Financiele Statement Analyse (FSA)
Financiele Statement Analyse (FSA): in dit artikel wordt het concept Financiele Statement Analyse (FSA) praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige financieel management tool.
Wat is de financiele statement analyse?
De financiele statement analyse verwijst naar een beoordeling van de haalbaarheid, stabiliteit en winstgevendheid van een organisatie, business unit of project. Het identificeert de financiële sterktes en zwaktes van een organisatie, door te kijken naar vaste relaties tussen posten van de balans en winst- en verliesrekening.
De financiële statement analyse wordt vaak gerapporteerd aan het hoger management en directie. Zij gebruiken deze informatie als input voor het nemen van beslissingen. Een financiele statement analyse wordt ook door externe partijen, zoals investeerders en toezichthouders, gebruikt om inzicht in een organisatie te krijgen. Er zijn diverse methoden en technieken voor het analyseren van een balans en een winst- en verliesrekening.
De twee meest voorkomende vormen van een Financiële Statement Analyse zijn:
- Horizontale & Verticale analyse
- Ratio analyse
Horizontale & Verticale analyse
Horizontale analyse
Een horizontale analyse bestaat uit een vergelijking van minimaal twee jaar financiële data. Deze financiële statement analyse staat ook wel bekend als trendanalyse.
De horizontale analyse wordt vaak uitgedrukt in geldeenheden (valuta) en percentages. Vergelijkingen in valuta geven analisten inzicht in aspecten, die een belangrijke bijdrage hebben in de rentabiliteit of de financiële positie van de organisatie.
Een voorbeeld van een horizontale analyse in geldeenheid uitgedrukt: Een organisatie in 2011 heeft twee miljoen euro meer omgezet dan in het voorgaande jaar. Deze omzetstijging lijkt vanzelfsprekend positief. Dit klopt, maar wanneer men dieper kijkt in de analyse blijkt ook dat de inkoopkosten van goederen of diensten met 2,5 miljoen te zijn gestegen. Het mooie beeld van 2 miljoen extra omzet wordt in één keer bijgesteld naar minder positief beeld.
Een horizontale analyse, uitgedrukt in een percentage, geeft meer inzicht en gevoel over de betekenis van een toename of afname. Een voorbeeld van een horizontale analyse in percentages is een weergave van een toename in omzet van 1 miljoen op een omzet van 2 miljoen in het voorgaande jaar. Dit is een stijging van 50%, wat een opmerkelijke omzetgroei is voor een organisatie.
Maar wordt de toename op basis van een omzet van 20 miljoen in het voorgaande jaar weggezet, dan is het een toename van 5%, wat staat voor een normale groei van een organisatie. Het uitdrukken in percentages geeft in dit voorbeeld een betere inzicht in de toename, dan dat het uitgedrukt zou zijn in valuta.
Verticale analyse
Een verticale analyse bestaat uit een weergave van standaard rubrieken die worden uitgedrukt in een percentage van die rubriek. Bij een verticale analyse worden zowel de activa als de passiva van een balans gelijkgesteld op 100%.
Enkele voorbeelden van rubrieken zijn: eigen vermogen, kort vreemd vermogen en lang vreemd vermogen. Deze worden in een verticale analyse uitgedrukt in een percentage van het totale vermogen. Door dit jaarlijks te doen ontstaat er inzicht in de verandering in de verdeling van het totale vermogen.
Een verticale analyse wordt ook vaak gebruikt om organisaties onderling te vergelijken, in de vorm van benchmarking. Omdat de rubrieken bij iedere organisatie voorkomen is het op deze manier gemakkelijk om organisaties met elkaar te vergelijken.
Bijvoorbeeld het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen. Ook op de winst- en verliesrekening kan een verticale analyse worden toegepast. Door wederom alle standaard rubrieken als percentage van de totale omzet voor dat jaar uit te drukken, kan er op een eenvoudige wijze inzicht verkregen worden in de verdeling van elke valuta binnen de verschillende kosten, uitgaven en de winst. Hierdoor kunnen opeenvolgende jaren gemakkelijk naast elkaar worden gelegd worden om zo bepaalde trends te waar te nemen.
