Cliëntgerichte psychotherapie: de uitleg

Cliëntgerichte psychotherapie: in dit artikel wordt de cliëntgerichte psychotherapie praktisch uitgelegd. Naast wat het is, belicht dit artikel ook de redenen en effectiviteit van deze therapie, de voorwaarden en tips. Veel plezier met lezen!

Wat is cliëntgerichte psychotherapie?

Cliëntgerichte psychotherapie, ook wel Rogeriaanse therapie of PCT (Person-centred Therapy) genoemd, is een humanistische benadering voor therapie waarin de cliënten zelf, bewust, het voortouw nemen in plaats van een therapeut die hun onbewuste gedachten of ideeën interpreteert en reflecteert met een vooraf opgesteld, standaard behandelplan.

De patiënt of cliënt staat dus centraal terwijl de therapeut actief luistert. De kern van cliëntgerichte psychotherapie is dat het de ingebouwde neiging tot groei en vervulling van de cliënt faciliteert.

Deze niet-directieve actieve vorm van spreektherapie werd ontwikkeld door de humanistische psycholoog Carl Rogers in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Rogers wordt algemeen beschouwd als een van de meest invloedrijke psychologen van de twintigste eeuw. De humanistische denker geloofde dat alle mensen van nature een goede aard in zich hebben en zichzelf tot de best mogelijke versie van zichzelf willen laten uitgroeien.

In het begin noemde Carl Rogers zijn techniek de niet-richtlijntherapie. Hoewel zijn doel in het gesprek met de cliënt was om zo weinig mogelijk te sturen, realiseerde hij zich dat alle therapeuten hun cliënten op een onbewuste en subtiele manier sturen. Dit gebeurt doordat de cliënten kijken naar de therapeut en op die manier een beeld vormen over hoe en wat de therapeut wil horen.

Overigens had Rogers het nooit over patiënten wanneer hij sprak over de mensen die in therapie waren. De term patiënt impliceerde volgens hem een afwijking of ziekte bij een persoon die voor genezing de hulp van de therapeut had ingeschakeld.

In plaats daarvan gebruikte hij de term cliënt, die het belang van het individu benadrukte in het overwinnen van hun moeilijkheden.

Waarom cliëntgerichte psychotherapie?

In de meeste psychotherapeutische behandelingen worden de therapeut en zijn observaties als expert geclassificeerd. In de cliëntgerichte psychotherapie wordt hier vanaf geweken en wordt ervan uitgegaan dat mensen een aangeboren neiging hebben om de vervulling van hun eigen persoonlijke potentieel te vinden.

Praten over persoonlijke problemen met directe familie, vrienden of geestelijken is vaak moeilijk en werkt vaak niet omdat de persoon in kwestie niet alles durft of kan prijsgeven aan bekenden. Ook voor cliëntgerichte therapie geldt dit. De focus ligt hierbij op wat de cliënt nodig heeft, maar ook wat hij of zij wil vertellen.

Als een cliënt over het verleden wil praten zal de therapeut luisteren en op een empathische manier reageren zonder te pushen om meer gevoelens te uiten. De filosofie is dat de cliënt zich zo comfortabel mogelijk voelt om zo meer vanuit zijn of haar hart te spreken.

In tegenstelling tot het therapeutisch cliché om de schuld bij de ouders neer te leggen, erkent de klantgerichte therapeut dat pijn of kwesties in het verleden een belangrijke rol kunnen spelen in het vermogen van de cliënt om actuele problemen op te lossen.

Om een persoon effectief te laten omgaan met huidige obstakels, moet deze eerst de mogelijkheid krijgen om vroegere pijnen te uiten.

In een cliëntgerichte therapie worden cliënten, die eerder therapie hebben gevolgd, vaak verrast en soms afgeschrikt door het feit dat de therapeut geen of weinig vragen stelt. De therapeut dient alleen vragen te stellen wanneer iets opgehelderd moet worden of een situatie weerspiegeld moet worden.

