Max Wertheimer biografie en boeken

Max Wertheimer (15 april 1880 – 12 oktober 1943) was een Oostenrijks-Hongaarse psycholoog en filosoof. Max Wertheimer creëerde het Phi-fenomeen, dat de basis vormt van de Gestaltpsychologie. Zijn werk zorgde voor een basis voor de psychologische theorie, en zijn bevindingen zijn gepresenteerd in zijn boek Productive Thinking.

Max Wertheimer biografie

Max Wertheimer is geboren in Praag en hij was de zoon van een bekende bankier die zich wijdde aan het lesgeven. Zijn vader vernieuwde lesmethodes en stichtte en bestuurde vervolgens de Handelsschule Wertheimer, een Duitse Bussinesschool. Hij hielp zijn vader door rekentoestellen en boekhoudmateriaal te maken. Hierdoor ontwikkelde hij een interesse in wiskunde en in lesgeven.

Zijn moeder was pianiste en leerde deze vaardigheden aan Max Wertheimer. Hij raakte geïnteresseerd in muziek en deed zelfs musicologisch onderzoek uit aan de Universiteit van Berlijn. Zijn interesse in muziek maakte het voor Max makkelijk om te socializen, omdat muziek hem in contact bracht met andere mensen, waaronder Albert Einstein.

Max Wertheimer vond het moeilijk te beslissen op welk gebied hij zich na de middelbare school zou specialiseren. In 1900 studeerde hij eerst rechten aan de Karelsuniversiteit in Praag, maar hij maakte zijn studie niet af. Toen hij rechten studeerde, kwam hij erachter dat hij meer geïnteresseerd was in psychologie in plaats van rechten.

In 1901 verhuisde hij naar Berlijn om psychologie te studeren aan de Universiteit van Berlijn. In die tijd ontmoette hij Carl Stumf en Friedrich Schumann, met wie hij samenwerkte en onderzoek uitvoerde.

Later studeerde hij aan de Universiteit van Würzburg, waar hij in 1903 samen met Oswald Külpe studeerde. Na een jaar behaalde hij summa cum laude zijn PhD. In zijn promotieonderzoek onderzocht Max Wertheimer hoe een leugendetector kan worden gebruikt om getuigenissen te evalueren. Hij ging vervolgens door met zijn onderzoek naar getuigenissen.

De ontwikkeling van Gestaltpsychologie

Max Wertheimer werkte later bij het Psychologisch Instituut van de Universiteit van Frankfurt. Gedurende die tijd observeerde Max Wertheimer hoe twee stilstaande voorwerpen een illusie van beweging creëerden. Hij noemde dit het Phi-fenomeen en vormde de basis van de Gestaltpsychologie, dat het psychologische denken heeft gerevolutioneerd. Zijn interesse in perceptie nam toe en hij zette zijn onderzoek op het gebied van perceptie voort.

Max Wertheimer verhuisde in 1916 naar Berlijn en doceerde van 1923 tot 1929 psychologie als privatdozent (iemand die officiële kwalificaties heeft en een onderwerp op universiteitsniveau kan doceren zonder professor te zijn) aan de Universiteit van Berlijn. Hij was in staat om de aandacht te trekken van studenten van alle studierichtingen, waaronder sociologie, filosofie, natuurkunde en wiskunde.

Toen hij lesgaf in psychologie, trouwde Max Wertheimer met Anne Caro. Ze hebben vier kinderen: Rudolf, Valentin, Michael en Lise. Helaas overleed Rudolf op jonge leeftijd. In deze periode richtte Max Wertheimer ook Psychologische Forschung op, een Duits psychologiemagazine waarvan hij bijna 15 jaar redacteur was.

In 1929 verliet Max Wertheimer de Universiteit van Berlijn en hij begon les te geven in onderzoek in sociale en experimentele psychologie aan de Universiteit van Frankfurt. Daarnaast verzorgde hij samen met Gelb, Paul Tillich en Kurt Riezler seminars over essentiële problemen van de wiskunde en productief denken.

Nadat hij echter een van Hitlers toespraken voor de verkiezingen in 1933 had gehoord in combinatie met de nazi-tyrannieën, besefte hij dat zijn familie het land moest verlaten. Ze keerden onmiddellijk terug naar Tsjechoslowakije.

