4 soorten stress van Karl Albrecht

4 Soorten Stress van Karl Albrecht - ToolsHero

4 soorten stress: dit artikel legt 4 soorten stress door Karl Albrecht op een praktische manier uit. Naast wat deze zijn, belicht dit artikel ook een korte samenvatting met de belangrijkste take-aways. Na het lezen begrijp je de basisprincipes van deze stressmanagementtheorie. Veel plezier met lezen!

4 soorten stress volgens Karl Albrecht

Iedereen heeft zo op z’n wel tijd last van stress, maar iedereen ervaart dat op zijn eigen manier.

De meest voorkomende stresssituaties zijn door de Amerikaanse managementconsultant Karl Albrecht uitgewerkt in zijn boek stress and the manager uit 1979, waarin hij als stress reducerend specialist vier soorten stress noemde.

Het begrijpen van stress is volgens Albrecht de eerste stap om stress te overwinnen. Daardoor is een manager in staat om productiever te gaan werken, betere relaties op te bouwen en gezonder te gaan leven.

De basis ligt bij de volgende 4 soorten stress:

1. Tijdspanning stress

Tijdspanning stress is de meeste bekende vorm van stress in een huidige, snelle en veeleisende werkomgeving. Vaak hebben projecten deadlines en moeten taken binnen een afgesproken tijd afgerond worden. Als dit niet gebeurt, dan leidt dit tot stress.

Bij tijdspanning stress maakt men zich zorgen over het gebrek aan tijd. Men voelt zich gevangen in de tijd, wat ongelukkig maakt. Vooral managers vinden dat zij hiervoor verantwoordelijk zijn. Juist het proberen om de taak af te krijgen of die deadline te halen, kan ertoe leiden dat de kwaliteit uiteindelijk afneemt doordat taken gehaast worden afgemaakt.

Soms moeten er extra middelen worden aangetrokken om de deadline wél te halen. Dit kan allemaal tijdspanning stress veroorzaken en daarom is het belangrijk om tijd goed te beheren om de spanning te vermijden.

Beheersing tijdspanning stress

Tijdspanning is één van de meest voorkomende stressvormen die vandaag de dag voorkomt. Daarom is het van essentieel belang van dit type stress af te leren komen.

Albrecht schets hiervoor en aantal handige hulpmiddelen, die gericht zijn op goed timemanagement:

  • Maak gebruik van to do lijstjes, waarin niet alleen de taken vermeld staan, maar ook de tijd te vermelden die elke taak nodig heeft. Dat wat het belangrijkst is, wordt bovenaan het lijstje gezet en zo ontstaat een actieprogramma. De zogenoemde Pomodoro Techniek kan hierbij helpen.
  • Besteed aandacht aan prioriteiten. Als dringende taken weinig tot geen impact hebben op de algemene doelstellingen, dan hebben ze ook geen voorrang op andere taken. Na een dag werken moet men juist energie krijgen en een zinvol gevoel hebben, in plaats van zich uitgeput te voelen.
  • Besteed aandacht aan belangrijke taken; die helpen om de doelen te bereiken die voor iemand van belang zijn. Het elimineert de taken die ook door anderen kunnen worden uitgevoerd. Het zogenoemde Eisenhower Matrix is een handig hulpmiddel om naar de urgentie en belangrijkheid van taken te kijken en ze op die manier te ordenen en te prioriteren.
  • Benut actieve werktijd. Wanneer iemand een ochtendmens is, dan zal hij productiever zijn in die uren. Het is dan verstandig om zich te concentreren op wat moeilijkere taken of taken die veel tijd in beslag nemen.
  • Wees assertief; zeg op een nette manier ‘nee’ tegen anderen, leg uit waarom en denk eventueel mee over een andere oplossing. Concentreer op de eigen agenda en de eigen taken en krijg geen schuldig gevoel bij het afwijzen van iemands verzoek.

2. Anticiperende stress / Toekomst stress

Vaak kan men ook last hebben van stress over gebeurtenissen die nog moeten plaatsvinden. Deze anticiperende stress heet ook wel toekomst stress. Het kan onder andere komen door de onzekerheid van toekomstige gebeurtenissen en/of de onzekerheid over de persoonlijke verantwoordelijkheid die iemand voelt.

Deze stress kan leiden tot grote frustratieproblemen, vooral omdat er nog niets aan te doen is en men er geen grip op heeft. Soms kan deze stress zich richten op een specifiek evenement, zoals het geven van een presentatie. Het kan gepaard gaan met een onbestemd gevoel; ‘wat, als er iets mis zal gaan’.

Beheersing toekomst stress

Om dit tegen te gaan, schetst Albrecht de volgende sleutelmechanismen:

  • Maak een rampenplan, met alle mogelijke uitkomsten. Zo leert men de angst voor mislukking te overwinnen; analyseer wat er allemaal kan mislukken en wat voor impact dit zou kunnen hebben. Door vooraf over mogelijke mislukkingen na te denken, vermindert de angst en zal iemand meer het idee hebben controle over de gebeurtenis te houden.
  • Gebruik positieve visualisatietechnieken, door voor te stellen wat er gebeurt als de situatie goed uitpakt. Uit onderzoek blijkt dat gedachten niet altijd op elementair neurologisch niveau het verschil kunnen maken tussen een situatie die iemand veelvuldig heeft meegemaakt en de daadwerkelijk gebeurde situatie. Door in te beelden hoe goed het gaat, is een teken voor de hersens om het daadwerkelijk ook zo te ervaren.
  • Gebruik andere technieken, zoals meditatie. Dit helpt om te focussen en te concentreren op wat er nu daadwerkelijk gaat gebeuren. Het helpt om van het piekeren af te komen.
  • Toekomst stress kan ook het gevolg zijn van het gebrek aan zelfvertrouwen. Door persoonlijke angsten direct aan te pakken, zal de stress verminderen. Dat kan bijvoorbeeld door vooraf te bedenken welke moeilijke vragen er zullen komen en hier al antwoord op te hebben. Goede voorbereiding is vaak het halve werk.