In plaats van de cliënt te onderwerpen aan een vragenvuur wilt de cliëntgerichte therapeut dat de kracht van zijn therapie voortvloeit uit het feit dat de cliënt zijn of haar eigen inzichten vormt en eigen beslissingen neemt.

De kern van cliëntgerichte therapie past bij het adagium dat iemand geleerd moet worden om te vissen in plaats van hem vissen te geven.

Cliëntgerichte therapie werkt omdat de cliënt met zijn of haar problemen zelf aangeeft wat wel en niet werkt voor hem in plaats dat de therapeut hem of haar aan een vooraf opgesteld ontladingsplan blootstelt. Een cliëntgerichte therapeut neemt niet de positie in om verandering te eisen, maar om acceptatie aan te moedigen.

Als een persoon zich door acceptatie realiseert dat verandering noodzakelijk is, dan is het zijn of haar keuze. Dat is waardevoller en gezonder dan wanneer een cliënt zich onaanvaardbaar, niet gewaardeerd en gerespecteerd voelt.

Voorwaarden en tips voor cliëntgerichte psychotherapie

Er zijn drie belangrijke eigenschappen die zorgen voor een waardevolle cliëntgerichte psychotherapiesessie:’

• Onvoorwaardelijke positieve aandacht
• Oprechtheid
• Empathisch begrip

Een ander belangrijk kenmerk van een goede cliëntgerichtheid therapeut, in tegenstelling tot traditionele therapeuten, is dat deze de term patiënt vervangt voor cliënt. Door cliënt te gebruiken zien de cliënt en de therapeut zichzelf als een team van gelijkwaardige partners in plaats van een expert en patiënt. Dit is essentieel om de vertrouwensband te versterken en openheid aan te moedigen.

Cliëntgerichte psychotherapie vind niet alleen formeel plaats in een therapeutische context, maar is toepasbaar voor iedereen die wel eens een moeilijk gesprek voert of om moet gaan met psychologische problemen van anderen.

Een juiste benadering in zulke situaties is dan zeer belangrijk omdat een paar woorden voor meer schade kunnen zorgen dan een reeks aan professionele sessies kan oplossen. Enkele tips voor het voeren van gesprekken over psychologische problemen zijn:

• Ga door zolang beide personen zich hierbij goed voelen
• Vertel de cliënt niet wat zijn of haar probleem is, maar laat het initiatief aan hen. De cliënt is de expert op het gebied van zijn persoonlijke problemen
• Luister aandachtig naar wat verteld wordt en herhaal het in eigen woorden. Hierdoor help je de persoon om zijn eigen gevoelens beter te snappen en na te denken over een constructieve oplossing
• Oordeel niet
• Maak geen beslissingen voor de persoon
• Accepteer negatieve emoties
• Let op het juiste gebruik van intonatie en gebruik indien gewenst korte pauzes
• Erken wanneer jij niet de juiste persoon bent om te helpen. Het laatste wat een persoon met psychische problemen nodig heeft is verkeerd advies

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Ben jij bekend met cliëntgerichte therapie? Herken jij de uitleg over de cliëntgerichte therapie of heb je aanvullingen? Wat zijn volgens jou tips om zorgvuldig om te gaan met psychologische problemen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Rogers, C. R. (1966). Client-centered therapy (p. xi). Washington, DC: American Psychological Association.
2. Rogers, C. R., & Carmichael, L. (1951). Client-Centered Therapy: Its Current Practice, Implications, and Theory, with Chapters Contributed by Elaine Dorfman, Thomas Gordon, and Nicholas Hobbs. Houghton Mifflin Company.
3. Rogers, C. R. (2013). A Theory of Therapy and Personality Change: As Developed in the Client-Centered Framework”. Perspectives in Abnormal Behavior: Pergamon General Psychology Series, 341.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2018). Cliëntgerichte psychotherapie. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/psychologie/clientgerichte-psychotherapie/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 12/10/2018 | Laatste update: 21/04/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/psychologie/clientgerichte-psychotherapie/>Toolshero: Cliëntgerichte psychotherapie</a>

Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.