijk.

Het omvat ook het balanceren van vraag en aanbod door demand planning en het aanleggen en utiliseren van een concurrerende infrastructuur. Het enorme netwerk van personen, bedrijven, technologieën, activiteiten en middelen loopt allemaal door elkaar, en elk onderdeel is cruciaal voor het functioneren van de toeleveringsketen.

Het was Keith Oliver die in 1982 de term supply chain management introduceerde. Keith was werkzaam als consultant bij Booz Allen Hamilton, en deelde de term in een interview met de Financial Times. Jaren later kreeg de term aandacht toen er boeken en artikelen over het onderwerp verschenen.

Supply chain planning is omvangrijk. Het bestaat uit tal van disciplines, verschillende partijen en activiteiten. Dit artikel focust daarom op enkele kernonderdelen.

Supply chain management en inkoop

Elke organisatie koopt materialen, services en andere benodigdheden om de bedrijfsactiviteiten mogelijk te maken en te ondersteunen. De focus bij inkoop is op de totale kosten en de ontwikkeling van duurzame relaties tussen kopers en verkopers (B2B).

Inkoopdoelstellingen supply chain management

Het perspectief met betrekking tot inkoop is in de loop der jaren sterk veranderd. Tegenwoordig zijn de algemene inkoopdoelstellingen als volgt:

Constante levering van grondstoffen of componenten om een shut-down te voorkomen

Het waarborgen van een constante en betrouwbare aanvoer van materialen is cruciaal voor het behoud van continue bedrijfsvoering en het voorkomen van kostbare verstoringen.

Minimaliseren van voorraadkosten

Efficiënt beheer van voorraadniveaus helpt bij het verminderen van opslagkosten en het optimaliseren van het werkkapitaal, wat bijdraagt aan algehele kostenbesparingen.

Kwaliteitsverbetering

Het prioriteren van kwaliteit in inkoopprocessen leidt tot betere producten, verhoogde klanttevredenheid en een positief imago van het merk.

Ontwikkeling van leveranciersnetwerken

Het opbouwen van sterke en diverse leveranciersnetwerken bevordert concurrentie, innovatie en flexibiliteit bij inkoop, wat uiteindelijk de veerkracht en wendbaarheid van de organisatie vergroot.

Toegang tot technologie en innovatie

Samenwerken met leveranciers die toegang bieden tot geavanceerde technologie en innovatieve oplossingen kan de concurrentiepositie versterken, processen verbeteren en groei bevorderen.

Laagste totale eigendomskosten

Door alle kosten in overweging te nemen die verband houden met inkoop, inclusief aanschaf, onderhoud en verwijdering, kunnen organisaties weloverwogen beslissingen nemen die leiden tot langdurige kostenverlaging en verbeterde winstgevendheid.

Figuur 1 – Inkoopdoelstellingen

Inkoopstrategieën supply chain management

Het ontwerpen van een effectieve inkoopstrategie is een complex proces wat veel analyses voor nodig zijn. Het is een belangrijk onderdeel van supply chain management.

Zo moet er eerst vastgesteld worden welke producten en services geproduceerd gaan worden, en of dat intern of extern gaat gebeuren. Daarna is het zaak om een strategisch plan op te stellen waarin duidelijk wordt gemaakt hoe de externe leverancier benaderd gaat worden.

Een organisatie moet zoals aangegeven eerst beslissen of het product intern geproduceerd gaat worden of extern. Lees meer over outsourcing hier. Dit is de eerste belangrijke stap.

Leveranciersselectie

Voor de inkoop van veel producten zijn meerdere leveranciers beschikbaar. Het management van de organisatie die inkoop moet vaststellen wat precies waarde toevoegt voor het bedrijf, in termen van ingekochte producten.

De ingekochte producten hebben verschillende risicolevels met betrekking tot leveringszekerheid. Een handige tool voor inkoopstrategieën is de Kraljic matrix.

Productie

Een groot gedeelte van de bedrijven in de supply chain, de toeleveringsketen, is actief in het produceren van producten. Producenten leveren extra waarde door grondstoffen, componenten en onderdelen samen te voegen tot voltooide producten.

Het doel is dat de producten voldoen aan de verwachtingen en wensen van de consument. Om dat tot een gestroomlijnd proces te brengen is het noodzakelijk dat alle materialen op de juiste manier bewegen in de supply chain. Ook is het belangrijk dat de kwaliteit goed gewaarborgd blijft.

Just-in-time

Just-in-time (JIT) is een techniek uit supply chain management met als doel om alle ingekochte materialen zo te laten bewegen dat ze op het juiste moment arriveren voordat het transformatieproces begint. Daardoor worden de voorraden van grondstoffen en de voorraden van producten die in productie zijn geminimaliseerd.

Kwaliteitsdimensies

Kwaliteit is iets wat niet makkelijk te meten is. Kwaliteit kan voor verschillende mensen ook iets anders betekenen. Iedereen wil een product van hoge kwaliteit, maar het is onduidelijk wat hoge kwaliteit nou precies is. Kwaliteit wordt normaal gesproken beoordeeld vanuit 8 perspectieven:

• Prestatie
• Betrouwbaarheid
• Levensduur
• Overeenstemming
• Kenmerken
• Anesthetica
• Onderhoudsgemak
• Waargenomen kwaliteit

Total Quality Management (TQM)

Omdat kwaliteit in zekere zin subjectief is, maakt kwaliteitsbeheersing een groot deel uit van de activiteiten bij producenten. Ook verschillende expertises maken het kwaliteitsprobleem gecompliceerder.

