Schachter-Singer theorie: de uitleg

Schachter-Singer theorie: in dit artikel wordt de Schachter-Singer theorie uitgelegd, ontwikkeld door Stanley Schachter en Jerome E. Singer. De theorie wordt ook wel de twee factoren theorie van Schachter genoemd. Het artikel begint met de definitie van deze theorie, gevolgd door een lijst van gerelateerde theorieën en kritieken op deze theorie. Veel plezier met lezen!

Wat is de Schachter-Singer theorie?

De Schachter-Singer theorie is een theorie die stelt dat emotie voornamelijk gebaseerd is op twee factoren: fysiologische opwinding en een daaropvolgende cognitief proces.

In dit proces gebruikt een persoon zijn of haar directe omgeving om te zoeken naar emotionele signalen om de opwinding te labelen.

Definitie

Volgens de Schachter-Singer theorie moet een persoon eerst fysiologische opwinding voelen en deze daarna labelen.

Fysiologische opwinding omvat fysieke processen van het lichaam, zoals transpiratie, blozen, trillen, een verhoogde hartslag of bleek zien.

Wanneer het brein niet precies weet waarom het een emotie voelt, vertrouwt het op externe stimulatie om een aanwijzing te zoeken over hoe het de emotie moet labelen. In dit geval worden emoties op een verkeerde manier geïnterpreteerd. Hierover later meer.

De theorie werd ontwikkeld door Stanley Schachter en Jerome E. Singer in de jaren zestig van de twintigste eeuw.

Andere theorieën over emotie zijn:

• James-Lange emotietheorie
• Cannon-Bard emotietheorie
• Cognitive Appraisal Theory
• Facial-Feedback Theory of Emotion

De eerste twee uit de bovenstaande opsomming golden lang als belangrijkste emotietheorieën.

Schachter-Singer theorie voorbeeld

Een kort voorbeeld om de verschillende elementen uit de theorie te verduidelijken. Een jongeman loopt op maandagavond alleen door de stad.

Uit het niets komt er een oudere man op hem aflopen vanuit een steegje. De hartslag van de jongeman schiet direct omhoog en hij merkt dat hij begint te trillen.

Deze fysiologische acties zijn te wijten aan de emotie angst, en de man denkt: ik ben bang. De man die hem nadert is de stimulerende gebeurtenis in dit verhaal en de verhoogde hartslag en het trillen behoort tot de fysiologische opwinding.

De jongeman relateert deze fysieke processen aan de emotie angst. Dit wordt bedoeld met cognitieve labelen, of cognitief etiketteren. Op die manier wordt de emotie angst hevig ervaren.

Verdere voorbeeldanalyse

In het bovenstaande voorbeeld speelt de omgeving van de jongeman een belangrijke rol bij de interpretatie van de fysiologische processen die hij opmerkt bij zichzelf.

De context, alleen s’ avonds in een stadscentrum, en de onbekende man die hem benadert, draagt eraan bij dat hij zijn ervaren labelt als angst.

Was dit gebeurt op een zonnige zaterdagmiddag, dan zouden zowel de fysiologische processen als de emoties anders aangeduid worden.

Validatie van de Schachter-Singer theorie studie

Schachter en Singer voerden in 1962 een bekend experiment uit om hun emotietheorie te testen. De onderzoekfocus lag op de vraag of hetzelfde type fysiologische opwinding een verschillend effect zou kunnen hebben op basis van de context en omstandigheden van een persoon.

184 mannelijke studenten kregen te horen dat ze een medicijn zouden krijgen om hun gezichtsvermogen te verbeteren.
Dit medicijn was eigenlijk adrenaline, een hormoon dat wordt aangemaakt bij een stressreactie.

De effecten van het toedienen van adrenaline zijn een verhoogde hartslag, trillen, snelle ademhaling en een rood aangelopen gezicht.

Een gedeelte van de 184 werd ingelicht over de mogelijke bijwerkingen van het medicijn, en een ander gedeelte niet.
Ook kreeg een gedeelte van de groep een placebo. Allemaal werden zij naar een aparte kamer gestuurd met een studiegenoot. Deze studiegenoot kreeg de opdracht om ofwel woede of euforie uit te stralen.

Singer en Schachter ontdekten dat de mensen die niet wisten dat ze adrenaline kregen gelukkiger of bozer werden dan de mensen die verteld was over de mogelijke bijwerkingen.

De mannen die een euforische kamergenoot hadden ervaarden de fysiologische reacties als geluk. De mannen met een boze kamergenoot ervaarden de situatie als woede en angst.

Het experiment liet zien dat de deelnemers die een ervaring hadden die ze niet konden verklaren, hun emotie een label geven op basis van het gedrag van de mensen in hun directe omgeving.

Kritiek op de Schachter-Singer theorie

De theorie van Schachter en Singer is niet vrij van kritiek. Collega-onderzoekers hebben de resultaten van het tweetal gedeeltelijk of niet ondersteund, en anderen kwamen tot tegenstrijdige resultaten.

Zo werd door een ander onderzoek vastgesteld dat onverklaarbare fysieke opwinding eerder negatieve emoties zoals angst opwekken, ongeacht in welke toestand dit optreedt.

Een ander punt van kritiek op de theorie is dat emoties soms worden ervaren zonder dat we erover nadenken. Onderzoekers ondersteunen daarom de suggestie van James-Lange dat er daadwerkelijk fysiologische verschillen zijn tussen emoties.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over de two factor theory of emotion? Denk jij wel eens bewust na over je emoties? Herken je dan elementen uit deze theorie? Welke andere theorieën over emoties ken jij? Heb je tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Cornelius, R. R. (1991). Gregorio Marafion’s Two-Factor Theory of Emotion. Personality and Social Psychology Bulletin, 17(1), 65-69.
2. Cotton, J. L. (1981). A review of research on Schachter’s theory of emotion and the misattribution of arousal. European Journal of Social Psychology, 11(4), 365-397.
3. Schachter, S., & Singer, J. (1962). Cognitive, social, and physiological determinants of emotional state. Psychological review, 69(5), 379.
4. Plutchik, R., & Ax, A. F. (1967). A critique of determinants of emotional state by Schachter and Singer (1962). Psychophysiology, 4(1), 79-82.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2022). Schachter-Singer theorie. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/psychologie/schachter-singer-theorie/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 04/05/2022 | Laatste update: 10/05/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/psychologie/schachter-singer-theorie/>Toolshero: Schachter-Singer theorie</a>

Tags: Cognitieve psychologie Sociale psychologie