Managerialisme theorie
Managerialisme: in dit artikel wordt de managerialisme theorie praktisch uitgelegd. Na het lezen zal je de basis begrijpen van deze krachtige managementtool.
Wat is de managerialisme theorie?
De managerialisme theorie refereert naar een verzameling overtuigingen en praktijken over het bedrijven van management die samen een ideologie vormen.
De Amerikaanse managementexperts Locke en Spender omschreven begin de jaren negentig de managerialisme ideologie als een uiting van een specifieke groep, het management, die zichzelf vereeuwigt in een organisatie en de eigenaren berooft van hun beslissingsbevoegdheid. In het kort gaat de managerialisme theorie over de som van management, ideologie en expansie.
Er is weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar managerialisme, en theoretische publicaties zijn er nauwelijks. Dat komt mede omdat het een zeer ideologische visie betreft die grote invloed heeft op de maatschappij.
Het steeds vaker voorkomend verschijnsel gaat ervan uit dat managerialisme invloed uitoefent op economische, sociale, culturele en politieke aspecten van een maatschappij en dat het doorgedrongen is in elke mogelijke situatie van de mensheid.
Sommigen linken managerialisme aan neoliberalisme, bureaucratie en hiërarchie, maar managerialisme lijkt ook ongepast of ineffectief gebruik van management en organisaties te impliceren, iets wat niet inherent aan bureaucratie of hiërarchie is.
Vaker wordt de managerialisme theorie dan ook gelinkt aan het kapitalisme van Karl Marx, beschreven in Das Kapital. Hierin heeft Marx het ook over wat later bekend zou worden als managerialisme.
In ‘Das Kapital’ staat dat wanneer eigenaren van kapitaal niet langer de baas zijn, en managers alleen de leiding krijgen op basis van vertrouwen, het niet langer kapitalisme is, maar managerialisme.
Neoliberalisme en managerialisme
Het neoliberalisme is een uiting van economisch liberalisme en beschouwt de wereld als een grote handelsmarkt. Het heeft als doel om zoveel mogelijk handelsrelaties te openen tussen landen op basis van de principes van de vrije markt. De neoliberalen, aanhangers van het neoliberalisme, beschouwen een open markt als de meest effectieve en efficiënte manier om geld te distribueren, evenals goederen en diensten.
De vrije markt wordt door velen gezien als een hulpmiddel voor economische welvaart en tegelijk de aanbodzijde voor de consumenten te vergroten. Hier vanuit gaande is neoliberalisme een vorm van economische democratie die directer aan de eis van het volk tegemoet komt dan de politiek.
De managerialisme theorie kan worden opgevat als het nastreven van een reeks idealen en ideeën over management. Onderzoeker Gerring concludeerde in 1997 dat een ideologie kan worden uitgelegd als actiegericht, bedoeld om meningen te beïnvloeden en een bepaalde actie te rechtvaardigen.
Deze fundamenteel verschillende betekenis en basis voor de twee fenomenen maakt dat ze wezenlijk van elkaar verschillen. De managerialisme theorie behartigt de belangen van het management en individuele managers en zo wordt hun sociale status verhoogt en de organisatorische positie versterkt.
5 kernopvattingen vanuit de managerialisme theorie
Onderzoeker Sue Shepherd ontwikkelde op basis van eerdere managementtheorieën een ideaal type manager in de managerialisme theorie. Max Weber was de eerste die een ideaal type manager ontwikkelde in relatie tot kapitalisme en bureaucratie. Sue Shepherd definieerde het type met vier stellingen:
Management is een belangrijke en goede zaak
Het fundamentele uitgangspunt van managerialisme is dat een management de optimale vorm is om een organisatie te besturen en de belangrijkste factor is voor organisatorisch succes. De gedachtegang is dat wanneer processen beter worden beheerd, de verbeterde prestaties onvermijdelijk zullen volgen.
Effectief management en leiderschap moet leiden tot het wegnemen van administratieve rompslomp en inefficiënte processen. Op grotere schaal moet meer en beter management resulteren in een progressieve sociale kracht die het vermogen heeft om economische en sociale kwalen op te lossen.
