Inverted-U Theory van Robery Yerkes en John Dodson

Inverted-U Theory definitie - toolshero

Inverted-U Theory: in dit artikel wordt de Inverted-U Theory van Robery Yerkes en John Dodson praktisch uitgelegd. Naast wat het is, belicht dit artikel ook de interpretatie van het model, de vier beïnvloedende factoren en het reageren op stress en druk. Na het lezen begrijp je de basisprincipes van deze stress management theorie. Veel plezier met lezen!

Wat is de Inverted-U Theory?

De Inverted-U Theory is een theorie die het verband toelicht tussen prestaties en druk of opwinding (arousel).

In het oorspronkelijk onderzoek werden ratten elektrische schokken gegeven als motivatie om uit een doolhof te ontsnappen. De Inverted-U Theory dankt zijn naam aan de omgekeerde U-vormige lijn, die ontstaat wanneer correlatie optreedt tussen druk en prestaties.

Gratis e-book bij Toolshero

Dit wordt weergegeven in de grafiek die in dit artikel is weergeven.

Inverted U theory - Toolshero

Figuur 1 – het omgekeerde U theorie model

Een snelle blik op de curve laat zien dat bij weinig druk de prestaties nog achterblijven, en dat bij meer druk de prestaties positief beïnvloedt worden. Naarmate er nog meer druk wordt toegevoegd worden de prestaties negatief beïnvloedt en neemt de effectiviteit af. De effectiviteit en prestaties van de uitvoerder kunnen tot een optimaal punt komen als de druk of opwinding een optimaal punt bereikt hebben.

De Inverted-U Theory werd ontwikkeld door de psychologen Robery Yerkes en John Dodson in 1908. Ondanks het feit dat het model lang geleden is ontwikkeld is het nog altijd relevant.

Het model interpreteren

Als er naar de linkerkant van de grafiek gekeken wordt valt het op dat een lage druk of lage stresslevels resulteren in een stressrespons die overeenkomt met ‘verveling of niet uitdagend’. Zelfs als de taak zelf een kritische activiteit is, bij afwezigheid van een passend niveau van druk of level van stress is de aandacht, concentratie en precisie om een taak goed uit te voeren afwezig.

Aan de rechterkant van de grafiek uit de Inverted-U Theory zien we dat extreme drukniveaus, of hoge stresslevels niet automatisch resulteren in goede prestaties. Het tegendeel is waar: als de druk te hoog wordt, of een te hoog stresslevel wordt actief, dan resulteert dat in een gevoel van ongeluk, hoge stress en angst. Dit zijn allemaal resultaten van overweldigende stress.

In het midden van de grafiek is er echter een regio waarin de uitvoerder het beste presteert. Dit gebied is waar een optimale hoeveelheid druk wordt toegepast. In deze regio leidt de matige druk tot een optimaal level van stress dat tevens beheersbaar is. Uiteindelijk betekent dit voor de gebruiker het hoogste prestatieniveau.

Het optimale level van druk of opwinding wordt beïnvloed door een aantal factoren.

Stress Management: 40+ easy ways to deal with stress  

4 beïnvloedende aspecten in de Inverted-U Theory

Vaststellen hoeveel impact druk en stress kan lastig zijn omdat de gewenste mate van druk beïnvloed wordt door vier factoren. Deze factoren worden ook wel influencers genoemd. In de Inverted-U Theory komen de volgende vier influencers voor.

Persoonlijkheid

Verschillende persoonlijkheidstypen hebben baat bij verschillende levels van stress of druk. Over het algemeen zijn extraverte persoonlijkheden beter bestendig tegen stress, en kunnen het hoofd beter boven water houden bij stress dan introverte persoonlijkheden. Mensen die introvert zijn hebben over het algemeen meer kans om goed te presteren in omgevingen met weinig stress of opwinding.

Er zijn uiteraard ook factoren die tijdelijk druk of stress kunnen bezorgen. Dat kunnen zaken zijn op professioneel gebied, of privé. Ook de duur van de periode waarin stress of druk plaatsvindt kan verschillend zijn.

Taakmoeilijkheid

De mate van complexiteit van een taak gaat over het niveau van aandacht en moeite dat een persoon moet hebben om een taak succesvol af te ronden. Over het algemeen kunnen mensen simpele activiteiten ook uitvoeren als de druk hoog is, maar complexe taken kunnen beter worden behandeld in een rustige omgeving.

Vaardigheden

Een winkelmanager en een accountant hebben compleet verschillende functies. Beide hebben meer verstand van het werk dat zij individueel doen dan van de functie die de ander uitvoert. Als zij beiden van functie zouden wisselen is de uitdaging en de druk in het begin zo hoog dat zij sterk gemotiveerd worden. Na een tijdje wanneer de taken makkelijker worden zouden zij een nieuwe vorm van druk moeten gebruiken om goed te blijven presteren.

