Snellezen van Tony Buzan: de uitleg

Snellezen (Buzan) - toolshero

Snellezen: in dit artikel wordt snellezen, wat ontwikkeld is door Tony Buzan praktisch uitgelegd. Naast de inleiding van wat het is, licht dit artikel ook nog de combinatie met Mindmapping toe en bevat het ook een stappenplan om zelf aan de slag te gaan, met tips. Na het lezen begrijpt u de basis van deze effectiviteit tool. Veel leesplezier

Wat is snellezen? De uitleg

Inleiding

Het lezen van (studie)boeken neemt behoorlijk wat tijd in beslag. Daarom is het lang niet gek om de leesvaardigheid zodanig te verbeteren, zodat de leessnelheid verdubbelt of zelfs verviervoudigt. Volgens de Britse psycholoog Tony Buzan is dat mogelijk.

Hij ontwikkelde een methode om de leessnelheid te vergroten en werd de grondlegger van het snellezen (speed reading). Naast technieken omtrent het snellezen is hij bekend geworden door mindmapping.

Snellezen kun je leren door een cursus snellezen te nemen, of een training snellezen, maar je kan het ook met behulp van de tips in dit artikel leren.

De geschiedenis van deze techniek

Hoewel Tony Buzan de persoon is die snellezen populariseerde, is hij niet de bedenker van snellezen. Er wordt van Evelyn Wood gedacht dat zij de term bedacht.

Evelyn Wood was een onderwijzeres die nieuwsgierig was naar het feit dat sommige mensen van nature sneller kunnen lezen dan anderen. Zij begon zich daarom te trainen in het zeer snel lezen van teksten. Ze ontdekte dat bij het wegvegen van gelezen pagina’s met haar hand, haar zicht zich focuste op deze beweging. Daarna gebruikte ze standaard haar hand als tracker en gangmaker. Hierover later meer.

Zij bracht studenten voor het eerst op de hoogte van deze methode tijdens haar tijd aan de Universiteit van Utah. Daarna, in 1959, werd de methode voor het grote publiek gelanceerd.

Snellezen: helft van de tijd

Het lijkt onmogelijk, maar kan wel degelijk; een boek in de helft van de tijd lezen, terwijl de stof nog beter wordt opgeslagen. Een gemiddelde Nederlander leest met een snelheid van zo´n 250 woorden per minuut.

Gedachten gaan sneller; zo´n 1.000 woorden per minuut. Dat betekent dat hersenen blijkbaar tijdens het lezen niet optimaal worden ingezet, waardoor men gemakkelijk wordt afgeleid. Dat heeft weer tot gevolg dat wat men leest, lang niet allemaal wordt opgeslagen en begrepen.

Door snellezen krijgt men minder de kans om af te dwalen, waardoor zoveel mogelijk van de gelezen tekst wordt begrepen. Dit inzicht is de basis om sneller te kunnen (leren) lezen. Daarnaast is het belangrijk om snelleestechnieken in ruime mate te oefenen, waardoor de leessnelheid vanzelf toeneemt en men beter onthoudt wat men leest. Door goed te oefenen is een leessnelheid van 3.580 woorden per minuut mogelijk! “Lezen is voor de geest, wat aerobics is voor het lichaam“, volgens Tony Buzan.

Mindmapping en Snellezen

De combinatie snellezen en mindmapping is zeer waardevol gebleken. Maar wat is mindmapping nu precies?

Het is een techniek waarbij gewerkt wordt met sleutelwoorden en afbeeldingen, met als doel dat onze hersenen informatie gemakkelijker kunnen vasthouden. In plaats van enorm veel aantekeningen, volstaat slechts één of enkele vellen mindmaps.

Lezen met hersenen

Op school hebben we allemaal geleerd om in het begin hardop te lezen. Op den duur werd aangeleerd om in het hoofd te lezen. Dat ging echter met dezelfde snelheid als hardop lezen. Maar onze denksnelheid ligt veel hoger dan onze praatsnelheid. Daarom moet men beseffen dat we niet met onze ogen, maar met onze hersenen lezen. Met onze ogen verzamelen we informatie en met onze hersenen begrijpen we het.

Hoe kan je snellezen, een stappenplan om zelf aan de slag te gaan

Hieronder volgt een kort stappenplan waarmee jij aan de slag kant om sneller te leren lezen.

