Hypothese: uitleg en betekenis

Hypothese: in dit artikel wordt het concept hypothese praktisch uitgelegd. Het artikel begint met de definitie van deze term, gevolgd door een algemene uitleg over hypothesen en wanneer deze gebruikt worden. Ook vind je een stap-voor-stap plan om zelf een hypothese te schrijven. Veel leesplezier!

Wat is een hypothese?

Betekenis van hypothese

Een hypothese is een voorlopige stelling die wordt opgesteld voordat een onderzoek wordt uitgevoerd. Het geldt als een mogelijke verklaring voor het fenomeen dat wordt onderzocht, of als een verwachting van de resultaten die verkregen zullen worden tijdens het onderzoek.

Hypothesen worden gebruikt in verschillende soorten onderzoek, zoals experimenteel onderzoek, correlatieonderzoeken of observationele onderzoeken.

Waarom worden hypothesen gebruikt in wetenschappelijk onderzoek?

Een hypothese wordt gebruikt omdat ze vaak een cruciale rol spelen in wetenschappelijke onderzoeken. Dat is vanwege de volgende redenen:

Richting en focus

Een hypothese biedt richting en focus voor de onderzoekers. Het helpt hen om specifieke vragen te ontwikkelen en om gerichte onderzoeksdoelen te formuleren.

Toetsbaarheid

Een hypothese moet toetsbaar zijn, wat betekent dat deze kan worden getest en ondersteund of getest en weerlegd moet kunnen worden door middel van empirisch bewijs. Dat draagt bij aan de validiteit van het onderzoek.

Voorspellend vermogen

Een hypothese geeft een voorspelling over de verwachte resultaten. Dat zorgt ervoor dat onderzoekers beter kunnen anticiperen op mogelijke uitkomsten. Het helpt ook om hun bevindingen te interpreteren in relatie tot de gestelde verwachtingen.

Structuur

Het formuleren van een hypothese helpt bij het aanbrengen van structuur in het onderzoeksproces.

Dat is inclusief het ontwerpen van experimenten, het verzamelen van gegevens en het analyseren van de resultaten.

Het biedt daarnaast een raamwerk om conclusies te trekken en onderzoekers te begeleiden bij het nemen van moeilijke beslissingen tijdens het onderzoek.

Voorbeelden van hypothesen

Hieronder vind je enkele voorbeelden van hypothesen.

Stel dat een onderzoeker geïnteresseerd is in het onderzoeken van de effecten van lichaamsbeweging op de gemoedstoestand van individuen. Een hypothese zou dan kunnen zijn: regelmatige lichaamsbeweging leidt tot een verbetering van de gemoedstoestand van de deelnemers.

Stel dat een andere onderzoeker onderzoekt of het luisteren naar muziek tijdens het studeren een effect heeft op het leervermogen van de student. Een hypothese zou dan kunnen zijn: studenten die regelmatig naar rustgevende muziek luisteren tijdens het studeren, zullen een verbeterd leervermogen ervaren in vergelijking met de studenten die in stilte studeren.

Stel dat een onderzoeker geïnteresseerd is in het onderzoeken van de effecten van cafeïne op het uitvoeren van een bepaalde taak. Een hypothese zou dan kunnen zijn: het consumeren van cafeïne voor het uitvoeren van een bepaalde taak zal leiden tot een verhoogde concentratie in vergelijking met de deelnemers die geen cafeïne consumeren.

De bovenstaande voorbeelden zijn slechts hypothetische situaties en zijn niet gebaseerd op bestaande gegevens of echte onderzoeken. Bij het formuleren van een hypothese is het belangrijk om te verwijzen naar bestaande literatuur en onderzoeken om de hypothese te ondersteunen. Daarover lees je in dit artikel meer.

Online cursus onderzoeksmethoden voor business studenten  Meer informatie

Nulhypothesen en alternatieve hypothesen

In de context van statistisch onderzoek worden nulhypothesen (H0) en alternatieve hypothesen (H1 of Ha) gebruikt om verschillende mogelijke uitkomsten of verklaringen van een onderzoek te formuleren.
Het belangrijkste verschil tussen de twee is de richting van de bewering die ze vertegenwoordigen.

Nulhypothesen (H0)

Een nulhypothese is een bewering die stelt dat er geen significante relatie of verschil is tussen de variabelen die worden onderzocht.

Het wordt vaak geformuleerd als een bewering van “geen effect” of “geen verschil”. De nulhypothesen worden meestal getoetst om te zien of ze weerlegd kunnen worden met behulp van empirisch bewijs.

Bijvoorbeeld:
H0: Er is geen verschil in de gemiddelde scores van groep A en groep B.

Alternatieve hypothesen (H1 of Ha)

Een alternatieve hypothese is een bewering die stelt dat er wel een significante relatie of verschil is tussen de variabelen die worden onderzocht.

Het kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de specifieke aannames of verwachtingen van de onderzoeker. Het vertegenwoordigt de tegenovergestelde bewering van de nulhypothesen en wordt geformuleerd om alternatieve verklaringen of uitkomsten te onderzoeken.

Bijvoorbeeld:
H1: Er is een significant verschil in de gemiddelde scores van groep A en groep B.

Het doel van het formuleren van nulhypothesen en alternatieve hypothesen is om een duidelijke voorspelling te maken over de verwachte uitkomsten van een onderzoek en om deze voorspellingen vervolgens te toetsen met behulp van statistische analyse.