Angst

Uit de Inverted-U Theory blijkt ook dat angst een effect kan hebben op prestaties. Het gaat dan met name om het vermogen om gevoelens van angst te parkeren of negeren om zo toch te focussen op de situatie en de taken. Mensen die dat beter kunnen presteren ook beter onder druk. Mensen die dat niet goed kunnen zullen zich vaker in uitdagende situaties begeven.

Complexiteit en motivatie

In situaties waarbij taken uitgevoerd moeten worden met een hoog level van complexiteit, of waarbij complexe problemen moeten worden opgelost speelt motivatie een belangrijke rol. Er zijn verschillende studies geweest waarbij de relatie van motivatie en complex problem solving is bestudeerd. Die hebben meerdere theorieën opgeleverd zoals de motivatietheorie van McClelland en de behoeftepiramide van Maslow.

Verschil tussen druk en stress

Geregeld worden druk en stress door elkaar gebruikt alsof het twee dezelfde zaken zijn. ‘Ik werk in een omgeving met veel druk’, of: ‘ik heb een stressvolle baan’.

Volgens de wetenschap is er wel degelijk verschil tussen druk en stress. Deze twee zaken komen geregeld terug in de Inverted-U Theory.

Stress verwijst naar situaties waarin veel geëist wordt van een persoon met weinig middelen zoals geld, tijd, energie of mankracht.

Druk aan de andere kant is een situatie waarin iemand merkt dat er verregaande consequenties zijn aan de uitkomst een bepaalde handeling.

Het is het gevoel dat er iets op het spel staat, afhankelijk van prestaties. Stress kan verschillende problemen met zich meebrengen die kunnen leiden tot gevoelens van overbelasting en zelfs een burn-out in het uiterste geval.

Stress wordt op de werkvloer veroorzaakt door zaken als late vergaderingen, een lange lijst met e-mails die beantwoord moeten worden, naderende deadlines of noodsituaties.

Druk wordt vaak merkbaar door signalen als angst, en het gevoel van leven of dood in een situatie. Ook een sollicitatiegesprek valt onder een situatie waar de consequenties verregaande gevolgen kunnen hebben, en wordt er dus niet gesproken van een stressvolle situatie.

Reageren op stress en druk

Verschillende stresslevels of gevoelens van druk leiden tot verschillende reacties en handelswijzen bij mensen. In een buitengewoon stressvolle situatie is het doel van een persoon om zich minder overweldigd te voelen, en in een druksituatie is het doel om goed te presteren.

Bij stress zijn er verschillende dingen die gedaan kunnen worden om stress te verminderen. Een rondje wandelen na een lange dag op kantoor doet een mens goed, en in het weekend bezig zijn met de hobby werkt ook stress verlagend.

In een situatie waarin veel druk is zijn lang niet altijd dezelfde opties voorhanden. Een commando of militair die betrokken is bij een reddingsmissie heeft geen tijd om even rustig tot zichzelf te komen, maar moet misschien wel instinctief en adequaat reageren zonder zijn stressniveau te veranderen.

Als het verschil tussen druk en stress niet begrepen wordt loopt een persoon meer risico om een willekeurige situatie als een druksituatie te bestempelen. Dat kan uitlopen op veel druk. Dat gevoel kan er uiteindelijk voor zorgen dat mensen zich voelen alsof ze onder schot worden gehouden.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Herken jij de uitleg over de Inverted-U Theory? Wat zijn volgens jou belangrijke punten bij het gebruik van deze tool? Hoe ervaar jij de invloed van druk op jouw prestaties? Heb jij te maken met overmatige stress of juist weinig of geen druk? Heb jij tips of opmerkingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie over de Inverted-U Theory

  1. Broadhurst, P. L. (1957). Emotionality and the Yerkes-Dodson law. Journal of experimental psychology, 54(5), 345.
  2. Broadhurst, P. L. (1959). The interaction of task difficulty and motivation: The Yerkes Dodson law revived. Acta Psychologica, Amsterdam.
  3. Cohen, R. A. (2011). Yerkes–Dodson Law. Encyclopedia of clinical neuropsychology, 2737-2738.
  4. Teigen, K. H. (1994). Yerkes-Dodson: A law for all seasons. Theory & Psychology, 4(4), 525-547.

Citatie voor dit artikel:
Janse, B. (2019). Inverted-U Theory (Yerkes & Dodson). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/human-resources/inverted-u-theory/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 23/07/2019 | Laatste update: 13/03/2024

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/human-resources/inverted-u-theory/”>Toolshero: Inverted-U Theory (Yerkes & Dodson)</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 4 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 4

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Ben Janse
Article by:

Ben Janse

Ben Janse is een young professional en werkzaam als Content Manager bij Toolshero. Daarnaast houdt hij zich binnen zijn studie International Business aan de Hogeschool Rotterdam bezig met het analyseren en ontwikkelen van managementmodellen. Dankzij zijn theoretische en praktische kennis weet hij hoofd- en bijzaken goed te onderscheiden waardoor de essentie van elk artikel goed naar voren komt.

Tags:

Geef een reactie