Strategisch verandermanagement

Strategisch verandermanagement: in dit artikel wordt strategisch verandermanagement praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige verandermanagementtool.

Wat is strategische verandering?

Strategische verandering is het doorvoeren van wijzigen in belangrijke kenmerken van een bedrijf, bijvoorbeeld vanwege nieuwe kansen of bedreigingen in de markt. Het hogere management en met name de Chief Executive Officer zijn verantwoordelijk voor strategische verandering.

Het plannen en implementeren van strategische verandering is een belangrijk aspect van de managementrol.

Strategische verandering gaat in feite over het hebben van een strategie, en om hier verandering aan te brengen. Een strategie is een lange termijn plan om bepaalde doelstellingen te bereiken.

Strategieën zijn gericht op de toekomst, en zorgen als het goed is voor duurzame verandering. Dat is nodig om relevant te blijven in een snel veranderende markt.

Strategisch verandermanagement definitie

Strategisch verandermanagement is het proces waarbij de strategie op een doordachte en gestructureerde manier beheerd wordt om organisatorische doelstellingen en missies te bereiken. Een bekend model voor strategisch verandermanagement zijn de stappen uit het John Kotter’s 8-Step Process for Leading Change.

De noodzaak van strategische verandering

Een aspect van strategische verandering is dat het moeilijk te voorspellen en beheersen is. Veel organisaties bereiden zich daarom op elk mogelijk scenario voor.

Strategisch verandermanagement is cruciaal voor de houdbaarheid van bedrijven. Als bedrijven strategische verandering niet omarmen, een bekend voorbeeld daarvan is Nokia in de smartphone-industrie, zullen zij achterop raken en uiteindelijk mogelijk uit de markt moeten stappen.

Tenzij bedrijven zich voorbereiden op plotselinge, onvoorspelbare en radicale verandering, zullen zij niet overleven. Veel bedrijven verkondigen te veranderen, maar zijn alleen veranderingen door aan het voeren op oppervlakkig niveau.

Functie strategisch verandermanagement

Ook bedrijven kunnen niet precies voorspellen wat er gaat gebeuren in de toekomst, en dus worden de beslissingen genomen op basis van kennis, feiten en scenario’s.

Met name de scenario’s zijn hier belangrijk. Wat als dit gaat gebeuren? En, wat zou de impact zijn op onze bedrijfsvoering?

Het lijkt als het zoeken naar een speld in een hooiberg, maar veel zeer grote bedrijven zijn erin geslaagd om verandering te overleven door te voorspellen wat destijds erg onwaarschijnlijk leek.

Hier komt ook risicomanagement bij kijken. Als een bedrijf denkt dat in de toekomst iets zal gebeuren, kan het op twee manieren reageren: het risico accepteren, of het risico verminderen.

Een geschikte tool om te analyseren wat er mogelijk kan gebeuren in de toekomst is de What-If-Analyse.

Tools voor strategisch verandermanagement

Een organisatie kan op een dag een uitstekend vijfjarenplan bedenken, maar de dag daarop kan er iets gebeuren waardoor het hele plan op zijn kop gezet wordt.

Het management moet daarom alle plannen managen, en waar nodig herzien. Dat is nodig om relevant te blijven in de industrie. In elke industrie zullen zich nieuwe kansen voordoen, en dan is het belangrijk dat het strategisch plan flexibel genoeg is om daarvan te profiteren.

Een sleutelonderdeel hierin is het identificeren van nieuwe kansen, maar ook bedreigingen. Vervolgens moet met een plan verandering geïnitieerd worden. Hieronder staan enkele tools om deze processen te ondersteunen.

SWOT-analyse

Met de SWOT-analyse worden kansen en bedreigingen voor de organisatie in kaart gebracht, evenals hun sterke en zwakke punten.

Sterke punten van een bedrijf kunnen ingezet worden om nieuwe kansen te benutten. Tegelijkertijd kunnen de sterke punten van een organisatie ingezet worden om bedreigingen te minimaliseren. Door nieuwe kansen te benutten wordt gewerkt aan het minimaliseren van de zwakke punten.

Kotter 8 step model

Met het John Kotter 8 step model kan de verandering die nodig is geïmplementeerd worden, hetzij voor het kapitaliseren op nieuwe ontwikkelingen of het minimaliseren van bedreigingen.

Het model voor strategisch verandermanagement bestaat uit acht stappen. De eerste drie stappen uit het model gaan allemaal over het creëren van een geschikt klimaat voor veranderingen.

De vier daaropvolgende stappen gaan over het betrekken en stimuleren van de organisatie en haar medewerkers. De laatste stap gaat over het doorvoeren en behouden van duurzame verandering.

