CODM model van Tim Hartnett

CODM model: in dit artikel wordt CODM model, wat ontwikkeld is door Tim Hartnett praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige besluitvorming tool.

Wat is Consensus Oriented Decision Making?

Het is soms moeilijk om in een groep of team tot gemeenschappelijke, efficiënte besluitvorming te komen. Met Consensus Oriented Decision Making oftewel het consensus georiënteerde besluitvormingsproces, is het mogelijk om dit stapsgewijs te doen met effectieve groepssamenwerking tot gevolg.

Consensus Oriented Decision Making is ontwikkeld door psycholoog Tim Hartnett, die werkzaam is als professionele groepsmedewerker, bemiddelaar en familietherapeut. Hij onderzocht methodes om (familie)conflicten te vergemakkelijken en ontdekte dat conflictoplossing en geweldloze communicatie de onderlinge verhoudingen verbeteren.

Door een groep meer met elkaar in verbinding te laten komen, helpt Consensus Oriented Decision Making hen om betere beslissingen te maken waarin de groepsleden zich met elkaar verbonden voelen. Consensus Oriented Decision Making kan worden gebruikt om wijdverbreide afspraken in de groep te genereren in zowel hiërarchische als egalitaire organisaties.

Participatie

In principe streven mensen naar goede samenwerking. Daarvoor is het nodig dat elk groepslid op een effectieve manier participeert. Alleen zo kunnen er gezamenlijke beslissingen worden genomen en naar gezamenlijke doelen toegewerkt worden.

De doeltreffendheid van de groep berust op het vermogen om goede beslissingen te maken. Bij het besluitvormingsproces draait het om effectiviteit van een groep.

Helaas gooien onbewuste patronen als uitsluiting, dominantie, apathie, manipulatie, passieve dwang of andere problematische gedragingen vaak roet in het eten.

Door Consensus Oriented Decision Making toe te passen, blijven alle groepsleden alert om op een positieve manier te participeren en anderen te stimuleren.

Consensus

Om tot consensus te komen, streeft men naar een algemene overeenkomst, waar de meeste groepsleden het mee eens zijn. Bij de gemeenschappelijke basis voor alle consensusprocessen gelden de volgende beginselen:

Iedereen

Zoveel mogelijk belanghebbenden (iedereen) zijn betrokken bij de groepsbesprekingen. Alle groepsleden worden aangemoedigd om deel te nemen.

Participatie

Alle deelnemers krijgen de kans om aan de discussie bij te dragen.

Overeenstemming

Het doel is om zoveel mogelijk afspraken met elkaar te genereren en als groep tot volledige overeenstemming te komen.

Proces georiënteerd

De nadruk moet liggen op het proces van beslissingen en niet alleen op het resultaat. In een consensusproces worden alle deelnemers gerespecteerd en zijn al hun bijdragen welkom.

Samenwerking

Alle groepsleden dragen bij tot een gezamenlijk voorstel en werken toe aan een gezamenlijke beslissing. Deelnemers worden aangemoedigd om positief naar elkaars inbreng te kijken, zodat alle standpunten aan bod komen. Uiteindelijk zijn persoonlijke voorkeuren minder belangrijk dan het bredere groepsinzicht.

Groepsrelatie

De groepsrelatie wordt versterkt door middel van discussie. Alle perspectieven van de groepsleden leiden tot een sterke onderlinge band, wederzijds vertrouwen en respect, en een verhoogde groepscohesie.

Efficiëntie

Consensus Oriented Decision Making combineert maximale deelname van de groep met maximale efficiëntie. Door dit proces kunnen groepsleden tot betere gezamenlijke oplossingen komen, op een manier waarbij zij allen gerespecteerd worden. Goede samenwerking geeft de deelnemers een groter gevoel van saamhorigheid en verhoogt hun inzet.

Samen doen zij een investering om tot een succesvolle beslissing te komen, wat de efficiëntie ten goede komt. In hiërarchische organisaties worden vaak veel top-down beslissingen genomen door het hogere management. Dat kan resulteren tot ongenoegen bij groepsleden, omdat zij niet betrokken worden in de besluitvorming.

Consensus Oriented Decision Making levert een goed alternatief om met elkaar tot een compromis te komen. Door betrokkenheid voelen deelnemers zich meer gehoord, wat zal leiden tot hogere efficiëntie.

Tim Hartnett ’s CODM model

Het CODM model van Tim Hartnett bestaat uit 7 stappen, die uiteindelijk als doel hebben dat de volledige groep toestemming geeft voor de beslissing. Deze unanimiteit is een voorwaarde voor het toepassen van het CODM model.

