Capital Asset Pricing Model (CAPM)

Capital Asset Pricing Model CAPM definitie - toolshero

Capital Asset Pricing Model (CAPM): in dit artikel wordt het Capital Asset Pricing Model (CAPM) op een praktische manier uitgelegd. Na het lezen begrijp je het basisconcept van deze tool voor financiële analyse en aandelen waardering.

Wat is het Capital Asset Pricing Model (CAPM)?

Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) is een model dat wordt gebruikt om het rendement te berekenen dat een belegger moet verlangen wanneer hij of zij een investering maakt op basis van het risico dat hij of zij neemt.

CAPM is onafhankelijk ontwikkeld door de economen Jack L. Treynor, William Sharpe, John Lintner en Jan Mossin, en is gebaseerd op de portefeuilletheorie van Harry Markowitz.

Gratis e-book bij Toolshero

De toonaangevende economen waren William Sharpe, John Lintner en Jan Mossin, wiens onderzoek tussen 1964 en 1966 in verschillende gespecialiseerde tijdschriften werd gepubliceerd. Het belang dat hen tot dit onderwerp aantrok was de ontwikkeling van verklarende en voorspellende modellen voor het gedrag van financiële activa.

Ze waren allemaal beïnvloed door de portefeuilletheorie van Harry Markowitz, dat gepubliceerd werd in 1952 en geherformuleerd in 1959. Markowitz beschrijft hierin de voordelen van diversificatie van beleggingen om risico’s te beperken.

Het idee om investeringen te diversifiëren houdt in dat middelen worden verspreid over verschillende gebieden, zoals: industrie, bouw, technologieën, natuurlijke hulpbronnen, R&D, gezondheid, etc.

Markowitz noemde dit een moderne portefeuille. Als die portefeuille gediversifieerd zou zijn, zouden de gevolgen van verschillende risico’s beter kunnen worden opgevangen. De CAPM gaat nog een stap verder door het rendement van elk aandeel te maximaliseren en zo een nog winstgevendere portefeuille te verkrijgen.

Het portefeuillemodel van Markowitz werd verdiept en verrijkt door de werken van Sharpe: ‘Capital asset prices: A theory of market equilibrium under condition of risk’, 1964; ‘Lintner: The valuation of risk assets’ and the ‘selection of risky investments in stock portfolios and capital budgets; 1965’, ‘Maximal gains from diversification; 1965’, en Mossin: ‘Equilibrium in a capital asset market; 1966’.

Overigens schreef Jack Treynores in 1961 al het eerste werk: ‘Toward a theory of the market value of risky assets’, maar hij bereikte er geen groot publiek mee.

Sharpe erkent in zijn werk echter dat hij het werk van Treynor had ontdekt. Voor deze belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de economie ontving William Sharpe in 1990 de Nobelprijs voor de economie (in samenwerking met Harry Markowitz en Merton Miller).

Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) is gebaseerd op het marktevenwicht en de winstgevendheid van het aanbod van financiële activa, rekening houdend met de risico’s van deze activa door de prijs van het activum of een beleggingsportefeuille te berekenen.

Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) voorspelt het risico van het activum door het op te delen in systematisch risico en niet-systematisch risico. Het systematisch risico is dat van de algemene omgeving die we niet kunnen beheersen als een reeks economische, politieke en sociale factoren. Het niet-systematisch risico is een bedrijfs- of branchespecifiek risico.

Dit CAPM-model biedt een financieel evenwicht van het aanbod van financiële activa. Op deze manier bepaalt de interactie van vraag en aanbod de prijzen van de activa, uitgaande van de winstgevendheid van het activum en het veronderstelde risico.

Achtergrond

Om dit model beter te begrijpen, moeten we terug naar de portefeuilletheorie van Harry Markowitz, ook wel bekend als de moderne portefeuilletheorie, die gebaseerd is op het risico en rendement van financiële investeringen, omdat Markowitz in deze theorie de voordelen laat zien van diversificatie van investeringen om risico’s te beperken.

De gedachte achter diversificatie van investeringen was om middelen te verspreiden over gebieden zoals: industrie, bouw, technologieën, natuurlijke hulpbronnen, gezondheid, enz. Markowitz noemde dit een portefeuille, en hij veronderstelde dat hoe gediversifieerder de portefeuille was, hoe beter het zou zijn om de risico’s aan te gaan.

Op deze manier benadrukt de portefeuilletheorie het belang van evenwichtige beleggingen in de diversificatie van de portefeuille, aangezien dit de prijsverlaging laat fluctueren. Het idee van de moderne portefeuillemethode is om de beleggingen in verschillende markten en periodes te diversifiëren om de schommelingen in de totale winstgevendheid van de portefeuille, en dus ook het risico, te verminderen.

Nu dit duidelijk was, maakte de invloed van het CAPM-model een stap voorwaarts door het rendement van elk aandeel te maximaliseren en een meer winstgevende portefeuille te verkrijgen. Hierdoor kan het Capital Asset Pricing Model (CAPM) de optimale portefeuille opbouwen door met de grootste precisie de investeringspercentages in elk van de activa te bepalen.