Management is een discrete functie
Aan het einde van de vorige eeuw deden supervisors hun intrede in organisaties. Zij waren verantwoordelijk voor het efficiënt functioneren van alle organisatorische processen en het maximaliseren van de winst om de aandeelhouders tevreden te houden. Uit deze selectie supervisors ontstond een nieuwe groep hoog opgeleide professionele managers.
De managerialisme theorie gaat er vanuit dat een verhoogd toezicht op de werknemers een positief effect heeft op de productiviteit. Dit zou optimaal werken als alle arbeid gecontroleerd zou worden en inspanningen beloond of afgestraft zou worden.
Deze elitaire kijk op management is gerelateerd aan de opvattingen hierover in Theory X en Y. De discretie en alleenrecht om strategische beslissingen te maken geeft het management zijn onderscheidende rol vergeleken met andere functies. Managers worden beschouwd als superieur omwille van hun vaardigheden en competenties.
Management is rationeel en waarde neutraal
Omdat de managerialisme theorie zijn oorsprong heeft in de wetenschap, ongeacht de kleine hoeveelheid onderzoek dat er naar gedaan is, wordt er veel vertrouwen geschonken aan het management als het gaat om planning en het stellen van doelen om de prestaties te verbeteren.
Managers definiëren het probleem, verzamelen en verifiëren alle informatie die ze nodig hebben, ontwikkelen verschillende oplossingen en evalueren vervolgens wat ze hebben gedaan.
Management is generiek en universeel inzetbaar
Wetenschapper Frederick Taylor was van mening dat alles kan en moet worden gemanaged en dat management in de ene sector kan worden overgedragen naar een andere sector. Het ziet het management als een reeks generieke activiteiten die vrijwel alle organisaties gemeen hebben. Het maakt hiervoor niet uit in welke sector zij opereren.
Voor aanhangers van de managerialisme theorie zit er dus maar weinig verschil in het runnen van een universiteit of het runnen van een booreiland.
Managers moeten het recht hebben om te managen
Een belangrijke eis voor het managerialisme is het recht op de discretionaire bevoegdheid waarmee ze bevoegd zijn om alle managementfuncties over te nemen op het gebied van planning, besluitvorming, monitoring en coördinatie.
Dat vereist ook dat managers een rol op zich moeten nemen gebaseerd op autoriteit. Ongeacht of ze de juiste vaardigheden of ervaring hebben moeten ze zichzelf presenteren als een superieure manager met algemene kennis die zo uitgebreid is dat het superieur is aan specialisatie.
Samenvattend
Managerialisme zou direct effect hebben op alles wat er speelt in de samenleving. Ondanks dat is er nog maar weinig bekend over de echte invloed van managerialisme, en is het de vraag of het überhaupt een wetenschappelijke benadering is voor management.
Het onderontwikkeld en ongrijpbaar concept heeft meerdere definities en de grenzen zijn vervaagd. Het ideale type manager wat geschetst wordt in de theorie heeft raakvlakken met de positie van de manager die onder anderen Karl Marx al beschreef in zijn kapitalistische visie.
De autoritaire, alles kunnende manager moet de vrijheid krijgen om werkelijk alles te beslissen, en zal zijn status als professional die alles weet nooit schade aandoen door mensen onder hem om advies te vragen.
Nu is het jouw beurt
Wat denk jij? Herken jij de uitleg over de managerialisme theorie? Denk jij dat managerialisme een positief effect heeft op de maatschappij en economische welvaart? Of denk jij dat het bureaucratie stimuleert? Heb jij tips of aanvullingen?
Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.
Meer informatie
- Shepherd, S. (2018). Managerialism: an ideal type, Studies in Higher Education, 43:9, 1668-1678
- Clarke, J., Gewirtz, S., & McLaughlin, E. (Eds.). (2000). New managerialism, new welfare?. SAGE Publications Ltd.
- Exworthy, M. (Ed.). (1998). Professionals and New Managerialism. McGraw-Hill Education (UK).
Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). Managerialisme theorie. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/management-modellen/managerialisme-theorie/
Gepubliceerd op: 08/05/2019 | Laatste update: 03/10/2022
Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/management-modellen/managerialisme-theorie/”>toolshero: Managerialisme theorie</a>