Reorganisatie: de uitleg, types en impact

Wat is reorganisatie? Definitie en uitleg - toolshero

Reorganisatie: in dit artikel wordt het begrip reorganisatie praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van reorganisaties in de organisatorische context, en weet je hoe human resources management een belangrijke rol speelt in reorganisaties of herstructureringen. Veel leesplezier!

Wat is reorganisatie? De uitleg

Reorganisatie is een proces dat is ontworpen om een organisatie met financiële problemen opnieuw te structureren en daarmee nieuw leven in te blazen.

Een reorganisatie brengt verandering aan in de structuur of eigendom van een organisatie in de vorm van een fusie, consolidatie of overdracht. Reorganisatie is een belangrijke stap voor een bedrijf, omdat het potentieel biedt om op nieuwe kansen te kapitaliseren en de winst te vergroten.

Reorganiseren kan ook gaan over de herstructurering van de activiteiten van een bedrijf om te focussen op kernactiviteiten, en over het combineren van twee of meer bedrijfseenheden resulterend in een nieuwe entiteit.

Als de reorganisatie betrekking heeft op de kapitaalstructuur van een organisatie is het een formeel proces. Het staat dan onder toezicht van onder anderen rechters. Dat gebeurt met name om de financiën van een bedrijf te herstructureren tijdens of na een faillissement.

Het bedrijf wordt dan gedurende een periode beschermd tegen schuldeisers, en beoordeelt de faillissementsrechtbank een reorganisatieplan.

Ook worden er in die tijd gesprekken gevoerd met crediteuren om betaalregelingen te treffen, en worden de bedrijfsfinanciën het management en de bedrijfsactiviteiten geherstructureerd om het probleem in de toekomst te voorkomen.

Types reorganisaties

Reorganisaties komen voor in verschillende vormen. Niet altijd verandert er een belangrijk organisatorisch kenmerk, maar heeft de toch verandering verregaande gevolgen.

Fusies en overnames

Een fusie vindt plaats wanneer twee bedrijven zich verenigen en samensmelten tot een bedrijf. Dat betekent dat een bedrijfsnaam stopt met bestaan. Beide raden van bestuur moeten vooraf eerst goedkeuring krijgen van de aandeelhouders.

Een overname vindt plaats wanneer een organisatie een meerderheidsbelang krijgt in een andere onderneming.

Deze doelonderneming behoudt haar naam en juridische structuur.

Er wordt van consolidatie gesproken wanneer een geheel nieuwe onderneming wordt opgericht, en de aandeelhouders aandelen ontvangen van de nieuw gevormde entiteit.

Fusies en overnames worden gedaan om een aantal redenen. Een daarvan is het feit dat door bedrijfsactiviteiten te combineren, de efficiëntie toeneemt en de kosten over het algemeen afnemen. Elk bedrijf maakt dan gebruik van de sterke punten van een ander bedrijf.

Een andere reden voor fusies en overnames is groei. Een fabrikant voor bier kan een lokale bierbrouwer opkopen om geen lokale concurrentie meer te hebben, en meer bier te produceren.

Ook leveranciers of distributeurs worden vaak uitgekocht. Daardoor kunnen bedrijven veel geld besparen. Door een distributeur uit te kopen krijgt een bedrijf de mogelijkheid om producten tegen een lager bedrag te verzenden.

Managementreorganisatie

Het kan voorkomen dat de traditionele management hiërarchieën vervangen worden door horizontale organisatiestructuren om het bedrijf meer flexibiliteit te bieden.

Dat is cruciaal voor het snel inspelen om nieuwe kansen in de markt. De implementatie en gebruik van een plat bedrijfsmodel vereist een herstructureringsaanpak die het mogelijk maakt dat afdelingen op een nieuwe en efficiënte manier samenwerken.

Downsizen

Naarmate bedrijven nieuwe strategieën bedenken, of een nieuwe route zijn ingeslagen kan het voorkomen dat sommige personeelsleden ontslagen worden. In dergelijke situaties moeten organisaties personeel laten gaan om in te krimpen door middel van herstructureringen.

Tijdens dit proces worden de functies opnieuw gedefinieerd, en worden teams opnieuw samengesteld om ervoor te zorgen dat het resterende persoon de functievereisten efficiënt kunnen voltooien.

Downsizing kan ook een gevolg zijn van fusies en overnames. Als er na het samenvoegen van bedrijven overlap ontstaat tussen verschillende functies worden medewerkers ofwel ingezet voor een andere functie, of ontslagen.

Reorganisatie en gevolgen voor het personeel

Het woord reorganisatie wordt vaak als eufemisme gebruikt voor het ontslaan van veel medewerkers.

De werkelijkheid hoeft dat niet zo te zijn. Heeft een reorganisatie wel invloed heeft op het personeelsbestand, dan is het belangrijk dat vanaf het eerste moment open en eerlijk gecommuniceerd wordt.

De impact van het verliezen van een baan is groot, maar ook de situatie rondom de reorganisatie zorgt voor angst, paranoia en onzekerheid.