Met dit trackrecord wordt het Capital Asset Pricing Model (CAPM) krachtiger voor hedendaagse bedrijven die zichzelf willen beschermen tegen de systematische risicofactoren die kunnen optreden.

Formule van het CAPM-model

Het CAPM is een model voor het berekenen van de prijs van een activum of een portefeuille.

Voor individuele activa wordt de Security Market Line (SML) gebruikt, die het verwachte rendement van alle activa in een markt symboliseert als een functie van ondiversifieerbaar risico en de relatie met het verwachte rendement en systematisch risico (bèta), om te laten zien hoe de markt de prijs van een individueel activum moet schatten ten opzichte van de totale markt.

We presenteren de CAPM-formule op een praktische manier, zodat je begrijpt wat elk symbool betekent en je de prijs van een activum kunt berekenen:

E(ri) = rf + βim (E(rm) – rf)

Waarbij:

E(ri) het verwachte rendement op kapitaal op activum i is.

βim is de bèta (hoeveelheid risico met betrekking tot de marktportefeuille), of ook wel

βim = Cou (ri, rm), en Var (rm)

(E (rm) – rf) Dit is de marktrisicopremie, d.w.z. het extra rendement dat beleggers nodig hebben om in risicovolle activa te beleggen, in tegenstelling tot het alternatief van beleggen in risicovrije activa.

(rm) Marktrendement

(rf) Rendement op een risicovrij activum: meestal wordt het rendement op een obligatie gebruikt met een vergelijkbare looptijd als de levensduur van het te waarderen financiële activum.

Het verwachte rendement op een activum wordt bepaald door de bètawaarde als maatstaf voor systematisch risico.

Prijs van een activum

Wanneer het verwachte rendement E (Ri) wordt berekend met behulp van het Capital Asset Pricing Model (CAPM), kunnen de toekomstige kasstromen die door dat activum zullen worden geproduceerd, worden verdisconteerd van de netto contante waarde met behulp van dat cijfer, om de prijs van het activum te bepalen.

Een activum is correct geprijsd als de waargenomen prijs gelijk is aan de waarde die is berekend met het CAPM. Als de prijs hoger is dan de verkregen waardering, wordt het activum overgewaardeerd en vice versa.

Vereist rendement voor een specifiek activum met bèta

Bèta geeft de specifieke onverenigbare risicogevoeligheid aan van de markt; de markt als geheel heeft een bèta van 1. Aangezien het onmogelijk is om het verwachte rendement van de hele markt te berekenen, worden meestal indexen zoals de S&P 500 of de Dow Jones gebruikt.

Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) berekent het juiste en vereiste rendement voor het verdisconteren van de toekomstige kasstromen die een activum zal opleveren, rekening houdend met het risico dat het activum heeft. Bèta’s groter dan 1 betekent dat het activum een hoger risico heeft dan het gemiddelde voor de hele markt; bèta’s lager dan 1 betekent een lager risico.

Daarom moet een activum met een hoge bèta worden verdisconteerd tegen een hoger tarief, als een manier om de investeerder te compenseren voor het risico dat het activum met zich meebrengt. Dit is het principe waarop beleggers vertrouwen: hoe meer risico de investering heeft, hoe hoger het vereiste rendement. In goede tijden is het normaal dat beleggers werken met een hoge bèta en in moeilijke tijden met een kleine bèta.

Risico en diversificatie

Portefeuillerisico omvat systematisch risico, ook wel bekend als ondiversifieerbaar risico. Diversifieerbaar risico is het risico dat inherent is aan elk afzonderlijk activum. Het diversificeerbare risico kan worden verminderd door activa aan de portefeuille toe te voegen die elkaar afzwakken, d.w.z. door de portefeuille te diversifiëren. Het systematische risico kan echter niet worden verminderd.

Daarom zou een rationele belegger geen enkel risico moeten nemen dat diversifieerbaar is, aangezien alleen ondiversifieerbaar risico wordt gecompenseerd binnen het toepassingsgebied van dit model.

Daarom moet het rendement dat voor een bepaald activum vereist is, worden gekoppeld aan de bijdrage die het activum levert aan het algemene risico van een bepaalde portefeuille.

