Borton’s model of reflection

Borton’s model of reflection: in dit artikel wordt Borton’s model of reflection praktisch uitgelegd. Naast wat deze reflectiemethode is, belicht dit artikel ook het belang van reflecteren, de drie fases volgens Borton en hoe je het toepast op de werkvloer. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige reflectiemethode. Veel leesplezier!

Wat is het Borton’s model of reflection?

Borton’s model of reflection is een raamwerk voor reflectie. Het is ontwikkeld door Terry Borton, een Amerikaanse schoolleraar in 1970. Hij publiceerde de methode in het boek ‘Reach, Touch and Teach’. In het boek noemt hij de methode de ‘What, So What, Now What’-methode van reflectief onderwijs. Het fungeert als kader voor de reflectieve praktijk.

Het raamwerk van Borton is een rechttoe rechtaan model dat zeer makkelijk is in gebruik en makkelijk te implementeren in heel veel situaties. Het stelt de gebruiker in staat om na te denken over een situatie zonder daarbij overdreven veel structuur in aan te brengen.

Dit maakt het model een favoriet onder veel studenten en professionals in de gezondheidszorg.
Het raamwerk omvat slechts drie vragen:

1. Wat? (What?)
2. En dan? (So what?)
3. Wat nu? (Now what?)

Borton stelt zelf dat het gaat om een vloeiend proces, waarbij geen begin is en geen einde. Het ene onderdeel kan het andere onderdeel niet uitsluiten.

Figuur 1 – de drie fasen van reflectie (Borton)

Waarom reflecteren?

Reflectie in de eenvoudigste vorm gaat over zorgvuldig nadenken. Het soort reflectie dat echt waardevol is voor professionals en leiders, is uitgebreider dan zorgvuldig nadenken. De meest bruikbare vorm van reflectie is het bewust overwegen en analyseren van acties met als doel om te leren. Deze manier van leren wordt ook uitgelegd in de Leerstijlen van Kolb.

Reflectie geeft het brein de kans om te pauzeren, midden in de chaos van observaties en ervaringen. Dat helpt om gedachten te ontwarren en te sorteren, waardoor meerdere interpretaties mogelijk zijn. Het is daarna mogelijk om hieruit waarde te onttrekken, wat leren mogelijk maakt. Voor leiders en professionals is reflecteren daarom cruciaal om te groeien en stappen te maken in de ontwikkeling.

Om een kader te bieden voor reflectie in methoden, praktijken en processen voor het opbouwen van kennis, zijn verschillende reflectiemodellen beschikbaar. Voorbeelden zijn de STARR methode, het reflectiemodel van John Discroll, het reflectiemodel van Gibbs en het reflectiemodel van Korthagen. Deze modellen helpen om ons leren effectiever te maken. Elk model heeft een iets andere benadering, maar de fases komen grotendeels overeen. Verschillende mensen worden aangetrokken door verschillende modellen, afhankelijk van voorkeuren en situaties.

Wat?

In deze eerste fase van Borton’s model of reflection gaat het om de vraag: wat? In dit deel van het reflectieproces wordt beschreven wat er precies is gebeurd in relatie tot een gebeurtenis, taak of ervaring. Je beschrijft hier beknopt wat er is gebeurd en wat jij en anderen hebben gedaan.

Stel jezelf de volgende vragen om het makkelijk te maken, maar voorkom dat je onnodige details gaat opnemen. Houd het beknopt.

• Wat is er gebeurd?
• Wat heb ik gezien?
• Wat heb ik gedaan?
• Wat was mijn reactie hierop?
• Wat deden anderen die hierbij betrokken waren?
• Wat probeerde ik te bereiken?
• Wat ging goed en wat ging slecht tijdens de ervaring?

En dan?

In deze fase van het reflectieproces gaat het om de vraag: en dan? Dit is een analyse van een gebeurtenis of ervaring. Het is belangrijk dat je tijdens deze fase gaat begrijpen wat er daadwerkelijk is gebeurd in de situatie die je beschrijft. Waarom zijn de dingen gegaan zoals ze zijn gegaan?

