Competing Values Framework (Quinn & Cameron)

competing values framework - Toolshero

Competing Values Framework: in dit artikel wordt Competing Values Framework, ontwikkeld door Robert Quinn en Kim Cameron praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige organisatie cultuur en analyse tool. Veel plezier met lezen!

Organisatiecultuur

Naast hoe een organisatie is opgebouwd qua hiërarchische lagen, indeling van afdelingen en verschillende managementteams, is er in de jaren tachtig van de vorige eeuw steeds meer aandacht voor hoe er in een organisatie met elkaar wordt omgegaan.

De organisatiecultuur is geboren. De organisatiecultuur wordt gezien als een belangrijke factor die invloed heeft op onder andere de resultaten van medewerkers.

Gratis e-book bij Toolshero

Een organisatiecultuur is erg abstract en gaat meer over een gevoel dan over tastbaar bewijs. De wetenschappers Robert Quinn en Kim Cameron kwamen tot de conclusie dat er naar twee factoren kan worden gekeken om tot een cultuurtypologie te komen; de mate van flexibiliteit versus beheersend gedrag en de interne gerichtheid versus de externe gerichtheid.

Voorbeelden Competing Values Framework

Het Competing Values Framework, het Concurrerend Waarde Model, Robert Quinn model of te wel het cultuurmodel van Quinn en Cameron geeft een indeling van vier bedrijfsculturen, die aangeven hoe een bedrijf functioneert, hoe er wordt samengewerkt en wat de normen en waarden zijn.

Dit wordt ook wel cultuurtypering genoemd. Het gaat om de familiecultuur, de hiërarchische cultuur, de marktcultuur en de adhocratie cultuur. Via het Organizational Culture Assessment Instrument (OCAI), een methode dat organisatie culturen kan doormeten, wordt het Competing Values Framework gevuld met de resultaten van de huidige en toekomstige beeld.

competing values framework culture - Toolshero

figuur 1 – het competing values framework (Quinn & Cameron)


Hieronder is de uitleg van elke cultuur terug te lezen:

Familiecultuur

Familiecultuur (Clan): hoge mate van flexibiliteit en intern gericht. De relatie tussen de mensen staat centraal in dit soort organisaties. Er is sprak van een zeer vriendelijke werkomgeving, waarin medewerkers veel met elkaar gemeen hebben.

Denk aan startende ondernemingen, familiebedrijven of kleine ICT-bedrijven. Daardoor heeft het gelijkenis met een grote familie.

De leiders van de organisatie worden beschouwd als mentoren of zelfs vaderfiguren, waar medewerkers zich aan kunnen optrekken. De organisatie wordt bijeengehouden door loyaliteit en traditie.

De onderlinge betrokkenheid is groot en de nadruk ligt op aandacht voor personeelsbeleid.

De samenhang, loyaliteit en het moreel besef zijn buitengewoon sterk en succes wordt onder andere gedefinieerd op basis van klanttevredenheid. De organisatie hecht grote waarde aan teamwerk, participatie, flexibiliteit en consensus.

Hiërarchische cultuur

Hiërarchische cultuur (Hierarchy): hoge mate van beheersend gedrag en intern gericht. Het gaat hier om een zeer geformaliseerde en gestructureerde werkomgeving. Voornamelijk overheidsinstanties passen perfect bij deze cultuur.

Procedures bepalen wat de medewerkers doen en het draait om beheersbaarheid en het managen van controlesystemen. Daarom zijn er duidelijk gestructureerde hiërarchische lagen in de organisatie terug te vinden.

Alle werkprocessen zijn efficiënt ingericht, zodat alles beheersbaar en bij te sturen is. Het is belangrijk dat de organisatie soepel draaiende blijft en formele regels en beleidsstukken houden de organisatie bijeen.

Stabiliteit en resultaten gaan gepaard met de efficiënte en soepel verlopende uitvoering van taken. Succes wordt gezien in betrouwbare levering, strakke planning en lage kosten.

Marktcultuur

Marktcultuur (Market): hoge mate van beheersend gedrag en extern gericht. In dit soort organisaties draait het om resultaat en de afronding van het werk. Medewerkers zijn erg competitief ingesteld en zeer doelgericht.

Denk hier bijvoorbeeld aan commerciële handelsorganisaties, verzekeringsbedrijven en banken. De managers zijn veeleisend en zitten medewerkers flink achter de broek aan.

Tegelijk is er onderling sprake van veel concurrentie. Binnen dergelijke organisaties ligt de nadruk op reputatie, succes en winnen en zal er altijd gestreefd worden om meetbare doelen en doelstellingen te bereiken. Succes wordt vertaald in marktaandeel en marktpenetratie.

Naar de buitenwereld willen dit soort organisaties zich profileren door middel van concurrerende prijsstelling en marktleiderschap.

Om de concurrent voor te blijven gaat het om nietsontziende competitie in de strijd van klantbehoud. Klantvriendelijkheid en klanttevredenheid zijn termen waar alle medewerkers zich bewust van zijn.

