14 management principes van Henri Fayol
14 management principles: in dit artikel worden de 14 management principes van Henri Fayol praktisch uitgelegd. Elk principe wordt naast de geschiedenis uitgelegd met praktijkvoorbeelden. Na het lezen begrijp je de basis van deze wetenschappelijke managementtheorie. Veel leesplezier!
Wat zijn management principes?
In de vorige eeuw had men natuurlijk ook al te maken met management in de praktijk. Begin 1900 moesten er ook al grote organisaties zoals productiefabrieken geleid worden. In die tijd waren er nog weinig (externe) middelen, management modellen en methoden op dit gebied. Mede dankzij wetenschappers zoals Henri Fayol (1841-1925) zijn toen de eerste beginselen gevormd voor scientific management.
Deze eerste management beginselen, ook wel management principes genoemd zijn de onderliggende essentiële factoren die de fundamenten vormen van succesvol management. Henri Fayol heeft hier uitgebreid onderzoek naar gedaan en wist 14 management principes te definiëren. Deze management principes en het achterliggende onderzoek van Henri Fayol zijn begin 1900 gepubliceerd in het boek General and Industrial Management.
Fayol’s 14 management principes
Management principes zijn uitspraken die gebaseerd zijn op een fundamentele waarheid. Deze principes fungeren als leidraad voor het nemen van beslissingen en acties van het management. Ze zijn opgesteld aan de hand van observatie en analyse van gebeurtenissen waar managers in de praktijk mee worden geconfronteerd. Aan de hand van jarenlange studie heeft Henri Fayol er 14 management principes kunnen vaststellen, te weten:
1. Werkverdeling
In de praktijk hebben medewerkers binnen een organisatie verschillende kennisgebieden en vaardigheden. Betreft de kennisgebieden zijn daar ook diverse niveaus in te onderscheiden (van generalist tot specialist). Persoonlijke en professionele ontwikkeling ondersteunen dit. Volgens Henri Fayol leidt specialisatie tot efficiëntie van de werkarbeid en verhoogt dit de productiviteit. Daarnaast verhoogt specialisatie de snelheid en nauwkeurigheid van de medewerkers. Deze management principe Werkverdeling (Division of Work) is voor zowel technische als leidinggevende werkzaamheden van toepassing.
2. Autoriteit en verantwoordelijkheid
Om zaken gedaan te krijgen binnen een organisatie, heeft het management bevoegdheid om taken toe te bedelen aan de medewerkers. Uiteraard gaat dit gepaard met de nodige verantwoordelijkheid. De bijgaande bevoegdheid of anders gezegd autoriteit geeft volgens Henri Fayol het management het recht om opdrachten te geven aan de ondergeschikten.
De verantwoordelijkheid is te herleiden vanuit de prestaties waar dan ook de nodige afspraken over gemaakt dienen te worden. Met andere woorden autoriteit en verantwoordelijkheid gaan samen en zijn twee kanten van dezelfde medaille.
3. Discipline
Dit derde management principe staat in het teken van gehoorzaamheid. Het is vaak een onderdeel van de kernwaarden van een missie en visie, in de vorm van goed gedrag en respectvol met elkaar omgaan. Dit management principe is essentieel en wordt gezien als de olie die de motor van een organisatie soepel laat lopen.
4. Eenheid van bevel
Management principe Eenheid van bevel (Unity of Command) houdt in dat elke medewerker de nodige taken dient te ontvangen van een manager en daarover ook de nodige verantwoording verschuldigd is aan de manager. Bij taken en aanverwante verantwoordelijkheden vanuit meerdere managers is het gevaar dat er verwarring kan ontstaan wat kan leiden tot mogelijke conflicten voor medewerkers. Door dit principe te hanteren kan de verantwoordelijkheid voor fouten gemakkelijker worden vastgesteld.
5. Eenheid van richting
Management principe Eenheid van richting (Unity of Direction) staat geheel in het teken van focus en eenheid. Alle medewerkers leveren dezelfde activiteiten die te koppelen zijn aan dezelfde doelstellingen.
Alle activiteiten dienen onder één groep in de vorm van een team te worden ondergebracht. Deze activiteiten dienen te worden beschreven in een plan van aanpak. De manager is hier eindverantwoordelijk voor en controleert de voortgang van de gedefinieerde en geplande activiteiten. Aandachtspunten hierbij zijn de inspanningen van de medewerkers en de coördinatie.
6. Ondergeschiktheid van individueel belang
Binnen een organisatie zijn er altijd allerlei belangen. Om een organisatie goed te laten functioneren, geeft Henri Fayol aan dat persoonlijke belangen ondergeschikt zijn aan organisatie belangen (ethiek). De primaire focus ligt op de organisatiedoelstellingen en niet individueel. Dit geldt voor alle lagen in de organisatie dus ook voor het management.
7. Beloning
Motivatie en productiviteit liggen heel dicht bij elkaar als het gaat om het soepel functioneren van een organisatie. De management principe Beloning (Remuneration) stelt dat er voldoende beloning moet zijn om medewerkers gemotiveerd en productief te houden. Er zijn twee vormen van belonen namelijk niet-financieel (een compliment, uitbreiding verantwoordelijkheden, credits) en financieel (vergoeding, bonus of andere financiële compensatie). Uiteindelijk gaat het om het belonen van de geleverde inspanningen.