Volg de stappen en zorg dat iedere stap correct wordt uitgevoerd.

Stap 1: leessnelheid berekenen (speed reading testing)

Voordat er actief aan de slag kan worden gegaan met het trainen van sneller lezen, is het belangrijk dat de baseline wordt vastgesteld. Dit is het aantal woorden per minuut (WPM) dat gehaald wordt bij aanvang van de training.

Gebruik hiervoor een oefenboek. Tel het aantal woorden in 5 willekeurige regels. Deel dit aantal woorden vervolgens door 5. Het resultaat is het gemiddelde aantal woorden per leesregel. Een voorbeeld:

60 woorden / 5 regels = 12 woorden per regel

Tel daarna het aantal regels op 5 pagina’s van het boek en deel het complete aantal regels door 5 om het gemiddelde aantal regels per pagina vast te stellen.

Daarna moet dit vermenigvuldigd worden met het gemiddelde aantal woorden per regel. Hieruit volgt het gemiddelde aantal woorden per pagina. Een voorbeeld:

150 regels / 5 pagina’s = 30 regels per pagina x 12 woorden per regel = 360 woorden per leespagina

Zorg vervolgens dat de eerste regel gemarkeerd wordt en lees, aan de hand van een timer, voor de duur van 1 minuut. Vermenigvuldig dan het aantal regels met het gemiddelde aantal woorden per regel om het huidige aantal gelezen woorden per minuut vast te stellen.

Stap 2: Techniek en snelheid

Het moeten teruglezen van tekst kan voorkomen worden door een tracker te gebruiken. Veel mensen gebruiken bijvoorbeeld een pen om de gelezen regels en woorden bij te houden. Het meten en bijhouden van de leessnelheid is cruciaal voor het verbeteren ervan.

Onderstreep elke lijn met de bovenkant van de pen. Houd elke regel maximaal 1 seconde vast en verhoog de snelheid na elke pagina. Lees voor begrip, maar neem in geen geval langer dan 1 seconde de tijd per regel.

Verhoog daarna de leessnelheid naar maximaal .5 seconde per regel. Het is niet erg als niks wordt opgenomen. Dit is een snelheidsoefening die ervoor zorgt dat perceptuele reflexen geconditioneerd en getraind worden.

Stap 3: perceptuele expansie

De perceptuele expansie is de belangrijkste stap van het proces om sneller te leren lezen. Het is tevens de lastigste stap. Neem daarom voldoende te tijd om dit te oefenen. Als iemand kijkt naar het midden van een scherm, kan diegene alsnog de zijkanten van het scherm zien. Door perifeer zicht te trainen, kan de leessnelheid met meer dan driehonderd procent omhoog.

Ongetrainde lezers, mensen die nooit getraind hebben op leessnelheid, gebruiken slechts de helft van hun perifere zicht. Het resultaat is dat zij tot maximaal de helft van hun tijd besteden aan het opnemen van lege regels en marges tussen regels.

Uitvoering en ontwikkeling van snellezen plus tips

Om snellezen goed onder de knie te krijgen, zijn de drie onderstaande zaken belangrijk:

1. Geen afleiding

Een rustige plek voorkomt dat er teveel prikkels van buitenaf zijn. De aandacht moet op de tekst geconcentreerd zijn.

2. Oog-handcoördinatie

Snellezen draait om oog-handcoördinatie. De ogen zijn ongeleide projectielen. Daarom moeten ze begeleid worden door een aanwijzer. Alleen het gebied in het blikveld is scherp en de rest is wazig.

Ogen moeten daarom continu bewegen naar de plekken die men scherp wilt zien. Om te beseffen wat men leest hoeft een zin eigenlijk maar eenmaal gelezen te worden.

3. Oefening

Oefening baart kunst; dat geldt ook voor snellezen. Hulpmiddelen kunnen daarbij helpen. Door met de wijsvinger of pen de tekst aan te wijzen, wordt men ´gedwongen´ alleen dat stukje te lezen en niet te worden afgeleid door de rest van de tekst.

Daarnaast kan een metronoom helpen om de beweging van de aanwijzer van links naar rechts in een vast tempo uit te voeren.