Adhocratiecultuur

Adhocratiecultuur (Adhocracy): hoge mate van flexibiliteit en extern gericht. In dit soort organisaties staat innovatie centraal; het constant vernieuwen met als doel zichtbaar in de markt te zijn en te blijven.

Een onderzoeksorganisatie als TNO of marketing- en reclamebureaus hebben meestal een dergelijke cultuur.

Er is sprake van een dynamische, ondernemende en creatieve werkomgeving, waar medewerkers worden aangezet tot vernieuwing en het inzetten van hun creativiteit om zo tot nieuwe ideeën te komen. Naast vernieuwers zijn de managers vooral ook risiconemers.

Dergelijke organisaties willen toonaangevend zijn en koploper op het gebied van nieuwe producten en/of diensten. Daarom bevordert een organisatie elk individueel initiatief en het naar vrijheid invullen van de werkzaamheden.

Managementstijlen

Kenmerkend voor de aanpak van Quinn en Cameron is het feit dat zij aan elke cultuurtypologie een managementstijl koppelen, waardoor het duidelijker wordt hoe een bedrijfscultuur in praktijk tot z’n recht komt en aangestuurd wordt:

Familiecultuur

Het managen van teams binnen een familiecultuur is erop gericht om effectieve samenwerking te bevorderen en soepel te laten functioneren, zodat er goede resultaten kunnen worden geboekt.

Er is veel aandacht voor interpersoonlijke verhoudingen en daarom wordt er veel gebruik gemaakt van ondersteunende feedback, luisteren en het actief oplossen van interpersoonlijke problemen.

Ook staat de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers centraal, zodat zij door middel van gerichte opleidingen hun capaciteiten kunnen vergroten. D

ienstverbanden zijn voor langere tijd en collega’s zijn zeer loyaal en helpen elkaar actief om prestaties te verbeteren. Er is door managers veel aandacht voor bijvoorbeeld mentorschap en trainee-trajecten.

Hiërarchische cultuur

De gemeenschappelijke manier van werken staat centraal binnen deze cultuur. Het coördinerend management stuurt op de uitvoering van taken volgens afgesproken richtlijnen.

Het is essentieel dat alle activiteiten met elkaar zijn afgestemd. Managers hebben een voornamelijk sturende en controlerende taak en moeten ervoor zorgen dat de voortgang goed bewaakt wordt.

Daar waar niet volgens procedure gewerkt wordt, moeten medewerkers door managers worden aangesproken op hun afwijkend gedrag.

Marktcultuur

Omdat deze cultuur zich voornamelijk richt op de positie ten opzichte van de concurrent is het belangrijk dat ook het personeel er goed van op de hoogte is een onderdeel van het gezicht naar buiten te zijn.

Hun uitstraling naar klanten en leveranciers is zodoende erg belangrijk. Managers zijn er voornamelijk om de medewerkers te bezielen en hen erop te wijzen goede contacten met externe relaties aan te gaan en te onderhouden.

Daarom moet er continu aandacht zijn voor de relatie met de klant. Managers beoordelen hun medewerkers hierop. Daarom worden medewerkers gemotiveerd en geïnspireerd tot proactief denken en handelen om daarmee de klantverwachting te kunnen overtreffen.

Adhocratie

Hier draait het om toekomstgericht management. De toekomstvisie en het duidelijk vertalen hiervan naar medewerkers is van cruciaal belang, zodat er intern op elk niveau op kan worden aangestuurd.

Omdat het binnen een adhocratie draait om vernieuwing en innovatie heeft het management oog voor voortdurende verbeteringen van de medewerkers.

Daardoor is er focus op verbeterprocessen, bevordering van flexibiliteit en de uitdaging van personeel om niet terug te deinzen voor vernieuwing.

Van managers wordt verwacht dat zij op een juiste wijzen veranderingen initiëren en doorzetten en via netwerken de omgeving bespelen en win-win situaties creëren en dit weer doorgeven aan hun medewerkers.

Word lid van Toolshero

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? In hoeverre zou het Competing Values Framework kunnen worden toegepast binnen jouw werkomgeving? Herken je het bovenstaande of heb je aanvullingen? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die bij kunnen dragen aan een goede uitrol van organisatie herstructurering?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Cameron, K. S. & Quinn, R. E. (2005). Diagnosing and changing organizational culture: Based on the competing values framework. John Wiley & Sons.
  2. Goodman, E. A., Zammuto, R. F. & Gifford, B. D. (2001). The competing values framework: Understanding the impact of organizational culture on the quality of work life. Organization Development Journal, 19(3), 58.
  3. Hooijberg, R. & Petrock, F. (1993). On cultural change: Using the competing values framework to help leaders execute a transformational strategy. Human resource management, 32(1), 29-50.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2017). Competing Values Framework (Quinn & Cameron). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/leiderschap/competing-values-framework/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 18/04/2017 | Laatste update: 20/04/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/leiderschap/competing-values-framework/”>Toolshero: Competing Values Framework (Quinn & Cameron)</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 4.2 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 5

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Patty Mulder
Article by:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.

Tags:

Geef een reactie