EFQM model: de uitleg

EFQM model: in dit artikel wordt het EFQM model praktisch uitgelegd. In dit artikel komt aan bod: wat EFQM is, waar het kwaliteitsmodel op is gericht, hoe het proces eruitziet, wat de vijf fasen in een EFQM assessment zijn en hoe het model kan worden toegepast. Na het lezen begrijp je de basis van deze kwaliteitsmodel. Veel plezier met lezen!

Wat is EFQM

EFQM is een acroniem en staat voor: European Foundation for Quality Management. Deze instelling is in 1988 opgericht met als doel een platform te creëren, waar organisaties van elkaar kunnen leren en zichzelf continu kunnen verbeteren.

Benchmark met andere Europese organisaties, leidt tot duurzame economische groei. EFQM wil managers en directeuren ondersteunen in het leren, delen en innoveren van hun organisatie met behulp van het zogenoemde EFQM model als gemeenschappelijk frame.

Het EFQM model toegelicht

Dit kwaliteitsmodel is gericht op het streven naar duurzame hoogwaardigheid (sustainable excellence), waarin kwaliteit, efficiëntie en duurzaamheid centraal staan.

De basis van het EFQM kwaliteitsmodel bestaat uit de Total Quality Management (TQM) gedachte. Het bestaat uit een universeel frame van begrippen, waardoor organisaties op een effectieve manier informatie kunnen delen, ongeacht de verschillende sectoren, culturen en levensfasen waarin zij zich bevinden.

Organisaties kunnen zich op die manier aan elkaar spiegelen, waardoor zij inzicht krijgen in hoeverre zij voldoen aan het beeld van een hoogwaardige organisatie. Het EFQM model bestaat uit negen gebieden, die vervolgens weer zijn onderverdeeld in vijf organisatiegebieden (Enablers) en vier resultaatgebieden (Results):

Figuur 1 – Het EFQM Model voor Sustainable Excellence

De vijf organisatiegebieden geven aan, hoe doelen bereikt kunnen worden:

1. Leiderschap
2. Mensen (Personeelsmanagement)
3. Strategie
4. Partnerschap en middelen
5. Processen, producten en diensten

De vier resultaatgebieden geven aan wat de gestelde doelen zijn:

1. Resultaten bij de medewerkers
2. Resultaten bij de klanten
3. Resultaten in de samenleving
4. Business resultaten

EFQM model: continu proces

Het EFQM model dient van rechts naar links gelezen te worden, waardoor het eerst duidelijk wordt dat de resultaatgebieden zich richten op ´wat er bereikt moet worden?´, waarna het vervolgens duidelijk wordt dat de organisatiegebieden zich richten op ´hoe deze resultaten worden behaald?´.

De onderste pijl ´leren, creativiteit en innoveren´ geeft bovendien aan, dat het meten, evalueren en bijsturen niet een eenmalige actie is maar een continu proces. In datzelfde proces doorlopen organisaties een stapsgewijze ontwikkeling.

EFQM model en zelfevaluatie

Het EFQM model bestaat uit een EFQM assessment, waarmee bepaald kan worden waar een organisatie zich bevindt in het kwaliteitstraject. Het assessment start bij het beoordelen van alle resultaten. In het model is dit namelijk het uitgangspunt.

Om resultaten te verbeteren, moeten er in minstens één van de organisatiegebieden maatregelen worden genomen. Het EFQM model en het EFQM assessment geven bovendien inzicht op welk niveau van volwassenheid (Maturity) een organisatie zich bevindt. Dit wordt weergegeven in vijf ontwikkelingsfasen:

Fase 1: Activiteit georiënteerd

De nadruk ligt op de afzonderlijke activiteiten binnen een organisatie, waarbij werkzaamheden worden bepaald door werkinstructies en huisregels of door de professionals zelf. Onderlinge afhankelijkheden krijgen weinig aandacht.

Fase 2: Proces georiënteerd

Het proces en de beheersing van het proces staan centraal, waarin bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden helder omschreven zijn. Pas na evaluatie vinden verbeteringen plaats.

Fase 3: Systeem georiënteerd

Er wordt gekeken naar de organisatie als geheel. Beheersing van processen staan in het teken van interne en externe klantgerichtheid, waarbij samenwerking belangrijk is. Na signalering van trends en ontwikkelingen, wordt daar op ingespeeld.

Fase 4: Keten georiënteerd

Er is een goede beheersing over het totale organisatieproces, inclusief de relatie met leveranciers, klanten en andere partners in de keten. Kennis, capaciteit en ervaring zijn optimaal door periodieke zelfreflectie en worden maximaal ingezet.

Fase 5: Totale zorg voor kwaliteit

Total Quality Management (TQM) en het continu proces van verbetering (Gemba Kaizen) zijn verankerd in alle lagen van de organisatie. Door periodieke meting van prestaties, blijft de kwaliteit hoog en wordt er preventief bijgestuurd op trends en ontwikkelingen. In deze fase is er sprake van een hoogwaardige organisatie.

Toepassing van het EFQM model

Door een EFQM assessment krijgt een organisatie inzicht in de kwaliteit van de huidige bedrijfsvoering. Er worden verbeteringen geformuleerd, die een organisatie gefaseerd kan doorvoeren. Het EFQM assessment zelf bestaat uit vijf stappen:

1. Het vaststellen van de normen voor alle negen aandachtsgebieden
2. Het bepalen van de huidige kwaliteit van de bedrijfsvoering
3. Het formuleren en prioriteren van verbeteringen
4. Het vertalen en opnemen van verbeteringen in de verschillende (jaar)plannen
5. Het daadwerkelijk uitvoeren en bewaken van de verbeteracties

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Hoe pas jij het EFQM model toe? Herken je de genoemde fasen voor een goede uitwerking of zijn er meerdere? Wat zijn volgens jou andere succescriteria die kunnen bijdragen aan goede EFQM implementatie van dit kwaliteitsmodel?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Martín-Castilla, J. I. & Rodríguez-Ruiz, Ó. (2008). EFQM model: knowledge governance and competitive advantage. Journal of Intellectual Capital, 9(1), 133-156.
2. Nabitz, U. W. & Klazinga, N. S. (1999). EFQM approach and the Dutch Quality Award. International Journal of Health Care Quality Assurance, 12(2), 65-71.
3. Al-Tabbaa, O. (2011). Boosting Organization Performance Through Adopting Quality Models. Lap Lambert Academic Publishing.

Citatie voor dit artikel:
Van Vliet, V. (2012). EFQM Model. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/kwaliteitsmanagement/efqm-model/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 13/05/2012 | Laatste update: 20/06/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/kwaliteitsmanagement/efqm-model/”> Toolshero: EFQM Model</a>

Article by:

Vincent van Vliet

Vincent van Vliet is oprichter van Toolshero en verantwoordelijk voor de content en release management. Samen met het team bepaalt hij de strategie en beheert de content planning, marktintroducties, klantervaring en beleidsontwikkeling onderdelen van het bedrijf.