Er zijn verschillende onderzoeken geweest, waaronder een studie van McKinsey, die aangeven dat de grootste reden voor deze angst bij de organisatie ligt.

Impact van reorganisaties op de werknemers minimaliseren

Een van redenen waarom bedrijven de reden zijn voor deze angst is omdat zij tekortkomen in het betrekken van de werknemers in het proces, en falen in communicatie en het opbouwen van vertrouwen. Met name de human resource management afdeling is hier verantwoordelijk voor.

De belangen bij een reorganisatie zijn groot, en daarom moet reorganisaties zorgvuldig uitgevoerd worden. Er is een aantal stappen die doorlopen moeten worden bij elke reorganisatie om de verandering zo comfortabel mogelijk te maken voor het personeel.

Reorganisatie impact op medewerkers minimaliseren - Toolshero

Stap 1: intentie uitdrukken

Een reorganisatie komt meestal niet uit de lucht vallen. Vaak gaan hier maanden aan vooraf van afwachten en onzekerheid. Daarom is de intentie uitdrukken om een reorganisatie door te voeren erg belangrijk. Op het moment dat de intentie uitgedrukt wordt kan de raad, of raden, mee gaan praten.

Stap 2: aantonen noodzakelijkheid

Een reorganisatie in de vorm van fusies en overnames gaat niet zonder toezicht van onder andere de ondernemingsraad.

Als er gevolgen zijn voor het personeel gaat de organisatie in deze fase in gesprek met de vakbonden. Vakbonden brengen de precieze gevolgen voor de werknemers in kaart, en stellen samen met het bedrijf een sociaal plan op.

Stap 3: communicatie

Als de organisaties verschillende opties heeft afgewogen, en het beste pad is bepaald, is het noodzakelijk om de reorganisatieplannen wereldkundig te maken, en te delen met de medewerkers.

Onthoudt dat reorganisaties een sterke invloed kunnen hebben op het welzijn en functioneren van werknemers.

Maak daarom van communicatie en transparantie prioriteiten tijdens deze periode.

Stap 4: sociaal plan/vakbond

Het bedrijf zorgt voor regelingen en voorzieningen voor de werknemers in een sociaal plan. Het opstellen van een sociaal plan is niet verplicht voor werkgevers. Gaat het om een grote groep medewerkers die hun baan kunnen verliezen is het echter de verantwoordelijkheid van de organisatie om de gevolgen van het ontslag voor hen te verzachten.

Zaken die worden opgenomen in het sociale plan bij reorganisatie zijn:

  • Ontslagvergoeding
  • Transitievergoeding
  • Veranderingen in werkplekken (verhuizingen)
  • Bepalingen uit de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)

Stap 5: executie

In deze fase is de organisatie bezig met het doorvoeren van de reorganisatie. Dat gebeurt volgens de afspraken gemaakt in het sociale plan. Vaak houden commissies toezicht op de ontwikkelingen bij grote reorganisaties.

Samenvatting reorganisatie

Reorganiseren kan gaan over het herstructureren van de activiteiten van een bedrijf om te focussen op kernactiviteiten, het combineren van twee of meer onderdelen voor efficiëntie, of noodzakelijke reorganisatie als gevolg van financieel beleid.

De bekendste types reorganisaties zijn fusies en overnames. Bij fusies gaan twee of meer bedrijven over in een bedrijf. Bij overnames krijgt een bedrijf een meerderheidsbelang in een ander bedrijf. Fusies en overnames worden vaak gedaan met als doel een verhoogde efficiëntie door sterke punten van bedrijven te combineren.

Een gevolg van reorganiseren is vaak downsizing, waarbij werknemers hun functie verliezen. Hoewel dit niet altijd te voorkomen is, is het wel belangrijk dat de organisatie het traject zo goed mogelijk faciliteert voor de werknemers.

Een sociaal plan vormt de basis voor regelingen en overeenkomsten gemaakt tussen de organisatie en de vakbonden/werknemers.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over reorganisatie? Heb jij een reorganisatie meegemaakt, of iemand in jouw omgeving? Waar moeten werkgevers volgens jou op letten bij een reorganisatie? Heb jij tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Bruner, R. F., & Perella, J. R. (2004). Applied mergers and acquisitions (Vol. 173). John Wiley & Sons.
  2. Dignum, M. V., Sonenberg, E., & Dignum, F. P. M. (2004, August). Dynamic reorganization of agent societies. In Proceedings of workshop on coordination in emergent agent societies.
  3. Fligstein, N., & Markowitz, L. (1993). Financial reorganization of American corporations in the 1980s. Sociology and the public agenda, 185-206.
  4. Todnem By, R. (2005). Organisational change management: A critical review. Journal of change management, 5(4), 369-380.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). Reorganisatie. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/verandermanagement/reorganisatie/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 29/06/2019 | Laatste update: 06/02/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/verandermanagement/reorganisatie/”>toolshero: Reorganisatie</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 5 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 15

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Ben Janse
Artikel door:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.

Tags:

Geef een reactie