Memory model (Atkinson & Shiffrin)

Atkinson Memory model - ToolsHero

Memory Model: in dit artikel wordt het Memory model, ontwikkeld door Richard Atkinson en Richard Shiffrin praktisch uitgelegd. Na het lezen zal je de basis begrijpen van de werking van dit krachtige psychologische en mentale proces.

Wat is het memory model?

Het memory model, ook bekend als het modale model, is een theorie ontwikkeld door Richard Atkinson en Richard Shiffrin in 1968. Het model verklaart hoe geheugenprocessen werken.

Het meervoudige model, bestaande uit drie delen, werd voor het eerst beschreven door de twee Richards, ondanks dat het idee van verschillende niveaus van geheugenopslag niet nieuw was in die tijd. William James beschreef een primair en secundair geheugen in de late jaren van de negentiende eeuw. In zijn theorie bestond het primaire geheugen uit gedachten die gedurende korte tijd in het bewustzijn werden bewaard en het secundaire geheugen zou bestaan uit een permanente, onbewuste opslag.

Gratis e-book bij Toolshero

Later voegden Richard Atkinson en Richard Shiffrin hier een derde niveau aan toe: het sensorische register van de brein. Ook bedachten zij dat het brein over verschillende controleprocessen beschikt die de overdracht van geheugen reguleren.

Een waardevol aspect van het memory model is dat ondersteund wordt met wetenschappelijk bewijs, iets dat vrij lastig is in theorieën over een abstract gegeven als het geheugen. In een poging om ernstige epilepsie te genezen werd bij een patiënt een gedeelte van de hippocampus verwijderd.

Dit leidde tot het probleem dat deze persoon geen informatie meer kon overbrengen uit zijn kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen. Deze patiënt was dus niet meer in staat om een langetermijngeheugen te creëren. De persoon was het levende bewijs van het concept dat er meerdere geheugenniveaus zijn.

Wat is geheugen?

Het menselijk geheugen is het vermogen om informatie en ervaringen in het brein te coderen. Deze codes worden vervolgens opgeslagen en kunnen op een later moment worden teruggeroepen. Het geeft de mens de mogelijkheid om te leren, aan te passen en om relaties op te bouwen.

In meer neurologische termen is geheugen een reeks aan gecodeerde neurale verbindingen in de hersenen. Het is de recreatie van ervaringen uit het verleden wat bewerkstelligd wordt door het synchroon afvuren van neuronen die betrokken waren bij de oorspronkelijke ervaring. De ervaringen worden niet opgeslagen zoals boeken op boekenplanken, als een volledig element, maar zijn losse elementen die verspreid liggen over de verschillende gebieden van onze hersenen.

De term geheugen wordt ook gebruikt om de capaciteit van computers, om informatie op te slaan, te beschrijven. Hoewel er inderdaad enige parallellen zijn tussen het computergeheugen en het menselijk geheugen zijn er enkele fundamentele en cruciale verschillen. Het menselijk brein is georganiseerd als een gedistribueerd netwerk waarin elke hersencel duizenden verbindingen heeft. Het computergeheugen bestaat uit een verzameling van adresseerbare en discrete bestanden.
Multi Store Model of Memory - ToolsHero

De drie geheugenniveaus

Nadat informatie de hersenen is binnengekomen via allerlei impulsen moet deze worden opgeslagen, onderhouden of verwijderd. Veel psychologen gebruiken het memory model van Richard Atkinson en Richard Shiffrin om het proces van opslag te beschrijven. Voor elk geheugensysteem wordt ook de capaciteit, vorm van opslag en de duur beschreven.

Sensorisch geheugen

Het sensorisch geheugen slaat informatie voor slechts een ogenblik op. Bij het zien van een snel cirkelende zaklamp in een donkere ruimte ziet de mens een cirkel van licht in plaats van afzonderlijke lichtpunten. Dit komt omdat het sensorisch geheugen de snel opeenvolgende beelden kort vasthoudt zodat, via het netvlies, de hersenen een cirkel zien. Visueel sensorisch geheugen wordt iconisch geheugen genoemd, en auditief sensorisch geheugen wordt echoïsche geheugen genoemd.

  • Duur opslag: 0.25-0.5 seconden
  • Capaciteit: alle zintuigelijke informatie, grote capaciteit
  • Codering: visueel, auditief

Kortetermijngeheugen

Een klein deel van de informatie die via het sensorisch gedeelte van het brein binnenkomt in de hersenen wordt overgebracht naar het kortetermijngeheugen. Het kan hier voor ongeveer 18 seconden worden opgeslagen met een capaciteit van 7-8 items.

