Business Model Wheel
Business Model Wheel: in dit artikel wordt het business model wheel praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige strategietool.
Wat is business model wheel?
Business model wheel is een praktische tool voor het analyseren van een bedrijfsmodel. Business model wheel is een systematische en gestructureerde benaderingen voor bedrijfsevaluatie, ontwikkeld door Business Model Institute.
Het model evalueert bedrijfsmodellen aan de hand van drie kernelementen. Deze zijn het aanbod van een bedrijf, het genereren van inkomsten en duurzaamheid. In dit artikel worden deze drie kernelementen verder toegelicht.
Deze drie kernelementen worden vervolgens onderverdeeld in acht verschillende gebieden van een bedrijfsmodel. De acht verschillende gebieden zijn:
- Unique Value Proposition (UPV)
- Verdienmodel (Profit model)
- Aantrekkelijkheid van de markt (Market attractiveness)
- Verkoopmodel (Sales performance model)
- Concurrentievoordeel (Ongoing competitive advantage)
- Innovatiefactor (Innovation factor)
- Valkuilenpreventie (Pitfall avoidance)
- Sierlijke exit van een bedrijf (Graceful exit of the company)
Door de acht verschillende gebieden van een bedrijfsmodel te evalueren door middel van dit model, kunnen ondernemers, managers en anderen de sterke en zwakke punten vinden in een bedrijf of markt. Daarnaast wordt het model ingezet om kansen voor innovatie te identificeren.
De gebruiker van business model wheel kan de acht verschillende gebieden ook kwantificeren voor beoordeling en zo een Business Model Score opstellen en gebruiken.
Wat is een bedrijfsmodel / business model?
Een business model of bedrijfsmodel beschrijft hoe waarde wordt gecreëerd, vastgelegd en geleverd in een organisatie. Het verklaart in essentie de logica van een bedrijf dat inkomsten genereert. Er zijn veel verschillende bedrijfsmodellen, benaderingen en methodologieën die gebruikt worden in het bedrijfsleven, maar niet een is geschikt voor ieder type organisatie. Dat hangt mede af van de organisatie, het vermogen en verlangen van de organisatie, de mogelijkheden en zowel de interne als de externe omgeving van een bedrijf.
Een goed bedrijfsmodel articuleert de logica van waarde-creatie. Het schetst daarnaast de architectuur van inkomsten, kosten en winsten. Welke elementen moeten worden vastgesteld bij het ontwerpen van een organisatie hangt af van de organisatie.
Om te profiteren van innovatie, is het belangrijk dat zakelijke pioniers niet alleen het verschil maken in productinnovatie, maar ook in het ontwerpen van sterke bedrijfsmodellen. Het is daarnaast belangrijk dat zij in het ontwerp hiervan zowel de technologische trajecten begrijpen als de veranderende behoeften van de klant. Het ontwikkelen van een winstgevend bedrijfsmodel is onvoldoende om in de toekomst een concurrentievoordeel te verzekeren. Dat komt omdat imitatie van een bedrijfsmodel vaak eenvoudig is.
Een voorbeeld van een veelgebruikte methode voor het creëren, evalueren of optimaliseren van een bedrijfsmodel is Business Model Canvas, van Alexander Osterwalder. Business Model Wheel is een variatie hierop.
Business Model Babson
Babson College is een private business school in Wellesley, United States. De focus van deze Universiteit ligt op ondernemerschap. Het symposium voor ondernemerschap dat gehouden wordt op de universiteit trekt veel ondernemersprofessionals.
Onder andere het bedrijf Rothko Business Growth Management houdt zich bezig met het creëren van een beter begrip over wat innovatie is, wat ontwerpdenken in het bedrijfsleven is en welke bedrijfsmodellen de kern vormen van verschillende ondernemingen.
Elke organisatie heeft een bedrijfsmodel. Een gedeeld begrip van wat een bedrijfsmodel is lastig uit te leggen. Rothko vroeg het aan verschillende organisaties en kreeg uiteenlopende antwoorden, van een beschrijving van een product of dienst of wie de klanten zijn tot een concurrentievoordeel. Geen van de antwoorden betrof echter een accurate beschrijving van het bedrijfsmodel.
Kernelement 1. Aanbod
Het eerste element van business model wheel om een bestaand bedrijfsmodel te evalueren gaat over het aanbod van de betreffende organisatie. Wat biedt dit bedrijf aan de consumenten? Dit kernelement wordt verdeeld in twee onderdelen.
Aantrekkelijkheid van de markt
Dit gaat om de kansen in de markt waaraan het bedrijf verkoopt. Het gaat specifiek om de branche in het algemeen, de niche en de belangrijke klantensegmenten hierin.
Unieke waarde propositie (UVP)
De unieke waarde propositie (Engels: Unique Value Proposition) is het belang om op te vallen in de markt en hoe het aanbod van een bedrijf dat doet.
