Heckscher Ohlin model

Heckscher Ohlin model: in dit artikel wordt het Heckscher Ohlin model van Eli Heckscher en Bertil Ohlin praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige strategie methode.

Wat is het Heckscher Ohlin model?

De Zweedse economen Eli Heckscher en Bertil Ohlin ontwikkelden in de jaren dertig van de vorige eeuw een wiskundig model ten behoeve van internationale handel. Dit Heckscher-Olin model wordt ook wel het H-O-model of 2x2x2 model genoemd.

Het is een algemeen wiskundig model, dat aantoont en uitlegt dat landen het beste productiemiddelen kunnen exporteren waar zij overvloed aan hebben. Het Heckscher Ohlin model maakt het mogelijk om het handelsevenwicht tussen twee landen te vinden.

Elk land bezit eigen natuurlijke hulpbronnen en eigen specialiteiten op productiegebied. Denk hierbij aan de basis productiemiddelen, zoals wij die kennen als natuur, arbeid en kapitaal; natuurlijke grondstoffen en hulpmiddelen, arbeidskrachten en geld om te investeren in bijvoorbeeld industrie.

Volgens het model zouden landen productiefactoren moeten exporteren waar zij overvloed aan hebben en productiefactoren moeten importeren waar zij tekort aan hebben. Wanneer dit in verhouding gebeurt, ligt hierin de basis voor internationale handel.

Theorie van Comparatieve Voordeel

In eerste instantie was het Bertil Ohlin die zijn theorie in zijn proefschrift in 1933 publiceerde. Dit deed hij alleen, maar hij voegde Eli Heckscher toe als co-ontwikkelaar van het model.

Het model benadrukt de voordelen van internationale handel en borduurt voort op de Theorie van het Comparatieve Voordeel, dat door de Britse econoom David Ricardo in de 19e eeuw werd geschreven. Volgens Ricardo kunnen internationale handelsstromen voorspeld worden aan de hand van de in een land aanwezige productiefactoren.

Met zijn model propagandeerde hij destijds al vrijhandel tussen landen; handel is voor beide partijen voordelig. Ook hij gaf al aan dat wanneer het ene land rijk is aan bijvoorbeeld ijzer en het andere land dit niet bezit, het tot een goede samenwerking kan komen tussen beide landen. Het H-O-model voegt de aanvulling van volledige werkgelegenheid die in beide landen ontstaat, toe.

Productiemiddelen

Daar waar een land goedkope productiefactoren ruimschoots in bezit heeft, zal het deze productiemiddelen ook exporteren. Anderzijds zal het productiefactoren importeren die binnen het land erg schaars zijn.

Juist deze ruilhandel van het ene naar het andere land bepaalt het comparatieve voordeel. De winstgevendheid van de productiegoederen wordt namelijk bepaald door de inputkosten. Zo zal een land waar zowel het kapitaal als de natuurlijke grondstoffen in overvloed aanwezig zijn, maar waar arbeid schaars is, voordeel hebben om handel te drijven met een land waar het precies andersom het geval is.

De overvloed aan kapitaal en grondstoffen levert in principe lage prijzen op, waardoor het aantrekkelijk is als exportproduct. Wanneer productie erg arbeidsintensief is, is het verstandig om deze arbeid af te nemen vanuit andere landen en dit te importeren.

De relatieve kostenverschillen tussen landen, heeft volgens het Heckscher Ohlin model te maken met de beschikbaarheid van de eerdergenoemde productiemiddelen, maar ook met de intensiteit van een bepaalde economie. Het ene land heeft meer behoefte aan bijvoorbeeld ingehuurde arbeidskrachten dan een ander land, omdat hun lokale productie hierom vraagt.

2x2x2 model

Het Heckscher Ohlin model gaat ervan uit dat de relatieve aantallen van arbeid en kapitaal het verschil uitmaken tussen landen. Het Heckscher Ohlin model wordt ook het 2x2x2, wat impliceert dat er voor handel twee landen nodig zijn, die met twee goederen en met twee, homogene productiefactoren de ruilhandel met elkaar aangaan. Het aantal goederen is daarmee gelijk aan de productiefactoren, waardoor binnen dit model uitbreiding niet eenvoudig is.

Ook gaat het model uit van de variabele factor ‘verhoudingen’ tussen landen. Zo hebben hoogontwikkelde Westerse landen een andere en hogere verhouding tussen kapitaal en arbeid dan ontwikkelingslanden. Daardoor zijn hoogontwikkelde landen meer in staat om vaker handel te drijven.

Dat leidt tot een comparatief voordeel, waarbij het hoogontwikkelde land op het technologisch vlak een kapitaalintensieve bedrijfstak zal hebben en het ontwikkelingsland een arbeidsintensieve bedrijfstak. Daarbij opgemerkt dat het Heckscher Ohlin model uitgaat van het feit dat de handelende landen dezelfde productietechnologieën gebruiken.

Heckscher Ohlin model voorbeeld

Ook vandaag de dag is het Heckscher Ohlin model nog steeds van toepassing en het benadrukt de voordelen van internationale handel en de wereldwijde voordelen.

Het Heckscher Ohlin model is niet beperkt tot verhandelbare goederen, maar richt zich ook op abstracte productiefactoren als arbeid. Daar waar een land overvloed heeft aan bijvoorbeeld aardgas, kan het besluiten om naast het aanleggen van een voorraad voor lokaal gebruik het ook te exporteren naar andere landen.

Anderzijds kunnen arbeidskosten van land tot land erg verschillen, waardoor een land kan besluiten goedkopere gastarbeiders in te huren voor productie- en schoonmaakwerkzaamheden. In de jaren zestig kwam dit beide in Nederland tot stand; enerzijds werd het aardgas geëxporteerd naar onder andere Duitsland en werden er goedkope gastarbeiders gehaald uit onder meer Spanje, Portugal, Turkije en Marokko. Daardoor hoefde Nederland niet alleen meer op de interne markt te vertrouwen en kon het profiteren van de elastische vraag wereldwijd.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Wat is jouw ervaring met de toepassing van Mintzberg 5p strategy / 5 P’s van strategie van Henry Mintzberg? Herken het bovenstaande of heb je aanvullingen? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die bij kunnen dragen aan goede strategische beslissingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Atkeson, A., & Kehoe, P. J. (2000). Paths of development for early-and late-bloomers in a Dynamic Heckscher-Ohlin Model. Federal Reserve Bank of Minneapolis, Research Department.
2. Bajona, C., & Kehoe, T. J. (2010). Trade, growth, and convergence in a dynamic Heckscher–Ohlin model. Review of Economic Dynamics, 13(3), 487-513.
3. Heckscher, E. F., & Ohlin, B. G. (1991). Heckscher-Ohlin trade theory. The MIT Press.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2018). Heckscher Ohlin model. Retrieved [insert date] from ToolsHero: https://www.toolshero.nl/strategie/heckscher-ohlin-model/

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/strategie/heckscher-ohlin-model/”>ToolsHero: Heckscher Ohlin model</a>

Published on: 21/07/2018 | Last update: 12/01/2022

Article by:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.