RADPAC model
RADPAC model: in dit artikel wordt het RADPAC model praktisch uitgelegd. Na het lezen zal je de basis begrijpen van deze krachtige management tool.
Wat is het RADPAC model?
Het RADPAC model is een onderhandelingsmodel voor organisaties. Er zijn verschillende van deze modellen uitgebracht, waaronder het win-win model en het win-lose model. Dit onderhandelingsmodel beschrijft onderhandeling als een proces, waarin elke letter uit het acroniem een ander deel vertegenwoordigt.
Onderhandelingen komen vaak voor in de bedrijfswereld, maar ook daarbuiten. Een onderhandeling kan gedefinieerd worden als een dialoog tussen twee of meer partijen, met als doel om tot een gunstige uitkomst voor een issue te komen. Deze gunstige uitkomst kan voor een partij zijn, maar ook voor beide of alle partijen.
Onderhandeling is het proces waarin mensen verschillen oplossen. Vaak worden compromissen bereikt voordat het uitloopt op een hopeloze zaak. In zijn algemeenheid probeert de mens een gunstige uitkomst te creëren voor zichzelf of voor de organisatie, maar het bereiken van een oplossing waarbij beide partijen gebaat zijn en waar de relatie niet onder leidt is de sleutel tot succesvol onderhandelen.
Het RADPAC model bestaat uit de volgende onderdelen, samen vormen zij het onderhandelingsproces: relatieontwikkeling, analyseren, debatteren, proposal, agreement, close. Doorgaans wordt het model gebruikt bij relatief formele onderhandelingen, en het is een vast onderdeel in veel onderhandelingscursussen.
Stappenplan onderhandelen
Het RADPAC model voor onderhandelen bestaat uit zes fasen. Hieronder wordt elk van de fasen toegelicht. Zorg dat vooraf duidelijk is waarover onderhandeld gaat worden, en dat de juiste personen op de juiste tijd op de juiste locatie zijn. Zorg dat de onderhandeling plaatsvindt op een neutrale plek.
1. Relatieontwikkeling
Het is belangrijk dat alle partijen bij aanvang van de onderhandeling een goede verstandhouding hebben met elkaar, en dat zij zich op hun gemak voelen. Gebruik een aantal minuten om elkaar te leren kennen, positieve indrukken te creëren, voor informatie en aanwijzingen te zoeken en begrip te zoeken.
2. Analyseren
In deze ontwikkelingsfase nemen alle partijen de tijd om elkaar te begrijpen. Leg de nadruk hierbij op het delen van belangen en interesses. In deze fase gaat het om:
- Het identificeren van behoeften, belangen en interesses
- Begrip opbouwen
- Veronderstellingen maken en delen
- Feiten verzamelen
- Opinies delen
- Gevoelens uiten
3. Debatteren
De verschillende belangen, interesses en opinies die gedeeld zijn worden nu meegenomen in de derde fase van het RADPAC model voor onderhandeling. Er wordt niks bereikt als er geen discussies gevoerd worden. Deze ronde omvat het openlijk bespreken van problemen als het gaat om botsende belangen.
Gezocht wordt naar een oplossing, en voor elk idee dat gedeeld wordt worden voor- en nadelen geëvalueerd. Het doel van debatteren is om elkaar en vooral de ander te overtuigen. Het is belangrijk om tijdens het debat geduldig te blijven en kalm. Resultaten van deze fase zijn:
- Mogelijke oplossingen
- Samenvatten
- Verduidelijken/toelichten
4. Proposal
In de vierde stap in het onderhandelingsproces voor organisaties en individuen selecteert een ieder het beste idee dat gedeeld is in de vorige ronde. Diegene deelt waarom dat idee hem aanspreekt, hoe dat de belangenverstrengeling oplost, en hoe het uitgevoerd kan worden. Activiteiten in deze fase zijn:
- Ideeën voorstellen
- Samenvatten
- Interesse delen en tonen
5. Agreement
In de voorlaatste fase wordt consensus bereikt door een stemronde. In deze stemronde stemt iedere deelnemer op het best mogelijke idee of alternatief. Het idee of oplossing waar de meeste stemmen voor zijn gegeven wordt aangenomen.
6. Close
In de laatste fase van het RADPAC model voor onderhandelen is de onderhandeling voltooid, en keren de deelnemers terug. Voor vertrek worden de prestaties nog eens samengevat en doorgesproken, en worden vervolgstappen gepland.
Hoe kan ik effectief onderhandelen?
Een onderhandelaar is een persoon die deelneemt aan de onderhandeling en die probeert om tot een overeenkomst te komen. Onderhandelingen duren soms lang en zijn complex. In combinatie met de verschillende technieken die gebruikt kunnen worden is onderhandelen een vaardigheid die getraind moet worden als het effectief en correct uitgevoerd moet worden.