In de volgende grafiek kun je het Financial Asset Valuation Model visueel inzien:

Capital Asset Pricing Model CAPM grafiek - toolshero

Aannames van het Capital Asset Pricing Model (CAPM)

Het model doet verschillende aannames over het gedrag van de markt en haar investeerders:

  • Beleggers zijn risicomijdende mensen. Voor investeringen met een hoger risiconiveau zullen ze een hoger rendement verlangen.
  • Statisch model, niet dynamisch. Beleggers overwegen slechts één periode. Bijvoorbeeld één jaar.
  • Beleggers kijken alleen naar systematisch risico. De markt genereert geen hoger of lager rendement op activa vanwege niet-systematisch risico.
  • Het rendement op activa komt overeen met een normale verdeling. Wiskundige hoop is gerelateerd rendement. De standaarddeviatie is gerelateerd aan het risiconiveau. Daarom zijn beleggers bezorgd over de afwijking van het activum van de markt waarop het is genoteerd. Daarom wordt bèta gebruikt als risicomaatstaf.
  • De markt is perfect concurrerend. Elke investeerder heeft een nutsfunctie en een initiële vermogenstoekenning. Investeerders optimaliseren hun rendement op hun activa in verhouding tot hun markt.
  • Het aanbod van financiële activa is een exogene, vaste en bekende variabele.
  • Alle investeerders hebben onmiddellijk en kosteloos dezelfde informatie. Daarom zijn hun verwachtingen van winstgevendheid en risico voor elk type financieel activum hetzelfde.

Nadelen van het Capital Asset Pricing Model (CAPM)

  • Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) verklaart de waardering in het rendement van effecten niet correct. Empirische studies tonen aan dat activa met lage bèta’s een hoger rendement kunnen opleveren dan het model suggereert
  • Het model gaat ervan uit dat beleggers toegang hebben tot dezelfde informatie en dat ze het eens zijn over de risico’s en het verwachte rendement voor alle activa
  • De marktportefeuille bestaat uit alle activa en alle markten, waarbij elk activum reëel is voor zijn beurswaarde. Dit veronderstelt dat beleggers geen voorkeuren hebben tussen markten en activa, en dat ze activa uitsluitend kiezen op basis van hun risico-rendementsprofiel

Conclusie

Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) kan worden gebruikt om het rendement te berekenen dat van een activum mag worden verwacht om het investeringsrisico te compenseren dat de belegger heeft genomen door te investeren in de markt.

Je zou kunnen zeggen dat het de economische levensader is bij het nemen van het investeringsrisico waarin zij een hoger rendement van hun financiën verwachten. CAPM is een van de belangrijkste bijdragen in de financiële sector van bedrijven die onderhevig is aan de veranderende systematische risicofactoren van de markt.

Dit model maakt het mogelijk om het vereiste rendement te schatten als het verwachte rendement op een financieel activum, zoals gewone aandelen van een bedrijf. De rationele investeerder streeft er dan naar zijn rendement te maximaliseren en tegelijkertijd het systematische risico van zijn investering te verkleinen en daarmee de aandelen van een bedrijf te behouden en te kopen.

Tegenwoordig wordt het CAPM-model nog steeds veel gebruikt door investeerders, omdat het een eenvoudig model is om het financiële veld te betreden en dat het beheersen van de resultaten van hoge investeringsrisico’s in de markten waaraan je wilt deelnemen, vergemakkelijkt.

Word lid van Toolshero

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Denk je dat het Capital Asset Pricing Model (CAPM) een veilige analyse van het rendement op investeringen in je bedrijf mogelijk maakt? Heb je in jouw bedrijfsomgeving meer te maken met systematisch of niet-systematisch risico? Heb je nog andere suggesties of toevoegingen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

  1. Ross, S. A. (1977). The capital asset pricing model (CAPM), short-sale restrictions and related issues. The Journal of Finance, 32(1), 177-183.
  2. Ross, S. A. (1978). The current status of the capital asset pricing model (CAPM). The Journal of Finance, 33(3), 885-901.
  3. Dempsey, M. (2013). The capital asset pricing model (CAPM): the history of a failed revolutionary idea in finance?. Abacus, 49, 7-23.
  4. Zabarankin, M., Pavlikov, K., & Uryasev, S. (2014). Capital asset pricing model (CAPM) with drawdown measure. European Journal of Operational Research, 234(2), 508-517.

Citatie voor dit artikel:
Ospina Avendano, D. (2020). Capital Asset Pricing Model (CAPM). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/financieel-management/capital-asset-pricing-model/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 17/01/2020 | Laatste update: 24/08/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/financieel-management/capital-asset-pricing-model/”>Toolshero: Capital Asset Pricing Model (CAPM)</a>

Interessant artikel?

Geef je waardering of deel het artikel via social media!

Gemiddelde beoordeling 5 / 5. Totaal aantal beoordelingen: 8

Dit artikel is nog niet beoordeeld! Wees de eerste met jouw beoordeling.

We vinden het jammer dat het artikel niet waardevol voor je was

Laat ons dit artikel verbeteren!

Vertel ons wat er beter kan aan het artikel? Wat mis je bijvoooebeeld of wat kan worden aangevuld?

Daniela Avendaño
Article by:

Daniela Avendaño

Daniela Avendaño werkt als contentschrijver en vertaler voor toolshero. Daniela is afgestudeerd in communicatie & journalistiek, en met haar theoretische en praktische kennis ondersteunt zij het toolshero content productieteam met het schrijven en vertalen van artikelen over managementtopics, persoonlijke en professionele ontwikkeling, marketing en meer. Daniela is gedreven en gemotiveerd om kennis te delen, en anderen te motiveren om te ontwikkelen.

Tags:

Geef een reactie