Stress Management: 40+ easy ways to deal with stress  

3. Situationele stress

Men ervaart situationele stress tijdens spannende situaties, waar men geen controle over heeft. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen in noodsituaties, bij het maken van grote fouten of bij conflictsituaties. Deze stress geeft een machteloos voelt, waarin iemand zich niet ondersteund voelt en zelf niet direct een oplossing voor handen heeft.

Beheersing situationele stress

In tegenstelling tot de andere stressvormen, is men op deze stress het minst voorbereid. Daarom is het van belang om volledige controle over de eigen emoties te krijgen en goed met anderen te communiceren en te zoeken naar de juiste oplossing. Ook kunnen onderstaande tips helpen:

  • Zelfbewuster zijn; situationele stress verschijnt plotseling in een situatie die men totaal niet verwacht. Door zelfbewuster te handelen is men in staat om automatische fysieke en emotionele signalen te herkennen, wanneer men onder druk komt te staan.
  • Leren om met conflicthantering om te gaan; conflicten zijn een belangrijke bron voor situationele stress. Door effectieve oplossingen aan te dragen, is men goed voorbereid om met dergelijke situatie om te gaan.
  • Leer fysieke en emotionele symptomen van stress herkennen en begrijpen. Elk mens reageert anders op situationele stress. Daarom is het essentieel hier bewust van te zijn en op een juiste wijze te reageren. Als iemand van nature snel boos wordt en gaat schreeuwen, is het goed om te leren deze emotie in bedwang te houden en tot 10 te tellen.

4. Encounter stress / ontmoetingsstress

Deze stress draait om het contact met anderen en wordt ook wel ontmoetingsstress genoemd.

Men ondervindt ‘encounter’ stress wanneer iemand zich zorgen maakt over de interactie met een bepaalde persoon of een groep mensen. Het gaat bijvoorbeeld om angst voor de ontmoeting met een dominante baas.

Ook kan deze stress optreden als men tijdens het werk met veel persoonlijke interacties te maken heeft. Denk in dit geval aan artsen, accountmanagers of maatschappelijk werkers.

Van minuut tot minuut moeten zij schakelen, omdat zij telkens met andere mensen te maken hebben.

Door dit routinematig karakter van ontmoetingen, kan iemand contact ‘overload’ krijgen, waardoor hij uitgeput raakt en al op voorhand stress krijgt.

Ook is het mogelijk dat ontmoetingsstress optreedt bij het veelvuldig communiceren met onvoorspelbare, ontevreden of onvriendelijke klanten, patiënten of collega’s.

Beheersen van ontmoetingsstress

Het ontwikkelen van sterke interpersoonlijke vaardigheden is de sleutel om dit stresstype te overwinnen.

Sterke emotionele intelligentie helpt om de verlangens van klanten en/of collega’s te begrijpen. Daarnaast zijn onderstaande tips van toepassing:

  • Werk aan sociale vaardigheden; hierdoor is men beter in staat om om te gaan met verschillende type mensen.
  • Vergroot de emotionele intelligentie; hiermee kan men de emoties, de wil en de behoeften van zichzelf én van anderen herkennen, waardoor interactie met anderen gemakkelijker gaat en het basis biedt voor de opbouw van goede relaties.
  • Herken de eigen grens; wanneer iemand weet wat het maximum aantal gesprekken is wat hij met klanten, patiënten of collega’s kan voeren, is iemand ook in staat om de ontmoetingsstress beter te beheersen. Elk mens heeft verschillende vormen en symptomen van ontmoetingsstress; het gemeenschappelijke kenmerk is het terugtrekken en in zichzelf keren. Door tussendoor pauzes te nemen, een wandeling te maken of een meditatieoefening te doen, kan iemand zichzelf wapenen tegen ontmoetingsstress.

Conclusie

Albrecht geeft aan dat het goed is om alle 4 soorten stress te begrijpen en ze, daar waar mogelijk is, te elimineren. Desondanks geeft hij aan dat er nog veel meer oorzaken van stress op de werkplek zijn. Stress is jammer genoeg onvermijdelijk. Door stress zo vroeg mogelijk te herkennen en te identificeren, kan het worden behandeld en worden tegengehouden.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Ervaar jij de 4 soorten stress in je persoonlijke of professionele leven? Herken je de praktische uitleg of heb je aanvullingen? Hoe ga jij om met stress?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Albrecht, K. (2010). Stress and the Manager. Simon and Schuster.
  2. Matteson, M. T., & Ivancevich, J. M. (1987). Controlling work stress: Effective human resource and management strategies. Jossey-Bass.
  3. Quick, J. C., Quick, J. D., Nelson, D. L., & Hurrell Jr, J. J. (1997). Preventive stress management in organizations. American Psychological Association.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2017). 4 soorten stress van Karl Albrecht. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/human-resources/4-soorten-stress-karl-albrecht/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 23/06/2017 | Laatste update: 29/12/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/human-resources/4-soorten-stress-karl-albrecht/>toolshero: 4 soorten stress van Karl Albrecht</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 5 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 11

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Patty Mulder
Artikel door:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.

Tags:

Geef een reactie