Karakteristieken onderhandelaar
Doorgaans beschikken effectieve onderhandelaars over een set gedeelde kenmerken. Voorbeelden van karakteristieken van goede onderhandelaars zijn:
- Altijd goed voorbereid
- Zijn op de hoogte van de materie
- Hebben het vermogen om helder na te denken onder druk en onzekerheid
- Zijn luistervaardigheden goed
- Kunnen goed inschatten
- Zijn integer
- Zijn geduldig
- Zijn besluitvaardig
- Overwegen veel opties
- Zijn op de hoogte van de stijl van de andere onderhandelaar
- Zijn flexibel
- Zijn taalvaardig goed
- Zijn goed in lichaamstaal
- Hebben sterk empathisch vermogen
Onderhandelvaardigheden
De bovenbeschreven karakteristieken zijn het resultaat van vaardigheden in belangrijke gebieden voor onderhandeling. Een tekortkoming van het RADPAC model voor onderhandelen is dat het geen rekening houdt met omgevingsfactoren, maar over het algemeen hangt de kwaliteit van de onderhandeling voor een groot deel af van de onderhandelingsvaardigheden van beide partijen. De volgende vaardigheden zijn belangrijk voor onderhandelaars:
- Empathie
- Luistervaardigheden
- Vraagvaardigheden
- Een goed getraind geheugen
- Focus
- Taal
- Non-verbale vaardigheden
Onderhandelingen in de praktijk
Er zijn verschillende soorten situaties waarbij onderhandeling noodzakelijk, gewenst of routine is. De situaties lopen uiteen van formele situaties op het werk tot informele situaties thuis en van gestructureerde vergaderingen tot ongestructureerde probleem-oplossituaties.
Formele situaties
- Voortgangsgesprekken en discussies
- Beoordelingsgesprekken
- Agendavergaderingen met medewerkers of vakbonden
- Budgettaire vergaderingen
- Probleemsituaties
Informele situaties
- Een op een meetings
- Probleemsituaties
- Routinevergaderingen met medewerkers
- Verdeling van werk
Voorbeeld onderhandelen vanuit het RADPAC model
Het RADPAC model voor onderhandelen kan in vrijwel elke onderhandelingssituatie gebruikt worden. Getrainde onderhandelaars hebben methoden en vaardigheden na verloop van tijd eigen gemaakt. Goede onderhandelaars worden graag binnengehaald door een verscheidenheid aan partijen, waaronder organisaties.
In de zakelijke wereld zijn belangenverstrengelingen aan de orde van de dag. Discussies, onderhandelingen en uiteindelijk zelfs rechtszaken worden komen voor in elke industrie. In dit voorbeeld worden Apple en Samsung onder de loep genomen, die al jaren verstrengeld zijn in een juridisch conflict.
In 2011 startte Apple een rechtszaak tegen Samsung waarin het de Koreaanse elektronicafabrikant beschuldigde van het kopiëren van het uiterlijk en het gevoel van de iPhone. Samsung beschuldigde Apple op hun beurt ervan geen royalty’s te hebben betaald voor het gebruik van hun technologie. Hoewel beide partijen gezegd hebben dat ze een juridische strijd liever vermeden zouden hebben zijn de onderhandelingen dusdanig vastgelopen dat er een rechter aan te pas moest komen.
Bij grote organisaties met veel belangen, dure technologie en waardevol intellectueel eigendom is dit vaker de norm dan bij kleine organisaties en informele situaties. Onderhandelen met het RADPAC model voor onderhandelen kan het beste gebruikt worden in situaties met relatief weinig belanghebbenden, en waarin de problemen die besproken worden concreet zijn. Beschuldigingen van het kopiëren van technologie of uiterlijk vereisen expertise en juridische procedures, en worden zodoende via de rechter afgehandeld.
Nu is het jouw beurt
Wat denk jij? Herken jij de uitleg over het RAPDAC model? Wat zijn volgens de jou voor- en nadelen van het gebruik van een dergelijk model? Kom jij weleens in situaties waarin je moet onderhandelen? Wil jij een dergelijke situatie met ons delen? Heb jij tips of opmerkingen?
Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.
Meer informatie
- Jevremovič, V. (2011). Negotiation models as tools for teaching Business English. Inter Alia, 2.
- Kremenyuk, V. A. (2002). International negotiation. Analysis, approaches, issues. Jossey-Bass.
- Ting-Toomey, S. (1988). A face negotiation theory. Theory and intercultural communication, 47-92.
- Young, H. P. (1991). Negotiation analysis. University of Michigan Press.
Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). RADPAC model. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/rapdac-model/
Oorspronkelijke publicatiedatum: 09/04/2019 | Laatste update: 19/11/2024
Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/rapdac-model/”>toolshero: RADPAC model</a>