Daarbij opgemerkt dat een deelnemer niet noodzakelijkerwijs een groepsbeslissing moet ondersteunen. Zolang hij een stapje opzij kan doen en het ermee eens is dat het merendeel voor de beslissing heeft gekozen, komt de unanimiteit niet in het gedrang. Het is de taak van een groepsleider om het gehele team door alle stappen van het CODM model te leiden.

Stap 1 – Onderwerp vaststellen

Door groepsleden te interviewen en agendapunten te verzamelen, wordt het probleem verhelderd. Gezamenlijke vaststelling van het onderwerp is introductie tot de discussie.

Stap 2 – Discussie openen

Alle groepsleden moeten aangemoedigd worden om met een open blik met elkaar te discussiëren. Het is de taak van de groepsleider om hiervoor richtlijnen en structuur te geven en volledige participatie te ondersteunen. Elk idee is welkom.

Stap 3 – Onderliggende zorgen

Daar waar verschillende mensen met elkaar in discussie gaan, zijn er ook verschillende meningen en onderliggende zorgen. De groepsleider moet ervoor zorgen dat dergelijke zorgen geïdentificeerd, verzameld en besproken worden met alle groepsleden.

Stap 4 – Voorstellen ontwikkelen

Om het samenwerkingsproces goed op gang te krijgen, moeten alle ideeën en mogelijke opties de revue passeren. Van hieruit moeten de beste ideeën en opties verder ontwikkeld en geoptimaliseerd worden in een gezamenlijk proces.

Stap 5 – Koers bepalen

Het is nu de taak van de groepsleider om de voorstel-opties te analyseren en bij alle groepsleden neer te leggen om zo gezamenlijk een koers te bepalen die het team op wil gaan.

Stap 6 – Beslissing voorstellen

Door eventuele bezwaren te bespreken, kan ontevredenheid bij sommige groepsleden worden weggenomen. Welke details kunnen tot verbetering leiden en wat moet in het voorstel worden opgenomen om tot de beste beslissing te komen? De groepsleider maakt nu een definitief voorstel dat op unanieme bijval van alle groepsleden kan rekenen.

Stap 7 – Afsluiting

De groepsleider sluit af door de definitieve beslissing met de groep te delen en empathisch te reageren op eventuele ontevreden groepsleden. Door aan te sturen op het feit dat het om een gezamenlijke beslissing gaat, is er veel draagvlak en voelen alle groepsleden zich verantwoordelijk voor het goed uitvoeren en slagen van de beslissing.

Voorwaarden voor het toepassen van het CODM model

Het vereist een aantal voorwaarden om beslissingen succesvol unaniem met alle groepsleden te nemen. Zo is het belangrijk om vooraf goed te overwegen welke voorwaarden er nodig zijn om volledige overeenstemming te bereiken.

Er zijn meerdere factoren die ervoor zorgen dat een team tot succesvolle unanieme beslissingen kan komen. Hieronder staan de belangrijkste:

• Kleine groepsgrootte: Hoe groter de groep, hoe meer standpunten en hoe meer discussie, wat leidt tot een langduriger proces om tot een unanieme beslissing te komen.
• Hoge mate van vertrouwen: Door het onderling vertrouwen in elkaar, zijn groepsleden beter in staat met respect naar elkaars standpunten te luisteren en eventueel mee te buigen.
• Groepsbelang: Wanneer groepsleden bereid zijn om het groepsbelang op hoger niveau dan hun eigen belang te stellen, is het sneller mogelijk om tot een gezamenlijke besluitvorming te komen.

Daarnaast is het aan te bevelen om de groepsleden voor te bereiden en eventueel op te leiden in het gehele consensusproces. De groepsleden met veel vergaderervaring zullen weten hoe er het beste gediscussieerd kan worden en zijn in staat om toe te werken naar belangrijke vergaderonderwerpen. Desalniettemin kan ook de onervaren vergadertijger deelnemen aan het CODM model.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Ben je bekend met het CODM model van Tim Hartnett en is het voor jou toepasbaar? Herken je de bovenstaande stappen en aandachtspunten of heb je aanvullingen? Wat zijn volgens jou de succesfactoren die kunnen bijdragen aan groepsbesluitvorming?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Hartnett, T. (2011). Consensus-Oriented Decision-Making: The CODM Model for Facilitating Groups to Widespread Agreement. New Society Publishers.
2. Hartnett, T. (n.d.). Consensus Decision-Making – A Virtual Learning Center for People Interested in Consensus. Retrieved 07/09/2017 from http://www.consensusdecisionmaking.org.
3. Nemiroff, P. M. & King, D. C. (1975). Group decision-making performance as influenced by consensus and self-orientation. Human Relations, 28(1), 1-21.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2017). CODM model van Tim Hartnett. Retrieved [insert date] from toolshero: https://www.toolshero.nl/besluitvorming/codm-model/

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/besluitvorming/codm-model/”>toolshero: CODM model van Tim Hartnett</a>

Article by:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.