Action learning methode

Action learning methode: in dit artikel wordt action learning methode praktisch uitgelegd. Naast de betekenis en de uitleg daarvan, worden ook de cyclus en stappen en de wet van Revans toegelicht. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige leiderschap en management tool.

Wat is action learning? Betekenis en uitleg

Action learning is een proces voor het ontwikkelen van creatieve oplossingen voor het aanpakken van complexe problemen die spelen in bedrijfssituaties, groepen mensen en samenlevingen.

Makkelijk gezegd: action learning is leren uit ervaring. Sommigen definiëren action learning als het in harmonie brengen van denken en doen. Leren is een voortdurend proces en wordt het best gedaan met een open en nieuwsgierige geest, het vermogen om te luisteren, vragen te stellen en ideeën te onderzoeken.

Action learning omvat het nemen van stappen om te leren door ervaring. Daarnaast wordt de effectiviteit van deze stappen geëvalueerd en wordt een team uitgedaagd om de juiste vragen te stellen in reflecties. Het resultaat is een nieuwe, effectievere oplossing voor het vastgestelde probleem.

Action learning, of actieleren is in de praktijk zeer effectief gebleken bij het ontwikkelen van leiderschaps- en probleemoplossende methoden en vaardigheden. Het is daarom sinds enige tijd een vast onderdeel geworden in het programma van organisaties voor leiderschapsontwikkeling.

Leren uit ervaring is voor de meesten geen vreemd concept. We doen dit ons hele leven al. Is persoon X te laat voor een vergadering omdat hij of zij vastzit in het verkeer, dan realiseert die persoon zich dat het beter is om de volgende keer iets eerder te vertrekken.

De wet van Revans

Action learning werd oorspronkelijk ontwikkeld door managementwetenschapper Reg Revans (14 mei 1907-8 januari 2003). Hij ontwikkelde het concept in de jaren veertig van de twintigste eeuw. Professor Reg Revans was zeer succesvol, van deelnemer op de Olympische Spelen, onderzoeker in astrofysica tot universiteitsprofessor en internationaal managementconsultant.

Reg Revans was ervan overtuigd dat organisaties hun leertempo gelijk moeten stellen aan de veranderingssnelheid van de omgeving. Dit werd bekend als de wet van Revans.

Wat is de action learning cyclus

Action learning is anders als onderwezen worden door anderen, zoals experts. Door experts geleid worden kan ook nuttig en waardevol zijn, maar mensen reageren vaak beter op iets dat meer is dan uitgesproken woorden. Met action learning kunnen zij zich identificeren met eigen ervaringen, in plaats van de ervaring van anderen.

Taylor, Marais en Kaplan ontwikkelden de Action Learning Cycle. Hoewel action learning in de praktijk veel verschillende vormen kan aannemen, geeft de cyclus een realistisch beeld van de fasen of stappen van actieleren.

Figuur 1 – de actie leer cyclus + kernvragen (Taylor, Marais en Kaplan)

1. Actie

Voorafgaand aan het starten van deze cyclus, is het belangrijk om te realiseren dat later nagedacht gaat worden over de acties die uitgevoerd gaan worden. Dat zorgt ervoor dat mensen zich meer bewust worden van eigen gedragingen.
Het helpt om acties en reacties op te schrijven terwijl het nog vers in het geheugen zit. Deze actiepunten worden vervolgens gebruikt als input voor de volgende fasen van het actie leer cyclus model.

Stel jezelf de volgende vragen tijdens deze actiefase:

• Welke belangrijke gebeurtenissen hebben plaatsgevonden?
• Hoe beschrijf jij deze gebeurtenissen?
• Wie waren bij deze gebeurtenissen betrokken en wat deden deze mensen?
• Hoe voelde ik mij tijdens deze gebeurtenissen? En hoe voelden de anderen zich?

2. Reflectie

De stap reflectie vraagt de gebruiker om kritisch na te denken over de uitgevoerde acties in fase 1. Vaak wordt er pas gereflecteerd op het moment dat er een crisis ontstaat. Het is echter voordeliger om proactief te reflecteren, zodat een crisis voorkomen wordt.

Er zijn verschillende methoden en manieren om te leren reflecteren, zoals schrijven en groepsdiscussies.

