Impact Analyse (IA)

Impact Analyse: in dit artikel wordt het concept van een impact analyse (IA) praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige besluitvorming tool.

Wat is een impact analyse?

Het waren de Amerikaanse software engineers Robert S. Arnold en Shawn A. Bohner die in 1996 in hun boek ‘Software Maintenance‘ voor het eerst over Impact Analyse (IA) schreven.

Een impact analyse is een kwantitatieve onderzoeksmethode, waarbij een studie wordt verricht naar de uitwerking die een fout kan hebben op de overige delen van een configuratie.

Het gaat om het identificeren van de potentiële gevolgen van een verandering binnen complexe productontwikkeling. Daardoor kunnen vooraf gestelde vereisten verbeterd worden.

Impact Analyse: 3 typen

Volgens Bohner en Arnold zijn er meerdere types van een impact analyse, waarin zij met name ‘traceerbaarheid’ en ‘afhankelijkheid’ identificeerden. Vanuit overige studies werd er later ook nog het derde type ‘ervaringsgerichtheid’ aan toegevoegd.

Traceerbaarheid

In de traceerbaarheid variant van een impact analyse worden koppelingen tussen vereisten, specificaties, ontwerpelementen en tests vastgelegd. Daarmee kan de reikwijdte van een wijziging bepaald, geanalyseerd en gevolgd worden.

Bij complexe projecten waarbij veel tussenstappen gemoeid zijn, is het bovendien tijdrovend en foutgevoelig om handmatig te bepalen wat er door een wijziging beïnvloed gaat worden en welke personen hier de gevolgen van ondervinden.

Met traceerbaarheid worden wijzigingen automatisch gemarkeerd, zodat het duidelijk is welke onderdelen en personen worden beïnvloed door een verandering. Door de impact van een verandering te begrijpen kunnen teams sneller en accurater reageren op wijzigingsverzoeken.

Afhankelijkheid

In de afhankelijkheid variant van een impact analyse worden de koppelingen en verbanden tussen onderdelen en variabelen helder. Wanneer vooraf duidelijk is wat en wie van elkaar afhankelijk is, is het meteen inzichtelijk wat voor effect bepaalde veranderingen teweeg zullen brengen. Dat bepaalt dat de afhankelijkheid variant van een impact analyse zich meer op gedetailleerder niveau afspeelt.

Ervaringsgericht

De ervaringsgerichtheid variant van een impact analyse, richt zich op het feit dat de impact van veranderingen sterk te maken heeft met hoe deskundigen dit ervaren.

Hun voorkennis speelt hierin een belangrijke rol. Wat gebeurde er in een eerdere, soortgelijke situatie en wat was daar de impact van? Gezamenlijk is een team daardoor in staat om de gevolgen van een wijziging te voorspellen en zelfs te bepalen.

Impact analyse stappen

Om een impact analyse zo goed mogelijk te laten verlopen, adviseren Bohner en Arnold om dat stapsgewijs te doen. Doorgaans neemt een dergelijk stappenplan niet meer dan een paar uur in beslag.

De investering in het opstellen van een stappenplan zal uiteindelijk leiden tot een verstandige investering in de (beperkte) middelen.

Stap 1

Bepalen van de volgorde waarin de taken uitgevoerd gaan worden, hun onderlinge verhouding en afhankelijkheid en de mate waarin zij gelijktijdig kunnen worden uitgevoerd.

Wanneer de volgorde duidelijk is, kan gekeken worden wat het kritieke pad is; de tijd dit nodig is om het gehele project af te ronden met zo min mogelijk speling.

Stap 2

De wijziging die mogelijk doorgevoerd gaat worden, kan impact op het kritieke pad hebben. Daarom is het goed om dit vooraf te bekijken. Zodra wijziging van een deeltaak invloed heeft op de tijdsduur van het kritieke pad, is de kans groot dat de deadline van het project niet gehaald zal worden.

Stap 3

Het is verstandig om vooraf in te schatten wat een mogelijke wijziging voor impact zal hebben. Met name de tijdsduur en het budget spelen hierin een grote rol. Op basis van deze schatting kunnen er prioriteiten worden gesteld.

Stap 4

Als laatste stap is het van groot belang om alle belanghebbenden in het project op de hoogte te brengen van de impact analyse. Zij kunnen al deze informatie gebruiken om de juiste beslissingen te nemen.

Ook zal het van hen afhangen of zij wel of niet akkoord gaan met de voorgestelde wijzigingen. Zodoende dat het voor hen belangrijk is om het resultaat van de wijzigingen goed op het netvlies te hebben, zodat zij gemotiveerd zijn het door te voeren.

Impact Analyse en verspilling

Het is nuttig om een goede impact analyse uit te voeren en zo verspilling van kostbare energie en tijd tegen te gaan. Wanneer naar schatting een verbetering in een bepaald productieproces 6 weken zal duren, dan stelt het verschillende partijen enorm teleur wanneer dat uiteindelijk 6 maanden kost.

Klanten, verkoopmedewerkers, productieafdeling en directie zijn hier onder andere de dupe van. Met een goede impact analyse had er een duidelijke en betrouwbare schatting op tafel gelegen.

De analyse had wellicht tijd gekost, maar er was wel duidelijk geworden dat de verandering in het productieproces misschien wel 3 maanden tijd nodig zou hebben. Door alle belanghebbenden hiervan op de hoogte te stellen, had dat veel ergernis gescheeld.

Door vooraf een verkeerde verwachting te creëren is er veel energie verspild, met als gevolg dat de klant afscheid neemt.

Impact Analyse: Risico’s

Door middel van goede impact analyse kan er ook gefocust worden op de risico’s die samenhangen met de veranderingen. Een verandering hoeft per definitie niet tot verbetering te leiden.

Heeft het wel verbetering tot gevolg, dan moet men eerlijk zijn en er open voor staan dat risico’s niet zijn uit te sluiten.

Mogelijke risico’s hebben veelal effect op de gebruikte middelen, de totale planning en op de inspanning die medewerkers moeten leveren. Van deze laatste groep wordt verwacht dat zij zich flexibel opstellen en veranderingen toejuichen.

In werkelijkheid gaat deze vlieger niet altijd op en vormt het juist een risico. Daar waar medewerkers niet bereid zijn om veranderingen door te voeren blijven fouten in het proces zitten, terwijl het van cruciaal belang is om ze wél door te voeren.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Ben jij bekend met het opzetten en uitvoeren van een impact analyse? Herken je de praktische uitleg of heb je aanvullingen? Hoe ga jij om met het nemen van beslissingen en welke tips kan je delen?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Arnold, R. S. (1996). Software change impact analysis. IEEE Computer Society Press.
2. Arnold, R. S., & Bohner, S. A. (1993, September). Impact analysis-towards a framework for comparison. In 1993 Conference on Software Maintenance (pp. 292-301). IEEE.
3. Bohner, S. A. (2002). Software change impacts-an evolving perspective. In Software Maintenance, 2002. Proceedings. International Conference on (pp. 263-272). IEEE.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2018). Impact Analyse (IA). Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/besluitvorming/impact-analyse/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 21/01/2018 | Laatste update: 20/08/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/besluitvorming/impact-analyse/>Toolshero: Impact Analyse (IA)</a>

Article by:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.