Terry Borton stelt dat deze fase rationeel is, intellectueel en cognitief. Dit is ook waar je theorie toepast om te helpen begrijpen wat er is gebeurd.

Sommige mensen gebruiken literatuur om verschillende perspectieven te overwegen om zo een situatie te interpreteren. Houd de focus op jezelf tijdens dit proces.

Stel jezelf de volgende vragen:

• Wat voelde ik dat moment precies?
• Wat zijn mijn gevoelens nu? Anders dan op dat moment?
• Wat is er veranderd sindsdien?
• Wat zijn de positieve aspecten van die ervaring?
• Wat waren de effecten van wat ik wel of niet deed?
• Wat heb ik in de praktijk gemerkt van de situatie?

Wat nu?

In deze derde fase van Borton’s model of reflection draait het om de vraag: Wat nu? Het gaat hier om het opnemen van voorgestelde acties na een gebeurtenis of ervaring. Dit is een proces waarin nagedacht wordt over wat iemand hierna gaat doen en wat de gevolgen van bepaalde acties kunnen zijn?

Veel studenten en professionals vinden dit gedeelte het moeilijkst omdat het vrijwel altijd een zekere mate van verandering omvat. Verandering zal inspanning van een persoon vergen.

Dit soort analyses leggen soms pijnlijke inzichten in eigen gedrag bloot die aangepakt moeten worden. Ook kunnen (inter)persoonlijke uitdagingen met collega’s aan het daglicht komen. Nadenken over eigen gedrag (metacognitie) is nooit makkelijk en vergt ervaring.

Enkele vragen die je hierbij kunnen helpen zijn:

• Wat zijn de implicaties voor mij en anderen op wat ik eerder heb beschreven?
• Wat voor verschil maakt het als ik ervoor kies om nu niks te doen?
• Wat is het belangrijkste dat ik leer over mijn reflectie?
• Wat voor soort hulp heb ik nodig om resultaat te zien van mijn reflecties?
• Wat moet ik als eerst verbeteren?

Reflectie op de werkvloer

Meerdere onderzoeken die zijn gedaan naar de effecten van reflectie op prestatieniveaus en groei van medewerkers hebben aangetoond dat reflectie mensen meer bewust maakt van hun functie als geheel. Werknemers die reflectie hebben toegepast melden dat ze meer begrip hebben van de taken die ze uitvoeren en dat ze beter het belang ervan kunnen inschatten.

Een integraal onderdeel van dit proces is het herkennen van fouten en het uitdagen van gedachten die je al lang hebt. Hoewel dat lastig kan zijn, herkennen medewerkers de waarde ervan voor hun groei en ontwikkeling als professional.

Als je niet gewend bent om te reflecteren, dan kan het een moeilijke en vervelende taak lijken. Toch is het makkelijker dan je denkt om het te implementeren in je eigen leven. Vooral als je eenmaal de voordelen van effectieve reflectie gemerkt hebt.

Hoewel het zeer gunstig is voor de productiviteit en algemeen begrip van medewerkers, bieden maar weinig organisaties hun medewerkers de kans om te reflecteren. Vaker hoort men de boodschap: werk harder en stop niet om na te denken, maar blijf vooruit bewegen.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over Borton’s model of reflection? Met welke andere reflectiemodellen ben jij bekend? Of ben je niet bekend met reflectiemodellen? Denk jij dat reflecteren inzichten kan produceren die je anders niet zou hebben?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Borton, T. (1969). Reach, touch, and teach. Saturday Rev.
2. Wood, A., Apthorpe, R., & Borton, J. (2001). Evaluating international humanitarian action: reflections from practitioners. Zed Books.
3. Skinner, M., & Mitchell, D. (2016). “What? So What? Now What?”: Applying Borton and Rolfe’s Models of Reflexive Practice in Healthcare Contexts. Health and Social Care Chaplaincy, 4(1), 10-19.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2022). Borton’s model of reflection. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/bortons-model-of-reflection/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 12/09/2022 | Laatste update: 17/09/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/bortons-model-of-reflection/”>Toolshero: Borton’s model of reflection</a>

Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.