Stel jezelf de volgende vragen tijdens deze reflectiefase:

• Hoe heb ik de geprobeerd het probleem op te lossen?
• Hoe hebben anderen dit geprobeerd?
• Wat veroorzaakte precies het probleem?
• Wat verwachtten wij van het probleem?
• Welke aannames zijn er gedaan?
• Is er een ander probleem of andere situatie die ons kan helpen om vanuit een ander perspectief naar de situatie te kijken?

3. Leren

Het feit dat er in de vorige fase gereflecteerd is wil niet zeggen dat er is geleerd. Veel teams reflecteren op hun acties waarna het document afgesloten wordt. Deze derde fase is daarom het onderdeel van de cyclus die met vaakst wordt verwaarloosd.

Het doel van deze fase is om algemene lessen te trekken uit de eerder gedane reflecties. Er wordt niet alleen gekeken naar wat er feitelijk is gebeurd, maar ook naar wat er mogelijkerwijs gaat gebeuren als gevolg van die specifieke gebeurtenissen. Indien er alleen gekeken wordt naar het eerste, is leren oppervlakkig en zal het weinig waarde opleveren voor toekomstige situaties.

Stel jezelf de volgende vragen tijdens deze fase:

• Wat zouden we anders gedaan kunnen hebben?
• Wat hebben we geleerd in de vorige fase en welke nieuwe inzichten zijn er verkregen?
• Werden vermoedens bevestigd of afgewezen?
• Welke nieuwe vragen zijn er ontstaan tijdens de reflectiefase?
• Welke lessen trekken we uit de reflecties voor de toekomst?

4. Plannen

Plannen is een belangrijke schakel tussen toekomstige acties en het leren uit het verleden. Nadat over de belangrijkste lessen gereflecteerd is, worden zij omgezet in bruikbare items voor de toekomst. Teams hebben over het algemeen de neiging om veel tijd te besteden aan planning, maar vergeten daarbij nog wel eens geleerde lessen daarbij op te nemen. In dat geval zijn de plannen slechts een formaliteit en niet veel waard voor de toekomst.

Het plannen van nieuwe activiteiten of de aanpassing van een bestaande planning brengt kosten met zich mee. Een kosten-batenanalyse is dan zinvol om deze verhouding te bepalen.

Stel jezelf de volgende vragen tijdens deze planningsfase:

• Welke stappen gaan worden in de toekomst gebruikt om nieuwe inzichten op te doen in de praktijk?
• Wat gaat er in de toekomst anders?
• Hoe gaan we het anders doen?
• Wat moeten we loslaten uit het verleden?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we in de toekomst niet dezelfde fout maken?

Samenvatting over de action learning methode

Action learning wordt gebruikt voor het oplossen van problemen die ontstaan tijdens verschillende ervaringen. Action learning wordt daarom ook wel leren door doen genoemd. Het proces omvat verschillende stappen die steeds weer uitgevoerd worden: een iteratief proces.

Leren door doen is menseigen, maar niet altijd wordt dit bewust gedaan. Indien er na een bepaalde gebeurtenis actief gereflecteerd wordt, is het mogelijk om veel waarde uit een situatieanalyse te halen en lessen te trekken voor de toekomst.

De eerste fase in dit proces is de gebeurtenis waarop gereflecteerd gaat worden. Het is wijs om de actie uit te voeren met de gedachte dat deze geanalyseerd wordt, want dan worden bewustere handelingen uitgevoerd.

In de tweede fase, reflectie, wordt gereflecteerd op de actie uit stap 1.

De derde fase staat in het teken van lessen trekken uit het geanalyseerde. Deze fase wordt het vaakst verwaarloosd, terwijl hier belangrijke inzichten kunnen worden verkregen.

De laatste fase, plannen, omvat het incorporeren van de nieuwe inzichten in toekomstige plannen. Alleen dan kan op de verkregen waarde gekapitaliseerd worden.

Jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over action learning? Wordt action learning in jouw professionele werkomgeving toegepast? Wat is jouw ervaring met reflecteren en daar lessen uit trekken voor de toekomst? Heb jij tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Pedler, M. (Ed.). (2011). Action learning in practice. Gower Publishing Ltd.
2. Revans, R. W. (1982). What is action learning? Journal of management development.
3. Revans, R. W. (2017). ABC of action learning. Routledge.
4. Revans, R. W. (1980). Action learning: New techniques for management. Blond and Briggs Ltd.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2021). Action learning methode. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/action-learning/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 10/11/2021 | Laatste update: 13/08/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/action-learning/”>Toolshero: Action learning methode</a>

Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.