Een heldere managementvisie

Dezelfde John Kotter, professor aan de Harvard Business School, geeft aan dat elk project waarin verandering optreedt een duidelijke visie nodig heeft.

Een verandervisie is hoe de organisatie, afdeling of product of service er in de toekomst uit zal gaan zien wanneer een specifieke verandering heeft plaatsgevonden. Deze visie beschrijft de gewenste staat van de organisatie.

Het concept van een verandervisie is belangrijk om cruciale stappen en activiteiten te verbinden die uitgevoerd moeten worden om de gewenste uitkomst te realiseren; strategisch verandermanagement. Het is belangrijk dat de verandervisie duidelijk en solide is voor het topmanagement, maar ook voor alle andere medewerkers.

Een verandervisie creëren en delen

Er zijn enkele best practices op het op gebied van het creëren van een robuuste en duurzame verandervisie:

• Zorg dat de visie gemakkelijk te begrijpen is;
• De visie moet gemakkelijk te distribueren zijn
• De visie moet intellectueel sterk zijn
• Zorg voor een emotionele aantrekkingskracht in de visie

De boodschap die de verandervisie moet overbrengen moet eenvoudig te begrijpen zijn. De boodschap moet verder logisch zijn, specifiek, en mensen uitleggen waarom verandering nodig is ten opzichte van het heden.

Ook is het belangrijk om kort en bondig te blijven. Als de boodschap op papier wordt overgebracht mag dit niet meer dan een halve pagina zijn.

Indien de boodschap verbaal wordt overgebracht mag dit niet meer dan zestig seconden zijn. De boodschap zelf moet robuust en kernachtig zijn, en emotioneel aantrekkelijk. Een intellectueel sterke visie betekent dat de visie logisch is, en correct.

Strategisch leiderschap

Strategisch leiderschap verwijst voornamelijk naar het potentieel van managers om een strategische verandervisie voor de organisatie uit te drukken, en deze over te brengen op medewerkers.

Het doel van strategisch leiderschap is onder anderen het stimuleren van medewerkers in hun motivatie door hen te betrekken bij de strategie.

Een van de kernaspecten van strategisch leiderschap is het ontwikkelen en stimuleren van een open omgeving waarin werknemers de behoeften van de organisatie voorspellen in de context van hun eigen functie. Daarvoor kan onder andere gebruik worden gemaakt van diverse belonings- of stimuleringsmechanismen om werknemers aan te moedigen kwaliteit te leveren.

Functioneel strategisch leiderschap verwijst naar het vermogen van managers om het potentieel van werknemers te herkennen en te koppelen aan specifieke activiteiten. Dit vereist een hoge mate van objectiviteit en het vermogen om de hele werkomgeving te overzien.

Strategisch verandermanagement samengevat

Strategic change is het doorvoeren van wijzigingen in belangrijke kenmerken van een bedrijf. Het managen en aanpassen van de strategie wordt ook wel strategisch verandermanagement genoemd.

Doorgaans is het hogere management verantwoordelijk voor strategische verandering. Het is echter wel hun verantwoordelijkheid om de robuuste verandervisie effectief te communiceren met de gehele organisatie.

Strategische verandering is nodig om te anticiperen op de veranderende markteigenschappen. Daarvoor zijn verschillende tools beschikbaar. Verandering op strategisch gebied wordt vaak gestimuleerd door ontwikkelingen in de interne en externe ontwikkeling van een bedrijf.

Deze kunnen geïdentificeerd worden met de SWOT-analyse. Nadat een correct plan is opgesteld om te handelen op deze ontwikkelingen kan het 8-step model van John Kotter gebruikt worden om de verandering daadwerkelijk te implementeren.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over strategisch verandermanagement? Herken jij de noodzaak van verandering en anticipatie op bedreigingen en kansen? Heb jij voorbeelden van bedrijven die hier effectief in zijn? Welke modellen voor strategische verandering ken jij nog meer? Heb jij tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Anderson, P., & Tushman, M. L. (Eds.). (2004). Managing strategic innovation and change: A collection of readings. Oxford University Press.
2. Goetsch, D. L., & Davis, S. (2014). Quality management for organizational excellence: Introduction to total quality.
3. Tichy, N. (1983). The essentials of strategic change management. Journal of Business strategy, 3(4), 55-67.
4. Wiersema, M. F., & Bantel, K. A. (1992). Top management team demography and corporate strategic change. Academy of Management journal, 35(1), 91-121.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). Strategisch verandermanagement. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/verandermanagement/strategisch-verandermanagement/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 14/07/2019 | Laatste update: 05/10/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/verandermanagement/strategisch-verandermanagement/”>Toolshero: Strategisch verandermanagement</a>

Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.