Teameffectiviteit assessment van Patrick Lencioni

Teameffectiviteit assessment: in dit artikel wordt het teameffectiviteit assessment praktisch uitgelegd. Naast wat het is, belicht dit artikel ook de kenmerken van een effectief team, de vijf deelgebieden en de dimensies van effectiviteit. Dit artikel bevat ook een downloadbare en bewerkbare Teameffectiviteitsvragenlijst. Veel plezier met lezen!

Wat is het teameffectiviteit assessment?

Hoe beter een team op elkaar is afgestemd, hoe krachtiger het resultaat van de afdeling. Aan de hand van het teameffectiviteit assessment kunnen bedrijven erachter komen waar de kracht van hun afdelingen ligt en waar er mogelijk nog verbeterpunten zijn om aan te werken.

Binnen organisaties wordt er op afdelingen in kleine en grote teams gewerkt. Organisatie zijn als het ware gebouwd op teams. Desondanks hebben veel teams moeite om efficiënt te functioneren. Met behulp van een teameffectiviteit assessment krijgen leidinggevenden inzicht in de kracht van teams en in verbeterpunten.

Niet alleen diversiteit van medewerkers zorgt voor een krachtig teamwork; ook de samenwerking, loyaliteit, het vertrouwen en verbondenheid spelen een grote rol binnen teams. Voor organisaties is het voornamelijk belangrijk dat er resultaat gericht gewerkt wordt en dat planningen behaald worden. Zodoende dat de sleutel tot succes ligt, in het bouwen van goed presterende teams.

Uit onderzoek blijkt dat effectieve teams, ongeacht hun sector, functie of grootte, bepaalde gemeenschappelijke kenmerken vertonen. Wat die kenmerken zijn en hoe deze gemeten kunnen worden, heeft de Amerikaans schrijver van boeken over bedrijfs- en team management Patrick Lencioni beschreven in zijn boek ‘The Five Dysfunctions of Teams’. Door elk teamlid een enquête in te laten vullen, die uitsluitend gericht zijn op teaminteractie en -processen, komen de belangrijkste elementen van teameffectiviteit aan bod.

Teameffectiviteit assessment (TEA) gaat echter verder dan intermenselijke relaties; het gaat om het meten van organisatorische ondersteuning, doelgerichtheid, teamdiversiteit, leren, groei en resultaten. Door de teamresultaten af te zetten tegen de praktijk van goed presterende teams, kan teameffectiviteit assessment helpen om naar hogere prestaties te streven.

Kenmerken van een effectief team

Een slecht werkend team kan tot grote problemen leiden en een dramatisch effect hebben op de organisatieprestaties. Een team dat niet werkt, veroorzaakt vaak onnodige verstoringen en strategische mislukkingen.

Een effectief team daarentegen zorgt voor goede resultaten. Zo’n succesvol team bestaat uit een gevarieerde groep medewerkers, met aanvullende vaardigheden die nodig zijn om het werk uit te voeren.

Zij communiceren op een open manier en respecteren de inbreng van elk teamlid. Zij zijn toegewijd om met elkaar samen te werken en weten dat zij afhankelijk zijn van elkaars inspanningen.

Samen zijn zij verantwoordelijk voor de resultaten en zullen zij op zoek gaan naar afstemming, integratie en synchronisatie van al hun werkzaamheden.

Daarnaast wordt de groep gestimuleerd omdat zij de kans krijgen om persoonlijk en professioneel te groeien. Dat motiveert elk teamlid om alles in het werk te stellen om hun taken zo goed mogelijk uit te voeren en te samenwerken. Zij zijn geëngageerd en zien hun werk als een zinvolle uitdaging.

5 deelgebieden

Om te gaan werken met een effectief team, hoeft geen uitdaging te zijn. In het boek ‘The Five Behaviors of a Cohesive Team’, dat gebaseerd is op het eerdergenoemde boek ‘The Five Dysfunctions of a Team’ van Patrick Lencioni, worden 5 deelgebieden genoemd die van cruciaal belang zijn voor effectief werkende teams.

Ook het verbeteren van het team zal organisaties tot een hoger niveau van effectiviteit leiden. Bovenal vermindert stress en ontevredenheid van medewerkers. De volgende deelgebieden zorgen voor een effectief team:

Heb vertrouwen

Wanneer teamleden elkaar vertrouwen, voelen zij zich op hun gemak, kunnen zich kwetsbaar opstellen en hebben geen angst om te praten over hun fouten en zwakheden. Ze weten dat zij voor feedback en tips bij elkaar kunnen aankloppen.

Vermijd geen conflicten

Teamleden die elkaar vertrouwen, durven ook aan te geven dat zij het ergens niet mee eens zijn. Zij weten dat dit elkaar uitdaagt en stimuleert om op zoek te gaan naar de beste ideeën en oplossingen. Door het met klakkeloos met iedereen eens te zijn, is de kans aanwezig dat het beste antwoord niet gevonden wordt.

Beslis samen

Door gezamenlijk beslissingen te nemen, ontstaat er betrokkenheid in een team. Dat betekent dat er voorafgaand aan een beslissing ruimte voor discussie is, waarin iedereen zich vrij voelt om een eigen mening te geven en te reageren op anderen.

Houd elkaar verantwoordelijk

Wanneer een team gezamenlijke beslissingen neemt, mogen zij elkaar ook verantwoordelijk houden voor het naleven van die beslissingen en de daarmee gepaard gaande normen. Dat houdt in dat zij elkaar mogen aanspreken op zaken die niet goed lopen.

