Linguïstiek

Linguïstiek: in dit korte artikel wordt Linguïstiek praktisch uitgelegd. Naast wat het is, belicht dit artikel ook de aard van taal, het doel van taal, tips en tricks. Veel plezier met lezen!

Wat is linguïstiek?

Linguïstiek, of taalkunde, is de wetenschappelijke studie van taal. Taalkunde is wetenschappelijk, omdat het een uitgebreide, objectieve en systematische analyse inhoudt van alle aspecten van taal.

De discipline draait voornamelijk om onderzoek naar de aard en structuur van taal en richt zich op zowel de cognitieve als sociale aspecten.

Traditionele onderzoeksgebieden binnen linguïstiek zijn:

• Syntaxis (structuur van zinnen)
• Semantiek (betekenis)
• Morfologie (woordenstructuur)
• Fonetiek (spraakgeluid en gebaren)
• Fonologie (abstracte geluidssystemen van bijzondere talen)
• Pragmatiek (sociale invloeden op betekenis)

Taalkunde omvat veel deelgebieden die zowel theoretische als praktische toepassingen omvatten. Theoretische taalkunde richt zich voornamelijk op het begrijp van het fundamentele karakter van taal.

Toegepaste taalkunde richt zich op het gebruiken van taal voor praktische doeleinden, zoals het ontwikkelen van methoden voor het verbeteren van taalonderwijs en geletterdheid.

Taal kan vanuit verschillende perspectieven worden bestudeerd. Een synchronisch perspectief kijkt naar taal vanuit een bepaald moment in de tijd. Een diachronisch perspectief kijkt naar taal vanuit historische ontwikkeling.

Linguïstiek is verder gerelateerd aan de filosofie van taal, retoriek, semiotiek, stilistiek, lexicografie en vertaling.

De aard van taal in het algemeen

Taal fascineert onderzoekers sinds jaar en dag. Taalkundigen houden zich onafgebroken bezig met het beantwoorden van belangrijke vragen omtrent taal:

• Wat onderscheidt de menselijke taal van communicatiesystemen voor dieren?
• Welke overeenkomsten in functies zijn er tussen verschillende menselijke talen?
• Hoe zijn spraak, schrijven en gebarentaal gerelateerd aan elkaar?
• Hoe is taal gerelateerd aan menselijk gedrag?

Wat is het doel van taal?

Het belangrijkste doel van taal is om de menselijke kennis en begrip van de wereld te vergroten. Taal is universeel en fundamenteel voor al het menselijk contact, dus uit de taalkunde ontstaan automatisch veel praktische toepassingen.

Taalkundigen zijn daarom geïnteresseerd in het beantwoorden van een verscheidenheid aan vragen, zoals:

• Hoe kan een niet eerder bestudeerde taal geanalyseerd en begrepen worden?
• Hoe kunnen vreemde talen het beste geleerd worden aan anderen?
• Hoe kunnen computers geprogrammeerd worden om menselijke taal te begrijpen?
• Hoe kunnen taalproblemen van mensen aangepakt worden met toepassingen uit de linguïstiek?
• Welke rol speelt taal in juridische kwesties?

Naast de traditionele onderzoeksgebieden binnen linguïstiek, zoals opgesomd aan het begin van deze pagina, zijn er enkele sub-velden die enige overlap hebben met elkaar.

Historische taalkunde

Historische taalkunde is de studie van hoe talen in loop van de tijd veranderen. Dit onderzoeksgebied gaat zowel over de algemene verandering van taal en taalstudie, als de geschiedenis van specifieke talen en taalfamilies. Bekende en minder bekende universiteiten en hogescholen bieden verschillende studies in historische taalkunde aan.

Sociolinguïstiek

Sociolinguïstiek is de beschrijvende studie van het effect van taal op een of alle aspecten van een samenleving, inclusief culturele normen, contexten en verwachtingen. Het overlapt soms met taalsociologie, die zich voornamelijk richt op het effect van taal op de samenleving. Sociolinguïstiek overlapt ook met pragmatiek en is nauwverwant met de taalkundige antropologie.

Psycholinguïstiek

Psycholinguïstiek is de studie van de psychologische processen die het mogelijk maken voor mensen om taal te beheersen en te gebruiken. Psycholinguïsten doen vooral onderzoek naar spraakontwikkeling en taalontwikkeling van mensen van alle leeftijden. De discipline is gebaseerd op de bevindingen uit de taalkunde.

Neurolinguïstiek

Neurolinguïstiek is de studie van de neurale mechanismen in het menselijk brein die het begrip en de productie van taal mogelijk maakt. Het is een interdisciplinaire vorm van taalkunde, die methoden en theorieën aantrekt uit velden zoals neurowetenschap, cognitieve wetenschap, communicatiestoornissen en neuropsychologie.

Neurolinguïsten bestuderen voornamelijk de fysiologische mechanismen waarmee de hersenen informatie verwerken met behulp van hersenbeeldvorming, elektrofysiologie en computermodellering. De methode neuro-linguïstisch programmeren (NLP) houdt geen verband met de wetenschappelijke neurolinguïstiek.

Computationele linguïstiek

Computationele linguïstiek, of computerlinguïstiek, is een specialisatie binnen taalkunde die zich bezighoudt met het begrijpen van schriftelijke en gesproken taal vanuit een computationeel perspectief. Het is nauwverwant met kunstmatige intelligentie en is verder interdisciplinair vanwege relaties met psychologie, logica en informatica.

Linguïstiek tips en tricks

De artikelen die gelinkt zijn aan de tag linguïstiek gaan over de verschillende methoden, theorieën en technieken die afkomstig zijn uit de taalkunde of gebruikt worden in het onderzoeken van verschillende aspecten van taal. Mis je nog artikelen over onderwerpen die jij interessant vindt? Laat het weten in de opmerkingen of vul het contactformulier in.