Snellezen en lichaamshouding

Lichaamshouding is ook belangrijk bij snellezen. Met gedachten worden handelingen van het lichaam beïnvloed en andersom. Met een alerte lichaamshouding, worden gedachten ook alert.

Daarom is een rechtop zittende, actieve houding met de voeten plat op de grond het beste, waardoor men langer geconcentreerd blijft.

Snellezen is opbouwen

Snellezen moet worden opgebouwd, maar het is aan te raden om meteen te beginnen met een stuk tekst sneller te lezen dan men gewend is. De ´innerlijke voorleesstem´ verstomt hierdoor en de hersens krijgen goed te kans om te begrijpen wat er staat. Vervolgens mag er weer worden teruggeschakeld naar het gewone leestempo.

Hoe meer men oefent, hoe langer de periode wordt dat het snellezen kan worden volgehouden. Het resultaat is afhankelijk van hoe vaak men oefent en in welke frequentie. Door regelmatig te oefenen, wordt het resultaat steeds beter.

Fabels over snellezen

Sommige claims die gedaan worden over de daadwerkelijk snelheid van snellezen zijn niet haalbaar. Een voorbeeld hiervan is dat beweerd wordt dat iedereen kan leren om een boek zo snel te lezen als het doorbladeren van een telefoonboek.

Dit is op anatomisch en neurologisch vlak niet mogelijk. Om zo snel te kunnen lezen, moet het oog stoppen bij een deel van de tekst. Dit wordt fixatie genoemd. Vervolgens moet het oog een zeer snelle beweging maken naar het volgende fixatiepunt.

De hersenen moeten deze informatie verzamelen zodat begrepen wordt wat het oog zojuist heeft waargenomen. Het mechanische proces van het bewegen van het menselijk oog heeft als limit ongeveer vijfhonderd woorden per minuut.

Ook zijn de beperkingen in het werkgeheugen van de mens een minstens net zo belangrijke beperkende factor als het anatomisch limiet van snellezen. De hersenen kunnen per keer ongeveer 3 tot 5 chunks aan informatie verwerken. Het gelijktijdig lezen van meerdere regels is daarom niet mogelijk met een beperkt werkgeheugen.

Samenvatting

De techniek snellezen is gepopulariseerd door Tony Buzan. Volgens de Britse psycholoog kunnen mensen veel meer informatie in een korte tijd opnemen dan dat ze meestal doen. Hij claimt dat de leessnelheid van mensen tot vier keer sneller kan. Tony Buzan werd eerder bekend met zijn methode over mindmapping.

De gemiddelde persoon leest met een snelheid van ongeveer 250 woorden per minuut. Gedachten gaan iets sneller: 1.000 woorden per minuut. Er wordt daarom gedacht dat de hersenen niet helemaal efficiënt worden ingezet tijdens het lezen. De gedachte is dat dit komt vanwege afleiding.

Door snellezen toe te passen is er minder mogelijkheid voor afleiding. Dit is de basis om sneller te kunnen lezen. Daarnaast moeten er snelleestechnieken worden ontwikkeld. Deze technieken zette Tony Buzan uiteen in zijn boek ‘Lezen is voor de geest, wat aerobics is voor het lichaam’.

De eerste stap is het berekenen van de standaard leessnelheid. Hoe je dit doet, wordt uitgelegd in het artikel. Daarna zorg je ervoor dat de techniek en snelheid geoptimaliseerd wordt. Dit wordt voornamelijk bereikt door het gebruik van een tracker. De derde stap is het lastigst: het trainen van perifeer zicht. Dit is het opnemen van een groter oppervlak om de tekst heen.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Wat is jouw ervaring met de toepassing van snellezen? Herken het bovenstaande of heb je aanvullingen? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die bij kunnen dragen aan goed en snel lezen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Buzan, T. (2006). The speed reading book. Pearson Education.
  2. Buzan, T., & Keene, R. (1994). Buzan’s Book of Genius: And how to unleash your own. Vintage.
  3. Buzan, T. (1986). Use your memory. BBC publications.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2013). Snellezen (Buzan). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/snellezen-buzan/

Gepubliceerd op: 27/05/2013 | Laatste update: 09/03/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/snellezen-buzan/”>Toolshero: Snellezen (Buzan)</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 3.8 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 13

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Patty Mulder
Artikel door:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.

Tags:

Geef een reactie