Groepsbesluitvorming, ook wel gezamenlijke of collectieve besluitvorming genoemd, is een participatief proces waarbij individuen gezamenlijk deelnemen aan het besluitvormingsproces. Zij treden hierin gezamenlijk op en analyseren problemen of situaties, overwegen alternatieven en kiezen samen een oplossing. Het verschilt per vorm van groepsbesluitvorming wie de verantwoordelijkheid over de beslissingen heeft.
In groepsbesluitvorming is de beslissing dus niet langer toe te schrijven aan één persoon. Dit klinkt logisch, omdat alle individuen en groepsprocessen zoals sociale invloeden bij kunnen dragen aan het resultaat. De beslissingen die door een groep als geheel worden genomen, verschillen vaak van individualistische beslissingen. In het bedrijfsleven is gezamenlijke besluitvorming een van de meest effectieve manieren om consensus te bereiken en creativiteit te verhogen.
Hoewel het een onderwerp van discussie is, zijn collectief genomen beslissingen vaak effectiever dan beslissingen die door een enkel persoon worden genomen. Bepaalde samenwerkingsverbanden hebben het potentieel om betere resultaten te behalen dan individuen op zichzelf. Onder normale omstandigheden heeft groepsbesluitvorming de voorkeur. Ook in het bedrijfsleven zou groepsbesluitvorming kunnen leiden tot betere resultaten. Er moet echter wel tijd zijn voor beraad, discussie en gesprekken.
Managers en teamleiders hebben doorgaans het laatste woord in belangrijke beslissing met betrekking tot projecten of acties. Er zullen echter ook veel gelegenheden zijn waarbij het team de beste manier van handelen dient te kiezen. Het kan uitdagend zijn om hier een weg in te vinden. Het verenigen van verschillende persoonlijkheden en meningen in een besluitvormingsproces kan ondersteund worden door de inzet van verschillende technieken of werkvormen.
De meest bekende methode is de Delphi-methode. Een vergelijkbare methode is de nominale groepstechniek. Ook voor de manier waarop het besluitvormingsproces wordt vormgegeven bestaan variaties. Brainstormen is een bekende en effectieve methode om meerdere individuen over een probleem of kwestie na te laten denken. Een meer gesloten manier van collectieve besluitvorming is het gebruik van een stemsysteem. Ook het uitvoeren van een kosten-batenanalyse is een ondersteunende activiteit voor het groepsbesluitvormingsproces.
Groepsbesluitvorming kent een aantal voordelen ten opzichte van individuele besluitvorming:
Wat zijn de meest effectieve en bekende methoden en modellen ter bevordering van groepsbesluitvorming? Hoe kan ik de theorie over besluitvorming toepassing in mijn werkomgeving? Is schakelen van een individualistische manier van besluitvorming naar een collectieve besluitvormingsstructuur mogelijk? Hoe heeft groepsdynamiek te maken met de effectiviteit van groepsbesluitvorming? Artikelen gerelateerd aan groepsbesluitvorming gaan over de verschillende methoden, modellen en theorieën over besluitvorming in (geïsoleerde) groepen.