Émile Durkheim biografie en boeken

Émile Durkheim (15 april 1858 – 15 november 1917) was een bekende Franse socioloog. Hij wordt beschouwd als de vader van de moderne sociale wetenschappen. Émile Durkheim was officieel de grondlegger van de academische discipline sociologie en wordt dikwijls genoemd met andere belangrijke architecten van de sociale wetenschappen, samen met Max Weber en Karl Marx.

Émile Durkheim biografie

Jeugd

David Émile Durkheim werd geboren op 15 april 1858 in Epinal, de hoofdstad van het departement Vogezen. Hij werd geboren in een familie met een lange lijn van rabbijnen. Vader Moïse was al jaren rabbijn van Epinal en opperrabbijn van de Vogezen. Moeder Mélanie was de dochter van een koopman. Émile leek voorbestemd voor het rabbinaat, maar hij brak later met de Joodse traditie en produceerde veel seculiere werken en onderzoeken, ondanks zijn opleiding op een Joodse school.

Ondanks dat hij brak met het Joodse geloof, bleef hij het product van een orthodoxe Joodse familie en de Joodse gemeenschap. Dat zorgde ervoor dat hij gedurende zijn leven vaak werd geconfronteerd met antisemitisme vanuit de Franse burgerij. Durkheim merkte echter dat deze vijandigheid ervoor zorgde dat de Joodse gemeenschap nog hechter werd.

Opleiding

Émile deed het uitstekend als scholier en vroege student aan het Lycée Louis le Grand. Hij was een goede kandidaat om toegelaten te worden aan het gerenommeerde en competitieve École Normale Supérieure in Parijs. In de periode dat hij het toelatingsexamen aflegde, ontmoette hij een andere zeer begaafde man uit de regio: Jean Jaurés. Hij zou later de Franse Socialistische Partij leiden en was net als Émile zeer geïnteresseerd in de filosofie en de sociale hervormingen in het land. Ze werden allebei toegelaten tot de École Normale.

Aan het ENS studeerden ook andere figuren die later een grote invloed bleken te hebben op de intellectuele geschiedenis en ontwikkeling van Frankrijk, waaronder Henri Bergson. Durkheim studeerde er onder leiding van Numa Denis Fuster de Coulanges. Zijn proefschrift ging over Montesquieu. In zijn vrije tijd las hij over Herbert Spencer en Augustus Comte, waardoor hij geïnteresseerd raakte in de wetenschappelijke benadering van de wereld en de maatschappij.

Émile vond de humanistische programma’s niet interessant en verlegde zijn aandacht naar psychologie, filosofie, ethiek en later naar de sociologie. Hij eindigde als een van de laatste in zijn examenklas van 1882 vanwege een ernstige ziekte.

In 1885 besloot Émile Durkheim naar Duitsland te vertrekken. Hij studeerde er sociologie aan de universiteiten van Marburg, Berlijn en Leipzig. In 1886 begon hij te werken aan de oprichting van wat later een nieuwe stroming binnen de sociologie zou worden.

Professionele loopbaan

De artikelen die Durkheim schreef over de sociale wetenschappen en filosofie maakten hem populair in Frankrijk. In 1887 werd hij aangesteld door de Universiteit van Bordeaux, als Chargé d’un Cours de Science Sociale et de Pédagogie. Hier begon hij zijn eerste cursussen sociale wetenschappen te doceren.

Hij introduceerde de sociale wetenschappen in het curriculum van scholen en hervormde daarmee het volledige Franse schoolsysteem. In 1898 richtte hij het L’Année Sociologique op, een sociaalwetenschappelijk tijdschrift. Het blad als doel om werken te publiceren van een groeiend aantal studenten en medewerkers binnen zijn opleidingen.

In 1897 publiceerde Durkheim ‘Suicide’, een onderzoek waarin hij de verschillende zelfmoordcijfers onderzocht onder katholieken en protestanten. Hij was een van de eersten die kwantitatieve methodes gebruikte om de oorzaken en verspreiding van criminaliteit te onderzoeken.

In 1912 publiceerde hij “The Elementary Forms of the Religious Life”. Hierin besprak hij religie als een sociaal fenomeen en schreef hij de ontwikkeling van religie toe aan de emotionele veiligheid die het de maatschappij opleverde.

Het einde van Durkheim’s leven

Enige tijd later brak de Eerste Wereldoorlog uit. Het zou een tragische effect hebben op het leven van Émile Durkheim.

Zijn linkse gedachtengoed was eerder gericht op patriotisme dan internationalistisch, in de zin dat hij zocht naar een seculiere en rationele vorm van de Franse cultuur en de Franse maatschappij. De oorlog en de komst van propaganda maakten deze visie onmogelijk om te handhaven.

Van de studenten die Durkheim heeft opgeleid, kwamen velen om in de loopgraven. Ook zijn eigen zoon, André Durkheim stierf aan het front in december van 1915. Het verlies vernietigde de levenslust van Émile volledig.

Emotioneel uitgeput stortte hij in 1917 in elkaar, geraakt door een hersenbloeding. Hij stierf en werd begraven op de begraafplaats van Montparnasse in Parijs. Hij werd 59 jaar oud.