8. Centralisatie
Binnen een organisatie is een balans tussen het management en autoriteit voor besluitvorming cruciaal. Dit is afhankelijk van de omvang en grootte van een organisatie inclusief de hiërarchie. Bij centralisatie is de concentratie voor besluitvorming rond het topmanagement (bestuur).
Het delen van bepaalde autoriteiten voor besluitvorming met lagere niveaus (midden en lager management) noemt Henri Fayol decentralisatie. Henri Fayol geeft aan dat een organisatie moet streven naar een goede balans hierin.
9. Hiërarchie
Management principe hiërarchie (Scalar Chain) komt in elke organisatie voor. Dit varieert van topmanagement (bestuur) tot laagste rang medewerkers. Henri Fayol’s management principe hiërarchie is dat er een duidelijke en heldere lijn op het gebied van gezag en autoriteit moet zijn (van top tot laagste rang en alle managers op alle niveaus).
Dit kan gezien worden als een soort management structuur. Iedere medewerker kan contact opnemen met een leidinggevende of superieur in bijvoorbeeld een noodsituatie zonder te tornen aan de hiërarchie. Zeker als het gaat om het rapporteren over een calamiteit aan de directe managers / superieuren.
10. Orde
Medewerkers van een organisatie dienen volgens dit management principe te beschikken over de juiste voorzieningen, wil men goed kunnen functioneren in een organisatie. Naast sociale orde (verantwoordelijkheid van de managers) dient de werkomgeving veilig, schoon en netje te zijn.
11. Gelijkheid
Management principe gelijkheid (Equity) komt vaak voor in de kernwaarden van een organisatie. Volgens Henri Fayol moeten medewerkers vriendelijk en gelijk worden behandeld. Werknemers moeten op de juiste plek in de organisatie zitten om de juiste dingen te doen. Managers moeten dit proces begeleiden en bewaken en moeten eerlijk en onpartijdig omgaan met werknemers.
12. Stabiliteit van het personeel
Management principe stabiliteit van het personeel (Stability of Tenure of Personnel) staat voor de inzet en sturing van het personeel dat in balans moet zijn met de te leveren dienstverlening vanuit de organisatie. In deze streeft het management naar minimaal personeelsverloop en continue juiste bezetting. Aandachtspunten zoals veelvuldig functiewisseling en voldoende ontwikkeling dienen goed te worden gemanaged.
13. Initiatief
Henri Fayol vindt met dit management principe dat medewerkers voldoende ruimte moeten krijgen voor nieuwe ideeën. Dit stimuleert volgens hem de belangstelling, betrokkenheid en levert de organisatie extra waarde op.
Initiatieven van medewerkers zijn een bron van de kracht voor de organisatie, aldus Henri Fayol. Hierdoor wordt bij de werknemers de betrokkenheid en belangstelling gestimuleerd.
14. Teamsynergie
Management principe teamsynergie (Esprit de Corps) staat voor het streven naar betrokkenheid en eenheid van de medewerkers. Managers zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het moreel op de werkplek; individueel en op het gebied van communicatie. Teamsynergie draagt bij aan de ontwikkeling van de cultuur en creëert een sfeer van wederzijds vertrouwen en begrip.
Tot slot
De 14 management principes kunnen worden ingezet om organisaties te leiden en zijn handige hulpmiddelen voor forecasting, planning, procesmanagement, organisatiemanagement, besluitvorming, coördinatie en beheersing.
Hoewel veel zaken voor de hand liggen worden nog veel van deze zaken op basis van gezond verstand gebruikt in de hedendaagse managementpraktijken in organisaties. Het blijft een praktische lijst met aandachtspunten die gebaseerd is op het onderzoek van Henri Fayol welke tot op de dag van vandaag van toepassing is vanwege een aantal logische beginselen / principes.
Nu is het jouw beurt
Wat denk jij? Hoe pas jij de management principes van Henri Fayol toe? Herken je de management principes of zijn er meerdere? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die kunnen bijdragen aan goed management?
Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.
Meer informatie
- Fayol, H. (1917). Administration industrielle et générale; prévoyance, organisation, commandement, coordination, controle (in French). Paris, H. Dunod et E. Pinat, OCLC 40224931.
- Fayol, H. , Gray, I. (2013). General and Industrial Management. Martino Fine Books.
- Narayanan, V. K., Nath, R. (1993). Organization theory: a strategic approach. Irwin Publisher.
- Peaucelle, J. (2015). Henri Fayol, the Manager. Routledge.
- Wren, D. A. , Bedeian, A. G. , Breeze, J. D. (2002). The foundations of Henri Fayol’s administrative theory. Management Decision, Vol. 40 Iss: 9, pp.906 – 918 state: It was not until the Storr’s translation that Fayol’s (1949) Administration Industrielle et Générale reached a wider audience, especially in the USA and established Fayol as a major authority on management.
Citatie voor dit artikel:
Van Vliet, V. (2009). 14 management principes (Fayol). Retrieved [insert date] from ToolsHero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/14-management-principes/
Oorspronkelijke publicatiedatum: 26/05/2009 | Laatste update: 26/08/2024
Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/14-management-principes/”>ToolsHero: 14 management principes (Fayol)</a>