Kernelement 2. Genereren van inkomsten
Het tweede element van de business model wheel methode is het bestuderen van de manieren waarop een bedrijf inkomsten genereert. Hoe is verkoopt het bedrijf producten, ontvangt het geld en zet dit om in winst? Dit kernelement wordt verder onderverdeeld in twee onderdelen.
Verkoopmodel
Het verkoopmodel, of beter het verkoopprestatiemodel, gaat om de marketingverwachtingen en prognoses omzetten in betalende klanten. Hiervoor zijn verschillende technieken en methoden beschikbaar. De een is effectiever dan de andere en daarom behoort dit onderdeel tot een van de belangrijkste dimensies waartegen een bedrijfsmodel geëvalueerd wordt.
Verdienmodel
Het verdienmodel, ook wel winstmodel genoemd, gaat over de inkomsten die voortkomen uit de verkooptechnieken en het aanbod van de organisatie. Een belangrijk onderdeel hierin is de financiële marges op het produceren en verkopen van producten.
Kernelement 3. Duurzaamheid
Het derde en laatste onderdeel in het evalueren van bedrijfsmodellen met business model wheel is de duurzaamheid van een bedrijfsmodel. Hoe duurzaam is dit bedrijfsmodel? Hoe zorgt een bedrijf ervoor dat dit bedrijfsmodel effectief blijft in de toekomst? Het kernelement duurzaamheid wordt verder onderverdeeld in onderdelen.
Voortdurend concurrentievoordeel
Het voortdurend concurrentievoordeel gaat over het zo lang mogelijk behouden van het concurrentievoordeel. Dit is essentieel als het gaat om het vergroten en behouden van een groot marktaandeel en daarmee winstmogelijkheden. In business model wheel ligt daarom de nadruk op het creëren van zinvolle differentiatie en voordeel in het heden en in de toekomst.
Innovatiefactor
De innovatiefactor gaat om het vinden van een evenwicht tussen de noodzaak om voortdurend te innoveren om de concurrentie voor te blijven en het vermogen van een organisatie om dat te doen. Het is belangrijk dat evenwicht bestaat tussen deze twee om zowel niet te veel als te weinig middelen toe te wijzen aan specifieke activiteiten als innovatie.
Valkuilenpreventie
Het voorkomen van valkuilen is belangrijk om ervoor te zorgen dat een goed bestaand bedrijfsmodel niet bezwijkt onder tegenslagen. Valkuilen zijn onder andere regelgeving, overmoedigheid, rechtszaken, rages, trends en niet tijdig ingrijpen en inspelen op veranderende marktbehoeften.
Sierlijke exit
Het laatste onderdeel van business model wheel gaat om het creëren van een bedrijfsmodel dat de eigenaar in staat stelt om het bedrijf voor een grote som geld te verkopen of het bedrijf te kunnen als een CEO emeritus.
Het verschil tussen een bedrijfsmodel en een bedrijfsplan
Een bedrijfsplan is een document waarmee ondernemers de strategie van hun bedrijf vastleggen, evenals de verwachte financiële prestaties voor toekomstige jaren.
Het bedrijfsmodel is zoals uitgelegd in dit artikel het mechanisme waarmee ondernemers en hun bedrijven winst genereren. Hoewel het bedrijfsplan een belangrijke rol speelt in het bedrijfsmodel, zijn het toch twee verschillende dingen. Het bedrijfsmodel beschrijft hoe het specifieke bedrijf is gepositioneerd in de markt, het segment en de complete waardeketen.
Verder beschrijft het hoe de relaties zijn en worden onderhouden met leveranciers, klanten en partners om zoveel mogelijk winst te genereren. Een bedrijfsplan vertaalt deze visie op positionering in een reeks acties en maatregelen en kwantificeert daarna de impact van deze acties in een projectie.
Nu is het jouw beurt
Wat denk jij? Herken jij de uitleg over business model wheel? Zie jij overeenkomsten tussen dit model en het model als Business Model Canvas? Welke onderdelen van een goed bedrijfsplan zijn volgens jou belangrijk? Kan jij de informatie in dit artikel gebruiken om jouw eigen bedrijfsmodel te evalueren en de effectiviteit ervan te meten? Heb jij tips of opmerkingen?
Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.
Meer informatie
- Voelpel, S. C., Leibold, M., & Tekie, E. B. (2004). The wheel of business model reinvention: how to reshape your business model to leapfrog competitors. Journal of change management, 4(3), 259-276.
- Wirtz, B. W. (2011). Business model management. Design–Instrumente–Erfolgsfaktoren von Geschäftsmodellen, 2.
- Brea‐Solís, H., Casadesus‐Masanell, R., & Grifell‐Tatjé, E. (2015). Business Model Evaluation: Quantifying W almart’s Sources of Advantage. Strategic Entrepreneurship Journal, 9(1), 12-33.
- Schweizer, L. (2005). Concept and evolution of business models. Journal of General Management, 31(2), 37-56.
Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2021). Business Model Wheel. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/strategie/business-model-wheel/
Gepubliceerd op: 21/09/2021 | Laatste update: 14/09/2022
Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/strategie/business-model-wheel/”>toolshero: Business Model Wheel</a>