Een marketingmanager zou graag zien dat de levensduur van een product lang is, en dat het er fraai uitziet. De productiemanager wil aan de andere kant graag onderhoudsgemak aan de producten.

Total Quality Management (TQM) is een filosofie en techniek die ervoor zorgt dat de producten de gewenste kwaliteit hebben en voldoen aan de eisen van de consument.

Total Quality Management (TQM) heeft als basis dat de klant beslist hoe hoog de kwaliteit moet zijn, en dat die kwaliteit geleverd wordt.

Ontwikkelingen en strategie

Welke producten een producent produceert en hoeveel hangt af van de interne capaciteit van een organisatie en de marketing strategie. Welke producten geproduceerd worden en in welke vorm maakt voor een groot gedeelte uit hoe het productieproces eruit ziet in grote lijnen.

Sommige producenten spenderen een groot bedrag aan het promoten van het merk om zo brand awareness te vergroten. Wanneer een consument het product herkent aan de manier waarop het geproduceerd is wordt dat brand power genoemd.

Planning in supply chain management

Het dominante thema in supply chain management is dat alle activiteiten geïntegreerd moeten worden. Die ongelofelijke grote puzzel wordt opgelost door alle onderdelen individueel te plannen en samen te voegen.

Supply chain planning

De agenda met alle supply chain activiteiten gecombineerd zou een dik boek worden wanneer deze samengevoegd zouden worden. De belangrijkste elementen op het gebied van planning zijn de volgende:

• Planning op het gebied van vraag naar producten
• Voorraadplanning
• Productieplanning
• Logistieke planning

Supply & Operations planning

Supply & Operations Planning (S&OP) is een complex proces waarbij vraag en aanbod technisch vergeleken worden. Operations gaat over alles wat met productie te maken heeft, en sales is alles wat met vraag en verkoop te maken heeft. De verkoopafdeling heeft andere wensen dan de productiemanager.

De salesmanager heeft targets, en is waarschijnlijk bij de strategie betrokken door het hogere management. De productiemanager heeft aan de andere kant alleen de middelen die hij tot zijn beschikking heeft, en moet daarmee aan de eis van operations voldoen.

Een tool die vaak gebruikt wordt bij S&OP planning is de gebalanceerde scorecard. Daarmee worden zowel de operationele als financiële prestaties bijgehouden en geanalyseerd.

Prognoses in Supply Chain Management

Verkoopprognoses bepaalt voor een groot deel wat er geproduceerd wordt en in welke volumes. Effectieve logistiek draait om het matchen van de producteisen van de consument en de interne capaciteiten van de producent. Consumenteneisen nemen in aantal toe in termen van service, kwaliteit en de variatie in producten.

Er zijn drie aspecten die belangrijk zijn in het doen van prognoses:

• Co-operationele planning zorgt ervoor dat de juiste partijen elkaar vinden
• Planning van vereisten met betrekking tot voorraad en het aanvullen van producten
• Voorraadmanagement

Samenvatting Supply Chain Management

Supply chain management speelt een cruciale rol in de dynamische bedrijfsomgeving van vandaag. Het omvat een allesomvattende aanpak om activiteiten die betrokken zijn bij de stroom van goederen, informatie en diensten van leveranciers naar klanten efficiënt te plannen, coördineren en uit te voeren. Data-analyse is een essentieel onderdeel van effectief supply chain management, omdat het organisaties in staat stelt om geïnformeerde beslissingen te nemen op basis van nauwkeurige inzichten.

Het beheer van de voorraad is een cruciaal aspect van supply chain management, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de juiste producten op het juiste moment beschikbaar zijn. Door gebruik te maken van data-analyse kunnen organisaties hun voorraadniveaus beter plannen en beheren, kosten minimaliseren en tijdig aan de vraag van klanten voldoen.

In tegenstelling tot de traditionele supply chain, ligt de focus bij moderne benaderingen op samenwerking met partners in de supply chain om de operaties te stroomlijnen en de klantenservice te verbeteren. Door implementatie van een Enterprise Resource Planning (ERP) systeem kunnen bedrijven verschillende management systemen integreren, waardoor de coördinatie en zichtbaarheid in de hele supply chain verbeteren.

Een efficiënte supply chain kan een concurrentievoordeel bieden op de markt. Door processen te optimaliseren, doorlooptijden te verkorten en middelen effectief te beheren, kunnen organisaties de klanttevredenheid vergroten en op lange termijn winstgevendheid stimuleren. Daarom is effectief supply chain management van het grootste belang voor bedrijven die willen gedijen in de competitieve bedrijfsomgeving van vandaag.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over supply chain management? Kun jij gebruik maken van de tools aangeboden in dit artikel? Wat zijn volgens jou nog belangrijke elementen van de supply chain die niet in het artikel zijn opgenomen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Mentzer, J. T., DeWitt, W., Keebler, J. S., Min, S., Nix, N. W., Smith, C. D., & Zacharia, Z. G. (2001). Defining supply chain management. Journal of Business logistics, 22(2), 1-25.
2. Buurman, J. (2002). Supply chain logistics management. McGraw-Hill.
3. Lambert, D. M., & Cooper, M. C. (2000). Issues in supply chain management. Industrial marketing management, 29(1), 65-83.
4. Lambert, D. M., Cooper, M. C., & Pagh, J. D. (1998). Supply chain management: implementation issues and research opportunities. The international journal of logistics management, 9(2), 1-20.
5. Vollmann, T. E. (2005). Manufacturing planning and control for supply chain management.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). Supply chain management (SCM). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/supply-chain-management/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 31/07/2019 | Laatste update: 06/03/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/supply-chain-management/”> Toolshero: Supply chain management (SCM)</a>

Artikel door:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.