Stappenplan voor het formuleren van een hypothese

De stappen die genomen moeten worden in het proces van het formuleren van een hypothese zijn als volgt:

1. Identificeer het onderzoeksgebied en de onderzoeksvraag
2. Verzamel informatie
3. Identificeer variabelen
4. Stel een voorlopige hypothese op
5. Formuleer de nulhypothese en de alternatieve hypothese
6. Overweeg onderzoeksmethoden

Hieronder worden de verschillende stappen uitgelegd.

Onder elke stap wordt een voorbeeld weergegeven.

Stap 1: identificeer het onderzoeksgebied en de onderzoeksvraag

Begin door het specifieke onderzoeksgebied te identificeren waarin je geïnteresseerd bent.

Formuleer vervolgens een duidelijke onderzoeksvraag die je wilt beantwoorden met je onderzoek. De onderzoeksvraag moet specifiek, meetbaar en relevant zijn.

Voorbeeld:

• Onderzoeksgebied: lichaamsbeweging en stressniveau bij studenten
• Onderzoeksvraag: heeft regelmatige lichaamsbeweging een vermindering van stress bij studenten?

Stap 2: verzamel achtergrondinformatie

Voer een literatuurstudie uit om bestaande kennis over het onderwerp te verzamelen.

Lees relevante wetenschappelijke artikelen, boeken, onderzoeksverslagen en andere bronnen om inzicht te krijgen in de bestaande theorieën, bevindingen en debatten met betrekking tot je onderwerp.

Dit helpt om een basis te leggen en te begrijpen welke variabelen relevant zijn voor je onderzoek.

Voorbeeld:
Voer een literatuurstudie uit om meer te weten te komen over het verband tussen lichaamsbeweging en stressniveau bij studenten.

Je zou dan bijvoorbeeld kunnen ontdekken dat lichaamsbeweging kan helpen bij het verminderen van stress en het bevorderen van mentaal welzijn.

Stap 3: identificeer de onafhankelijke en afhankelijke variabelen

Bepaal de variabelen die je wilt onderzoeken en definieer ze duidelijk.

De onafhankelijke variabele is de factor waarvan je vermoedt dat deze een effect heeft op de afhankelijke variabele.

De afhankelijke variabele is het resultaat of de uitkomst die wordt beïnvloed door de onafhankelijke variabele.
Voorbeeld:

• Onafhankelijke variabele: lichaamsbeweging (bijvoorbeeld aantal wekelijkse sportactiviteiten)
• Afhankelijke variabele: stressniveau (bijvoorbeeld gemeten met behulp van een gestandaardiseerde stressvragenlijst)

Stap 4: stel een voorlopige hypothese op

Op basis van je literatuurstudie en kennis van het onderwerp, formuleer je een voorlopige hypothese die je verwachtingen of voorspellingen weerspiegelt.
De hypothese moet een verband of verschil tussen de onafhankelijke en afhankelijke variabelen weergeven. Zorg ervoor dat de hypothese toetsbaar is en dat je voorspelling specifiek genoeg is om te worden getoetst.
Voorbeeld:
Voorlopige hypothese: reguliere lichaamsbeweging leidt tot een vermindering van het stressniveau bij studenten.

Stap 5: formuleer de nulhypothese en de alternatieve hypothese

De nulhypothese (H0) stelt dat er geen significant verband of verschil is tussen de variabelen. De alternatieve hypothese (H1 of Ha) stelt dat er wel een significant verband of verschil is.
Formuleer beide hypothesen op een duidelijke en beknopte manier.
Voorbeeld:

• Nulhypothese (H0): er is geen significant verschil in het stressniveau tussen studenten die regelmatig lichaamsbeweging doen en studenten die dat niet doen.
• Alternatieve hypothese (H1): studenten die regelmatig lichaamsbeweging doen, vertonen een significant lager stressniveau dan studenten die dat niet doen.

Stap 6: overweeg de onderzoeksmethode voor jouw hypothese

Bedenk welke onderzoeksmethode het meest geschikt is om je hypothese te testen. Dit kan variëren van experimenten tot observationele studies, enquêtes of andere methoden.

Denk na over de benodigde gegevensverzamelingstechnieken en analysemethoden die nodig zijn om je hypothese te toetsen.
Voorbeeld:
Je zou kunnen besluiten om een observationele studie uit te voeren waarbij studenten verdeeld worden in twee groepen: een groep die regelmatig lichaamsbeweging doet en een groep die dat niet doet.

Je meet vervolgens het stressniveau van beide groepen met behulp van een gestandaardiseerde vragenlijst. Vervolgens worden de verzamelde gegevens geanalyseerd om te bepalen of er een significant verschil in stressniveau is tussen de groepen.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over de hypothese? Heb jij weleens een hypothese opgesteld voor een onderzoek, zoals een scriptie? Wat zijn volgens jou belangrijke kenmerken van een goede hypothese? Wat vind jij moeilijk aan het formuleren van een hypothese? Was jij bekend met de verschillen tussen een nulhypothese en een alternatieve hypothese? Heb jij tips of andere opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Barick, R. (2021). Research Methods For Business Students. Retrieved 02/16/2024 from Udemy.
2. Hartwick, J., & Barki, H. (1994). Hypothesis testing and hypothesis generating research: An example from the user participation literature. Information Systems Research, 5(4), 446-449.
3. Toledo, A. H., Flikkema, R., & Toledo-Pereyra, L. H. (2011). Developing the research hypothesis. Journal of Investigative Surgery, 24(5), 191-194.
4. Verhoeven, N. (2007). Doing research. The Hows and Whys of Applied Research.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2023). Hypothese. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/onderzoek/hypothese/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 19/06/2023 | Laatste update: 16/02/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/onderzoek/hypothese/”> Toolshero: Hypothese</a>

Tags: Onderzoeksmethoden