Flow model van Mihaly Csikszentmihalyi

Flow model: in dit artikel wordt het Flow model van Mihaly Csikszentmihalyi praktisch uitgelegd. Naast wat het is, belicht dit artikel ook de omstandigheden binnen deze theorie en in de praktijk. Na het lezen begrijp je de basisprincipes van deze positieve psychologie tool. Veel plezier met lezen!

Wat is Flow?

“Go with the flow” is inmiddels een gevleugelde uitspraak, maar is van origine afkomstig van de Amerikaanse psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi. Hij is één van de grondleggers van de zogenoemde positieve psychologie.

Er zijn vele bekenden die zich onderdompelen in “the flow” zoals Richard Brandson, Stephen Covey en Nelson Mandela. Alles wat zij doen oogt gemakkelijk en gecontroleerd.

Mihaly Csikszentmihalyi omschrijft dat mensen het gelukkigst zijn, wanneer ze in staat van opperste concentratie zijn en daardoor volledig opgaan in de activiteit of handeling die ze uitvoeren.

Deze “flow” is identiek aan het gevoel van “in the zone” of “in the groove” zijn.

Flow model: de uitleg

In het flow model van Mihaly Csikszentmihalyi wordt de emotionele toestand weergegeven, waarin iemand zich kan bevinden gedurende het uitvoeren van een taak of activiteit.

Dit gebeurt aan de hand van de twee wegingsfactoren “uitdaging” (challenge level) en “vaardigheid” (skill level), die tegen elkaar worden uitgezet. Vanuit het Flow model omschrijft hij acht emotionele gemoedstoestanden waarin iemand kan verkeren:

Figuur 1 – emotionele toestanden binnen de flowtheorie (Csikszentmihalyi)

Passiviteit

Passiviteit (apathy): vergelijk het met een staat van onverschilligheid en gebrek aan interesse.

Verveling

Verveling (boredom): geen interesse in omgeving, saai, vermoeid.

Ontspanning

Ontspanning (relaxation): kalm of de afwezigheid van opwinding.

Piekeren

Door te piekeren (worry) gaat aandacht naar negativiteit; (ingebeelde) problemen worden groter en oplossingen lijken niet voorhanden.

Beheersing

Beheersing (control): door goede oefening worden vaardigheden automatismen, met als gevaar dat het vaardigheidsniveau hoger is dan de uitdaging om een bepaalde taak uit te voeren.

Angst

Door angst (anxiety) kan men volledig blokkeren en stagneren.

Opwinding

Door verhoogde prikkels (arousel) reageert men alerter op omgeving.

Vloeiend vermogen

Vloeiend vermogen (flow): mentale toestand waarbij men zich volledig focust op de activiteit of taak, waardoor deze met succes wordt uitgevoerd.

Online cursus: Coaching in positieve psychologie  Meer informatie

Voorwaarden van het flow model

Alleen bij een grote uitdaging en hoge vaardigheid kan de “flow” zich ontwikkelen. In het centrum van het Flow model komen alle gemoedstoestanden samen en zijn de uitdagingen en de vaardigheden van gemiddeld niveau.

Afhankelijk van een aantal factoren, is van hieruit groei naar de “flow” mogelijk volgens Mihaly Csikszentmihalyi. De drie belangrijkste factoren hierin zijn:

1. Het formuleren van duidelijke doelstellingen in relatie tot de taken en de activiteiten.
2. Goede balans tussen uitdagingen van de activiteiten en taken en inzicht in iemands eigen vaardigheden.
3. Goede terugkoppeling (feedback loop) tussentijds en na de uitgevoerde taken en activiteiten en daar waar nodig (voortijdige) bijsturing.

Het flow model in praktijk

Het flow model kan een uitstekende bijdrage leveren op de werkvloer en voor verbetering en verhoging van de effectiviteit zorgen. Enkele voorbeelden:

• door duidelijke doelen wordt er effectiever gewerkt;
• door verhoogde concentratie kan men zich beter richten op uitvoering van taken en activiteiten;
• door ontwikkeling van zelfvertrouwen nemen vaardigheden toe;
• door inzicht in de positieve werking van feedback kan er voortijdig worden ingegrepen;
• door goede samenwerking en synergie ontstaat er een stimulans in innovatie;
• persoonlijke vaardigheden krijgen de kans te ontwikkelen en worden gestimuleerd vanuit persoonlijke coaching.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij flow en waar pas jij dit toe? Herken je het bovenstaande of heb je nog aanvullingen? Wat zijn volgens jou succescriteria voor het ervaren van flow?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie over het flow model

1. Csikszentmihalyi, M. (2014). Flow and the Foundations of Positive Psychology. Springer.
2. Csikszentmihalyi, M. (1997). Finding Flow: The Psychology of Engagement with Everyday Life. Basic Books.
3. Csikszentmihalyi, M. (1975). Beyond Boredom and Anxiety. Jossey-Bass.
4. Csikszentmihalyi, M., Abuhamdeh, S., Elliot, A. & Nakamura, J. (2005). Handbook of Competence and Motivation. The Guilford Press.
5. Worfolk, C. (2024). Positive Psychology Coaching. Retrieved 29/02/2024 from Udemy.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2012). Flow model (Csikszentmihalyi). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/psychologie/flow-model-csikszentmihalyi/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 22/10/2012 | Laatste update: 29/02/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/psychologie/flow-model-csikszentmihalyi/”>Toolshero: Flow model (Csikszentmihalyi)</a>

Artikel door:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.