Ratio analyse
Ratio’s, een verhouding tussen twee grootheden, worden gebruikt om relaties tussen diverse cijfers uit een balans, winst- en verliesrekening of andere boekhoudkundige overzichten weer te geven. Ratio’s geven altijd een verhouding weer van het ene getal gerelateerd aan het andere. De vier meest voorkomende ratio’s zijn:
Rentabiliteitsratio & winstgevendheid
Rentabiliteitsratio & winstgevendheid meten de resultaten van de bedrijfsvoering of de algehele prestaties en effectiviteit van een organisatie.
Enkele van de meest voorkomende rentabiliteitsratio’s zijn: brutowinstverhouding (Gross profit ratio), nettowinstverhouding (net profit ratio), exploitatie ratio (operating ratio), rendement op eigen vermogen (return on equity capital), rendement op geïnvesteerd vermogen (return on capital employed ratio), dividend rendement verhouding (dividend yield ratio) en winst per aandeel (earnings per share ratio).
Liquiditeitsratio
Liquiditeitsratio’s meten de korte termijn solvabiliteit van de financiële positie van een onderneming. Deze ratio’s worden berekend om inzicht te krijgen of de organisatie kan voldoen aan haar kortlopende verplichtingen. Veel voorkomende liquiditeitsratio’s zijn de current ratio en quick ratio.
Bedrijvigheidratio
Bedrijvigheidratio’s meten de efficiëntie waarmee middelen in een organisatie ingezet worden. Een andere naam voor deze ratio is omloopsnelheid. Veel voorkomende aspecten waar omloopsnelheid van berekend wordt zijn: werkkapitaal (working capital turnover ratio), inventaris (fix assets turnover ratio) en vorderingen van debiteuren (debtors turnover ratio).
Solvabiliteitsratio
Solvabiliteitsratio’s meten of de organisatie aan de rentelasten en aflossingsverplichtingen kan voldoen op de lange termijn.
Veel voorkomende ratio’s zijn: de verhouding tussen vreemd en eigen vermogen (debt-to-equity ratio), eigen vermogen ratio (Equity ratio) en interest dekkingsratio.
Voordelen van een financiële statement analyse
Voordelen van het gebruik van een financiële statement analyse zijn er op meerdere vlakken.
Ten eerste geeft het investeerders meer inzichten en helpt het bij het maken van (investerings)beslissingen.
Ten tweede wordt het voor overheden en controlerende instellingen inzichtelijk of de organisatie voldoet aan boekhoudkundige normen. Als laatste wordt het voor overheden inzichtelijk wat de belastingverplichtingen van de organisatie zijn.
Nu is het jouw beurt
Wat denk jij? Hoe pas jij de financiële statement analyse toe? Herken je de stappen en aandachtspunten voor een goede uitwerking of zijn er meerdere? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die kunnen bijdragen aan de uitvoering van de financiële statement analyse?
Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.
Meer informatie
- Will, I., Subramanyam, K. R., & Robert, F. H. (2001). Financial statement analysis. McGraw-Hill Internation.
- Stickney, C. P. (1993). Financial statement analysis. Fort Worth, TX: Dryden.
- Lev, B. (1974). Financial statement analysis: a new approach. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Citatie voor dit artikel:
Van Vliet, V. (2010). Financiele statement analyse. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/financieel-management/financiele-statement-analyse/
Oorspronkelijke publicatiedatum: 18/01/2010 | Laatste update: 27/08/2023
Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/financieel-management/financiele-statement-analyse/”>Toolshero: Financiele statement analyse</a>
Vincent van Vliet
Vincent van Vliet is oprichter van Toolshero en verantwoordelijk voor de content en release management. Samen met het team bepaalt hij de strategie en beheert de content planning, marktintroducties, klantervaring en beleidsontwikkeling onderdelen van het bedrijf.