Focus op collectief resultaat

Na het gezamenlijk beslissen, is het goed om met het gehele team te focussen op het eindresultaat dat zij met elkaar beogen. Door de saamhorigheid zullen de teamleden eerder ertoe bereid zijn om hun individuele behoeften opzij te zetten en zich te concentreren op het behalen van collectieve resultaten.

Effectiviteitsdimensies

Met het teameffectiviteit assessment kunnen algemene problemen in teamverband ontdekt worden. Zodra de beoordeling is voltooid, kan er gefocust worden om de belangrijkste vaardigheden te verbeteren en verder te ontwikkelen.

Over het algemeen bevat een teameffectiviteit assessment een vragenlijst die de effectiviteit van teams vanuit het perspectief van 8 dimensies:

1. Nut & Doelen
2. Rollen
3. Teamproces
4. Onderlinge teamrelaties
5. Intergroepsrelaties
6. Probleemoplossend vermogen
7. Passie & Inzet
8. Vaardigheden & Leren

Werkwijze teameffectiviteit assessment

Het individueel rapport vat de resultaten samen en stelt individuen in staat om hun percepties van het team te vergelijken met de percepties van anderen. Het groepsrapport geeft een samenvatting van de resultaten, geeft tips voor teamontwikkeling en biedt sjablonen voor verbetering en verantwoording.

Als eerste is het de leidinggevende die de teameffectiviteit assessment doorloopt en hiermee het team beoordeelt. Dit doet hij door de vragenlijst in te vullen en het teamgedrag te beoordelen. Vervolgens wordt de beoordeling voor elk van de effectiviteitsdimensie van het team berekenen.
Daarna is het de taak van elk individueel teamlid om dezelfde teameffectiviteit assessment vragenlijst in te vullen en de gemiddelde beoordeling van elk teamlid te berekenen.

De beoordelingen geven aan wat de hoogste en laagste scores zijn. Vervolgens worden de beoordelingen van de leidinggevenden vergeleken met de gemiddelden van het team. Met name significante verschillen geven een indicatie van verbeterpunten en dienen als input voor discussie.

De vragenlijsten zijn gebaseerd op de 8 dimensies. Per dimensie worden er circa 7 stellingen genoemd, waar een teamlid het ‘volledig eens’, ‘mee eens’, ‘neutraal’, ‘oneens’ of ‘volledig oneens’ mee kan zijn. Deze meningen krijgen een waarde van 1 tot en met 5.

Door de beoordelingen over te schrijven naar een scorekaart, wordt de teameffectiviteit duidelijk. In een matrix wordt de numerieke waarde van de beoordelingen (1, 2, 3, 4 of 5) voor elk van de 56 stellingen ingevuld.

Vervolgens worden per dimensie de scores bij elkaar opgeteld. Daarna wordt elk totaal door 7 gedeeld, om het gemiddelde te berekenen voor elke dimensie van de teameffectiviteit, waarna een totaal van scores ontstaat.

Hoe gebruik ik de resultaten van de teameffectiviteit assessment?

De complete score voor teameffectiviteit is een gewogen gemiddelde van alle dimensies. Wil je een score wil berekenen voor slechts 1 dimensie, voer dan de berekening hieronder uit. Houd er rekening mee dat de maximale score per dimensie 35 is (7 vragen, max 5 punten per vraag). Een voorbeeld:

24 van de 35 op de dimensie van Nut & Doelen? Dan is de score (24/35) x 100% = 69%, oftewel een score van 6.9 / 10.

• 10 = uitstekend
• 9 = zeer goed
• 8 = goed
• 7 = ruim voldoende
• 6 = voldoende
• 5 = twijfelachtig /zwak
• 4 = onvoldoende
• 3 = ruim onvoldoende
• 2 = slecht
• 1 = zeer slecht

Stappenplan voor het toepassen van de resultaten:

1. Identificeer de dimensies met zowel de hogere als lagere scores
2. Bedenk concrete voorbeelden uit de praktijk waaruit blijkt welke factoren invloed hebben op de score
3. Geef twee of meerdere acties aan om de lagere scores te verbeteren voor elk van deze specifieke situatie
4. Vergelijk jouw resultaten met de resultaten van teamleden. Het perspectief wat teamleden hebben op hetzelfde team kan drastisch verschillen van elkaar
5. Bespreek significante verschillen in jullie perspectieven en probeer vast te stellen wat hiertoe heeft geleid
6. Specificeer een of meerdere dingen die jullie kunnen doen om de verschillen te minimaliseren en de laagste scores te verbeteren in de toekomst

Teameffectiviteit assessment template

Nu je hebt gelezen over het teameffectiviteit assessment kun je de theorie in praktijk gaan toepassen. Gebruik deze template met de benodigde vragenlijst om zelf het teameffectiviteit assessment te doorlopen.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over het teameffectiviteit assessment? Zijn de effectiviteitsdimensies naar jouw idee compleet of mis je nog een aspect? Kun je aan de slag met de bijgevoegde vragenlijst? Heb je nog tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie over het Teameffectiviteit assessment

1. Bateman, B., Colin Wilson, F., & Bingham, D. (2002). Team effectiveness–development of an audit questionnaire. Journal of Management Development, 21(3), 215-226.
2. Lencioni, P. (2006). The five dysfunctions of a team. John Wiley & Sons.
3. Lencioni, P. M. (2007). The five dysfunctions of a team: Participant Workbook (Vol. 8). John Wiley & Sons.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2019). Teameffectiviteit assessment (Lencioni). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/teameffectiviteit-assessment/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 21/01/2019 | Laatste update: 03/05/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/teameffectiviteit-assessment/”>Toolshero: Teameffectiviteit assessment (Lencioni)</a>

Tags: Organisatie ontwikkeling Organisatiemanagement Team management Teambuilding