Émile Durkheim quotes

• “Melancholy suicide. —This is connected with a general state of extreme depression and exaggerated sadness, causing the patient no longer to realize sanely the bonds which connect him with people and things about him. Pleasures no longer attract.”
• “When mores are sufficient, laws are unnecessary; when mores are insufficient, laws are unenforceable.”
• “Man cannot become attached to higher aims and submit to a rule if he sees nothing above him to which he belongs. To free him from all social pressure is to abandon him to himself and demoralize him.”
• “We do not condemn it because it is a crime, but it is a crime because we condemn it.”
• “Socialism is not a science, a sociology in miniature: it is a cry of pain.”
• “Maniacal suicide. —This is due to hallucinations or delirious conceptions. The patient kills himself to escape from an imaginary danger or disgrace, or to obey a mysterious order from on high, etc.”
• “When this ultimate crisis comes… when there is no way out – that is the very moment when we explode from within and the totally other emerges: the sudden surfacing of a strength, a security of unknown origin, welling up from beyond reason, rational expectation, and hope.”
• “Reality seems valueless by comparison with the dreams of fevered imaginations; reality is therefore abandoned.”
• “One does not advance when one walks toward no goal, or – which is the same thing – when his goal is infinity.”
• “It seems very strange that one must turn back, and be transported to the very beginnings of history, in order to arrive at an understanding of humanity as it is at present.”
• “Irrespective of any external, regulatory force, our capacity for feeling is in itself an insatiable and bottomless abyss.”
• “Crime brings together honest men and concentrates them.”
• “It is society which, fashioning us in its image, fills us with religious, political and moral beliefs that control our actions.”
• “It is said that we do not make the guilty party suffer for the sake of suffering; it is nonetheless true that we find it right that he should suffer.”
• “The most barbarous and the most fantastic rites and the strangest myths translate some human need, some aspect of life, either individual or social.”
• “The totality of beliefs and sentiments common to the average members of a society forms a determinate system with a life of its own. It can be termed the collective or creative consciousness.”
• “…Solidarity is, literally something which the society possesses.”
• “Hence we are the victims of an illusion which leads us to believe we have ourselves produced what has been imposed upon us externally.”
• “Anyone who has truly practiced a religion knows very well that it is [the set of regularly repeated actions that make up the cult] that stimulates the feelings of joy, inner peace, serenity, and enthusiasm that, for the faithful, stand as experimental proof of their beliefs. The cult is not merely a system of signs by which the faith is outwardly expressed; it is the sum total of means by which that faith is created and recreated periodically. Whether the cult consists of physical operations or mental ones, it is always the cult that is efficacious.”

Publicaties, boeken en artikelen van Émile Durkheim et al.

• 2021. Pragmatisme et sociologie. Editions Le Mono.
• 2021. Montesquieu et Rousseau: précurseurs de la sociologie. Editions Le Mono.
• 2020. La sociologie et son domaine scientifique (pp. 13-36). BoD-Books on demand.
• 2018. L’éducation morale: Préface de Serge Paugam. Presses universitaires de France.
• 2017. Les règles de la méthode sociologique. Flammarion.
• 2017. De quelques formes primitives de classification. Contribution à l’étude des représentations collectives. Lectures, Les rééditions.
• 2013. Les formes élémentaires de la vie religieuse: Le système totémique en Australie. Préface de Jean-Paul Willaime. Presses universitaires de France.
• 2002. L’individualisme et les intellectuels (pp. 261-278). Paris: Mille et une nuits.
• 1998. Lettres à Marcel Mauss (p. 410). Paris: Presses universitaires de France.
• 1975. Définition du fait moral. Durkheim, Textes, 2, 257-288.
• 1938. L’évolution pédagogique en France (Vol. 2). F. Alcan.
• 1921. La famille conjugale. Revue Philosophique de la France et de l’Etranger, 91, 1-14.
• 1920. Introduction à la morale. Revue philosophique, 89, 79-97.
• 1916. ” L’Allemagne au-dessus de tout”: la mentalité allemande et la guerre. na.
• 1915. Qui a voulu la guerre?: les origines de la guerre d’après les documents diplomatiques (Vol. 1). Librairie A. Colin.
• 1901. De quelques formes primitives de classification: contribution à l’étude des représentations collectives. L’Année sociologique (1896/1897-1924/1925), 6, 1-72.
• 1900. Sur le totémisme. L’Année sociologique (1896/1897-1924/1925), 5, 82-121.
• 1897. Essais sur la conception matérialiste de l’histoire.
• 1897. De la définition des phénomènes religieux. L’Année sociologique (1896/1897-1924/1925), 2, 1-28.
• 1896. La prohibition de l’inceste et ses origines. L’Année sociologique (1896/1897-1924/1925), 1, 1-70.
• 1894. Les règles de la méthode sociologique. Revue Philosophique de la France et de l’Étranger, 37, 465-498.
• 1893. De la division du travail social. Ancienne librairie Germer Baillière et cie.
• 1888. Introduction à la sociologie de la famille. In Annales de la Faculté des Lettres de Bordeaux (Vol. 10, pp. 257-281).
• 1888. Cours de science sociale. inLa Science Sociale et l’action, ed. J.-C. Filloux (Paris: Presses Universitaires de France), 77-110.
• 1887. La science positive de la morale en allemagne (suite). Revue philosophique de la France et de l’étranger, 24, 113-142.
• 1886. Les études de science sociale. Revue Philosophique de la France et de l’Étranger, 22, 61-80.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2022). Émile Durkheim. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/bekende-auteurs/emile-durkheim/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 16/03/2022 | Laatste update: 27/09/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/bekende-auteurs/emile-durkheim/”>Toolshero: Émile Durkheim</a>