Max Wertheimer werd later dit jaar uitgenodigd om les te geven aan de New School for Social Research in New York. Hij gaf een verscheidenheid aan vakken, waaronder logica, sociale psychologie, onderwijspsychologie, experimentele psychologie, en de psychologie van muziek van de kunst. Zijn lessen waren altijd interactief, zowel in de Verenigde Staten als in Duitsland. Max Wertheimers college’s stimuleerden studenten om problemen te bespreken en hun oorspronkelijke gedachten te delen, omdat hij geïnteresseerd was in het werk van anderen. Daarnaast gaf hij af en toe ook college aan Princeton University en Colombia University.

Max Wertheimers ideeën over experimenten en theorieën werden niet altijd gepubliceerd, maar ze vormen wel de basis van het onderzoek van andere bekende psychologen, waaronder Solomon Asch, George Katona, Abraham S. Luchins en Abraham H. Maslow, die bekend is om Maslows Hiërarchie van Behoeften.

Hij stierf onverwachts in New York aan een coronaire trombose, vlak nadat hij in 1942 van zijn vrouw was gescheiden. Zijn dood werd door vele mensen geëerd, waaronder Albert Einstein. Het werk van Max Wertheimer heeft de wetenschap van de psychologie beïnvloed, en zijn werk heeft de manier waarop mensen perceptie en cognitie begrijpen, veranderd.

Bekende quotes

1. “Often, in great discovery, the most important thing is that a certain question is found.”
2. “There are wholes, the behavior of which is not determined by that of their individual elements, but where the part-processes are themselves determined by the intrinsic nature of the whole. It is the hope of Gestalt theory to determine the nature of such wholes.”
3. “Science is rooted in the will to truth. With the will to truth, it stands or falls. Lower the standard even slightly and science becomes diseased at the core. Not only science but man. The will to truth, pure and unadulterated, is among the essential conditions of his existence; if the standard is compromised he easily becomes a kind of tragic caricature of himself.”
4. “Man is not only part of a field, but a part and member of his group. When people are together, as when they are at work, then the most unnatural behavior, which only appears in late stages or abnormal cases, would be to behave as separate Egos. Under normal circumstances they work in common, each a meaningfully functioning part of the whole.”
5. “Pieces” almost always appear ‘as parts’ in whole processes. … To sever a “‘part” from the organized whole in which it occurs-whether it itself be a subsidiary whole or an “element”-is a very real process usually involving alterations in that “part”. Modifications of a part frequently involve changes elsewhere in the whole itself. Nor is the nature of these alterations arbitrary, for they too are determined by whole-conditions.”

Boeken en publicaties van Max Wertheimer

• 1945. Productive thinking. Nova Yorlc Harper.
• 1944. Gestalt theory. Social Research, 78-99.
• 1940. A story of three days. Freedom: Its meaning, 555-569.
• 1938. The syllogism and productive thinking. A source book of Gestalt psychology, 274-282.
• 1938. The general theoretical situation.
• 1938. Numbers and numerical concepts in primitive peoples. A Source Book of Gestalt Psychology, New York: Hartcourt, 265-273.
• 1938. Laws of organization in perceptual forms.
• 1938. Gestalt psychology. Source Book of Gestalt Psychology. New York: Harcourt, Brace and Co.
• 1935. Some problems in the theory of ethics. Social Research, 353-367.
• 1934. On truth. Social Research, 135-146.
• 1925. Drei abhandlungen zur gestalttheorie.
• 1923. Laws of organization in perceptual forms. A sourcebook of Gestalt Psychology.
• 1923. A brief introduction to gestalt, identifying key theories and principles. Psychol Forsch, 4, 301-350.

Citatie voor dit artikel:
Zeeman, A. (2018). Max Wertheimer. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/bekende-auteurs/max-wertheimer/

Gepubliceerd op: 01/08/2018 | Laatste update: 28/03/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/bekende-auteurs/max-wertheimer/”>Toolshero: Max Wertheimer</a>

Article by:

Alexander Zeeman

Alexander Zeeman is Content Manager bij ToolsHero waar hij zich richt op content productie, content management en marketing. Daarnaast studeert hij International Business aan de Hogeschool Rotterdam. Binnen zijn studie is hij bezig met de ontwikkeling van diverse management competenties en het verbeteren van operationele bedrijfsprocessen.