Herhaling of een heftige gebeurtenis kan er voor zorgen dat de informatie naar het langetermijngeheugen wordt gestuurd, zoals bijvoorbeeld met het herhalen van een nieuw telefoonnummer. De items kunnen groot of klein zijn, afhankelijk van de persoon. Waar bij een bepaald iemand één item een getallenreeks van tien cijfers kan zijn, is één item bij iemand anders een enkele letter. Als informatie al eerder het kortetermijngeheugen is binnengetreden, en kleine stukjes daarvan bewaard zijn gebleven, dan is het brein sneller in staat om op deze stimuli te reageren of deze te onthouden. Dit wordt priming genoemd.

  • Duur opslag: 0-18 seconden
  • Capaciteit: 7-8 items
  • Codering: overwegend auditieve informatie

Langetermijngeheugen

Informatie uit het kortetermijngeheugen kan worden overgedragen naar het langetermijngeheugen, door herhalen, en weer terug naar het kortetermijngeheugen. Langetermijngeheugen heeft een nagenoeg oneindige capaciteit, wat de enorme potentie van het brein laat zien.

Als de informatie in het langetermijngeheugen is opgeslagen blijft het daar meestal voor de rest van iemands leven. Het betekent echter niet dat deze persoon de specifieke informatie zich altijd kan herinneren. De juiste neuronen moeten de juiste connecties maken om de juiste herinneringen terug te halen.

  • Duur opslag: onbeperkt
  • Capaciteit: onbeperkt
  • Codering: voornamelijk semantisch (feiten, algemeen geheugen), maar ook visueel en auditief

Het ophalen van opgeslagen informatie

Ophalen of herinneren is het proces waarbij informatie uit het geheugen wordt opgeroepen. Het opvragen van herinneringen wordt gedaan met bepaalde stimuli, ook wel aanwijzingen genoemd. De aanwijzingen omvatten associaties, context en stemming. Deze drie onderdelen hebben grote invloed op het al dan niet in staat zijn om de juiste herinneringen terug te halen.

Associaties spelen hierin een belangrijke rol. Het kan voorkomen dat bij het zien van een bepaalde foto, het ruiken van een bepaalde geur of het horen van een specifiek geluid, diepgewortelde herinneringen ineens boven komen.

Mensen kunnen een gebeurtenis soms terughalen door zich te verplaatsen in de situatie waarin deze gebeurtenis zich afspeelde. Een veelgehoorde vraag bij het verliezen van de autosleutel is: ‘wat deed je direct na het parkeren van de auto?’.

Ook het humeur heeft direct invloed op het vermogen om herinneringen terug te halen. Wanneer een persoon in dezelfde gemoedstoestand is als in de betreffende situatie, maken de neuronen in de hersenen makkelijker de juiste connecties.

Dat de informatie in het langetermijngeheugen niet definitief verloren gaat wordt bevestigd door het feit dat mensen specifieke informatie kunnen herinneren wanneer ze onder hypnose zijn. De hypnose maakt het makkelijker voor het brein om de juiste aanwijzingen te geven zonder dat irrelevante associaties in de weg staan. De persoon kan zich dan beter in de context inleven en de stemming van de persoon wordt grotendeels genegeerd.

Samenvattend

Het memory model is een structureel model ontwikkeld door Richard Atkinson en Richard Shiffrin. Het beschrijft drie opslagsystemen die lineair met elkaar in verbinding staan en is beschreven als een model voor informatieverwerking. Informatie kan worden gedetecteerd door de zintuigen en betreedt het sensorisch geheugen.

Dit gaat volledig automatisch, maar als er nadruk wordt gelegd op bepaalde informatie gaat deze naar het kortetermijngeheugen. Het memory model beschrijft dat bij voldoende herhalen informatie kan worden overgebracht naar het langetermijngeheugen, waar het voor altijd wordt opgeslagen.

Of de persoon deze informatie kan terughalen hangt echter af van de associaties die gemaakt worden, of het humeur vergelijkbaar is en of de context waarin de gebeurtenissen plaatsvonden overeenkomsten heeft met de huidige situatie.

Word lid van Toolshero

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over het memory model? Wat zijn volgens jou factoren die bijdragen aan het terughalen van bepaalde herinneringen of hoe denk jij het geheugen te kunnen trainen? Heb jij aanvullingen of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Pavlov, I., Watson, J., Skinner, B. F., Thorndike, E., Bandura, A., Maslow, A., … & Treisman, A. Multi Store Model of Memory.
  2. Atkinson, R. C., & Shiffrin, R. M. (1968). Human memory: A proposed system and its control processes. In Psychology of learning and motivation (Vol. 2, pp. 89-195). Academic Press.
  3. Tulving, E., & Schacter, D. L. (1990). Priming and human memory systems. Science, 247(4940), 301-306.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2018). Memory model. Retrieved [insert date] from ToolsHero: https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/atkinson-memory-model/

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/persoonlijke-ontwikkeling/atkinson-memory-model/>ToolsHero: Memory model</a>

Published on: 15/10/2018 | Last update: 28/01/2022

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 4 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 11

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Ben Janse
Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.

Tags:

Geef een reactie